It's very good, you should try it out, Slides of Economics

Download It's very good, you should try it out and more Slides Economics in PDF only on Docsity! ĐO LƯỜNG SẢN LƯỢNG QuỐC GIA öTổng đầu tư ( I- Investment) = Tiền mua hàng tư bản mới + Chênh lệch tồn kho Trong đó : Hàng tư bản bao gồm nhà xưởng, máy móc thiết bị, nhà ở… Chênh lệch tồn kho = Tồn kho cuối năm – Tồn kho đầu năm öĐầu tư ròng (In – net Investment) = Tổng đầu tư – Khấu hao VD : DN chi ra 1 tỷ VNĐ để xây dựng nhà xưởng I = 1 tỷ ; De = 100tr In = I – De b.Đầu tư trong lĩnh vực tư nhân • Thu nhập khả dụng(Yd) : lượng thu nhập cuối cùng mà cá nhân có quyền sử dụng theo ý thích. Thu nhập khả dụng chia làm 2 phần : ö Tiêu dùng (C- Consumption) : là lượng tiền mà hộ gia đình dùng để mua hàng tiêu dùng : tiền mua quần áo, thực phẩm, chữa bệnh… öTiết kiệm (S – saving) là phần thu nhập còn lại sau khi tiêu dùng. Tiết kiệm có thể là con số dương, 0 hoặc con số âm. c.Tiêu dùng và tiết kiệm của hộ gia đình • d.Thuế (Tx) öThuế (Tx-Tax) : là khỏan thu của CP lấy từ DN hay hộ gia đình. Thuế trực thu (Td – Direct Taxes) : là những loại thuế đánh trực tiếp vào thu nhập của các thành phần dân cư. Nói cách khác, người chịu thuế cũng là người nộp thuế. VD : thuế TNCN, TNDN, thuế di sản… Thuế gián thu (Ti – inditect Taxes) là những loại thuế gián tiếp đánh lên thu nhập. tính chất gián tiếp thể hiện ở chỗ khi nào tiêu thụ hàng hóa mới phải chịu thuế : thế VAT, thuế XNK, thuế tiêu thụ đặc biệt… Thuế gián thu là một bộ phận cấu thành trong giá hàng hóa, do người SX cộng thuế này vào giá để đẩy gánh nặng thuế khóa về phía người tiêu dùng. Theo nghóa roäng Khaùi nieäm XK vaø NK ñöôïc hieåu theo 2 nghóa : åXNK haøng hoùa vaø dòch vuï. Ñaây chính laø khaùi nieäm XK vaø NK theo nghóa heïp neâu treân. åXNK caùc yeáu toá SX : voán, lao ñoäng. Xuaát khaåu caùc yeáu toá SX : VN mang voán, söùc lao ñoäng ra nöôùc ngoøai laøm vieäc. Thu nhaäp ngöôøi VN kieám ñöôïc ôû nöôùc ngoøai (lôïi nhuaän töø SXKD, tieàn laõi cho vay, tieàn luơng do cung caáp söùc lao ñoäng) goïi laø thu nhaäp töø caùc yeáu toá XK. NK caùc yeáu toá SX : Ngöôøi nöôùc ngoøai mang voán vaø söùc lao ñoäng vaøo VN ñeå ñaàu tö. VN phaûi traû caùc phaàn thu nhaäp töông öùngcho ngöôøi nöôùc ngoøai, ta goïi nhöõng khoûan naøy laø thu nhập töø caùc yeáu toá nhaäp khaåu. Thu nhập ròng từ TSNN (NIA)= thu nhập từ yếu tố xuất khẩu – Thu nhập từ yếu tố nhập khẩu g.Tiền lương, Tiền thuê, tiền lãi, lợi nhuận öTiền lương (W- Wages) là lượng thu nhập có được do cung cấp sức lao động. Ở VN, thu nhập của người lao động tồn tại dưới nhiều dạng : tiền lương, trợ cấp điện thọai, nhà ở, điện, nước, bồi dưỡng độc hại, bồi dưỡng tăng ca… öTìền thuê ( R- rent) : là khỏan thu nhập có được do cho thuê đất đai, nhà cửa và các lọai tái sản khác. öTiền lãi ( i – interest) là lọai thu nhập nhận được do cho vay, tính theo một mức lãi suất nhất định. Tiền lãi có được do cho vay trực tiếp, gửi tiền ngân hàng, mua các chứng khóan : trái phiếu. Nó ko bao gồm lợi tức nhận được do mua cổ phiếu. Lợi nhuận (Pr – Profit) là khỏan thu nhập còn lại của doanh thu sau khi trừ đi chi phí sản xuất. Chi phí SX bao gồm : chi phí trung gian, khấu hao tài sản cố định, tiền lương, tiền thuê, tiền lãi, tiền thuế gián thu. Lợi nhuận trên còn gọi là lợi nhuận trước thuế. Có thể chia lợi nhuận trước thuế thành 3 khỏan : +Khỏan nộp cho chính phủ : thuế thu nhập DN, nộp phạt, những khỏan nộp hay đóng góp khác. + Lợi nhuận không chia : bao gồm các khỏan mà DN giữ lại để lập quỹ cho DN : quỹ phát triển SX, quỹ dự phòng, quỹ phúc lợi… + Chia cho cá nhân những người góp vốn :cổ tức… • SP cuối cùng = Tổng xuất lượng – SP trung gian • SP trung gian là những SP đựơc dùng làm đầu vào để SX ra những SP khác và chỉ sử dụng một lần trong quá trình SX. VD : điện dùng để chạy máy dệt, sắt thép dùng để Sx máy cày, dịch vụ điện thọai trong DN… • SP cuối cùng là nhũng lọai SP còn lại ngòai SP trung gian. Xét về công dụng, SP cuối cùng dùng để đáp ứng nhu cầu về đầu tư, ‰êu dùng, xuất khẩu. Sản phẩm cuối cùng là gì? Tại sao GDP, GNP lại tính theo sản phẩm cuối cùng? VD : 1 nền kinh tế khép kín chỉ có 3 DN : A, B, C - DN A sản xuất lúa với chi phí trung gian bằng 0, tạo được 1 khối lượng lúa trị giá 10.000$ - DN B SX gạo với chi phí trung gian để mua lúa từ DN A là 5000$, kết quả tạo ra 1 khối lượng gạo trị giá 15000$ - DN C sx bột với chi phí trung gian để mua gạo từ DN B là 10000$, kết quả tạo ra 1 lượng bột trị giá 20000$. Cách 1 : GDP = 10.000$+ 15000$ + 20000$ = 45000$ Cách 2 : GDP = 10.000$ + (15000$ - 5000$) + (20000$ - 10000$) =30000$ So sánh GDP và GNP 20 • Example: A Vietnamese company has a branch in Russia. This branch has business performance in 2007 like that: - Revenue: $2 billion - Profit: $350 million - This branch transfers to Vietnam: $180 million Question: Which number can calculate in GDP of Russia?350 Which number can calculate in GDP of Vietnam?0 Which number can calculate in GNP of Russia?0 Which number can calculate in GNP of Vietnam?350 1. Caùc loïai giaù duøng ñeå tính GDP vaø GNP • Giaù thò tröôøng vaø giaù caùc yeáu toá saûn xuaát • Giaù thò tröôøng (Market Price) laø giaù cuûa haøng hoaù ñöôïc mua baùn treân thò tröôøng, giaù naøy bao haøm caû thueá giaùn thu (thueá ñaùnh treân haøng hoaù vaø dòch vuï). • Giaù caùc yeáu toá saûn xuaát (Factor Cost) laø giaù ñöôïc caáu thaønh töø caùc chi phí saûn xuaát, ko bao goàm thueá giaùn thu. VD : Pmp = 9900 VNĐ. Trong đó : Pfc = 9000 VNĐ; Ti = VAT = 900 VNĐ. Pmp = Pfc + Ti ó Pfc = Pmp - Ti II.TÍNH GDP DANH NGHÓA THEO GIAÙ THÒ TRÖÔØNG • GDPmp = GDPfc + Ti • Chæ tieâu tính theo giaù thò tröôøng = Chæ tieâu tính theo giaù saûn xuaát + thueá giaùn thu (Ti) Gía thị trường và giá các yếu tố sản xuất • Giaù hieän haønh vaø giaù coá ñònh • Giaù hieän haønh laø giaù thò tröôøng cuûa naêm tính toaùn (naêm naøo tính theo giaù naêm ñoù) coøn giaù coá ñònh laø giaù giaù thò tröôøng cuûa moät naêm naøo ñoù ñöôïc choïn laøm naêm goác duøng ñeå tính toaùn cho taát caû caùc naêm khaùc. • Khi tính theo giaù hieän haønh ta ñöôïc chæ tieâu danh nghóa. Khi tính theo giaù coá ñònh ta ñöôïc chæ tieâu thöïc. • Chæ tieâu thöïc baèng chæ tieâu danh nghóa chia cho chæ soá giaù • 2. Caùc phöông phaùp vaø moâ hình tính GDP theo giaù thò tröôøng • A.Phöông phaùp saûn xuaát (hay giaù trò gia taêng): Tính nhöõng caùi doanh nghieäp môùi saûn xuaát ra. • VA : giaù trò môùi taêng theâm VÍ DUÏ : • Doanh nghieäp A saûn xuaát luùa vôùi chi phí trung gian baèng 0, giaù trò xuaát löôïng laø 20 ñvt. • Doanh nghieäp B saûn xuaát gaïo, chi phí trung gian laø 10ñvt (mua luùa), giaù trò xuaát löôïng laø 25ñvt. • Doanh nghieäp C saûn xuaát boät, chi phí trung gian laø 15ñvt (mua gaïo), giaù trò xuaát löôïng laø 30ñvt. • Ta coù: VA cuûa doanh nghieäp A laø: 20 – 0 = 20 • VA cuûa doanh nghieäp B laø: 25 – 10 = 15 • VC cuûa doanh nghieäp A laø: 30 – 15 = 15 • Vaäy : GDP tính theo phöông phaùp saûn xuaát = 20 + 15 + 15 = 50 w Saûn phaåm quoác daân roøng (NNP) phản ánh phần giá trị mới sáng tạo do công dân 1 nước SX ra • GNP ñöôïc caáu thaønh moät phaàn laø giaù trò nhöõng tö lieäu saûn xuaát ñaõ tieâu hao trong quaù trình saûn xuaát. Vì vaäy, sau khi tieâu thuï saûn phaåm caùc doanh nghieäp trong neàn kinh teá phaûi buø ñaép ngay phaàn caùc tö lieäu saûn xuaát ñaõ hao moøn, phaàn naøy khoâng trôû thaønh nguoàn goác thu nhaäp caù nhaân vaø xaõ hoäi. • NNP = GNP – De (Khaáu hao) w Thu nhaäp quoác daân (NI) Saûn phaåm quoác daân roøng (NNP) sau khi tröø ñi thueá giaùn thu ta ñöôïc chæ tieâu thu nhaäp quoác daân. NI = NNP – Thueá giaùn thu. Thu nhaäp quoác daân phaûn aùnh möùc thu nhaäp cuûa coâng daân moät nöôùc taïo ra, khoâng keå phaàn tham gia cuûa chính phuû döôùi daïng thueá giaùn thu. w Thu nhaäp caù nhaân PI laø thu nhaäp thöïc söï ñöôïc phaân chia cho caùc caù nhaân trong xaõ hoäi. PI = NI – Pr* + Tr • Trong ñoù : Pr* laø lôïi nhuaän giöõ laïi vaø noäp thuế cho chính phuû. Lôïi nhuaän giöõ laïi ñöôïc duøng ñeå trích laäp caùc loïai Quyõ : quyõ phaùt trieån SX, quyõ khen thuôûng, quyõ Phuùc lôïi… vaø noäp chính phuû laø caùc khoaûn trích ra töø lôïi nhuaän ñeå noäp thueá thu nhaäp DN vaø caùc khoûan noäp khaùc. w Thu nhaäp khaû duïng DI hay YD laø thu nhaäp maø ngöôøi coù noù ñöôïc toaøn quyeàn söû duïng. Nó bằng thu nhập cá nhân trừ đi thuế thu nhập cá nhân và các khoản thanh toán khác (ví dụ lệ phí giao thông) • DI = PI – thuế caù nhaân – các khoản phí phạt cá nhân khác( nếu có) hay DI = C + S b.Phöông phaùp ñònh goác phaûn aùnh toác ñoä taêng tröôûng cuûa naêm tính toaùn so vôùi naêm trước • Coâng thöùc tính Vt=[GDP,GNPt- GDP, GNP (t-1)] * 100 GNP,GDP (t-1) 36 v < 0 or v= 0 : growth is very weak 0 < v < 2 or v = 2: growth is weak 2< v <4 or v = 4: growth is average 4 <v <6 or v = 6: growth is average - good 6 <v <8 or v = 8: growth is very good 8 <v <10 or v = 10: growth is strong v > 10 : growth is very strong 37 1. v > 10: growth is very strong. Is it good or bad for the economy? 2. Which real GDP growth rate does the developing country often have? 3. Which real GDP growth rate does the developed country often have? Discussion 1/Một số chỉ tiêu trong hệ thống tài khoản quốc gia (đơn vị tính : tỷ $) BÀI TẬP Chỉ tiêu Giá trị Chỉ tiêu Giá trị Khấu hao 50 Thuế gián thu 30 Tiền lương 290 Xuất khẩu ròng -5 Tiền lãi vay 22 Thu nhập ròng từ nước ngoài -20 Thuế TNCN 10 Tiêu dùng HGĐ 300 Đầu tư ròng 25 Lợi nhuận : Trong đó Pr* 30 10 Tiền cho thuê 28 a. Tính GDPmp? b. Tính chi tiêu Chính phủ? c. Tính thu nhập khả dụng? d. Tiết kiệm HGĐ?