TRƯỜNG PHÁI SAMKHYA, Assignments of Philosophy

Download TRƯỜNG PHÁI SAMKHYA and more Assignments Philosophy in PDF only on Docsity! ---Triét hoc la mot bdo phan khdng thé tach rdi cua truyén thong an do, no phan anh sinh dong mot trong nhitng dac diém can ban cua truyén thong nay la: su thong nhat trong da dang. Vao thé ky tht 6 (TCN), khi thai tur siddhartha, hgusdi sang lap dao phat, roi b6 cung dién cua minh di tim chan ly, ngudi dugc biét rang da cé 48 truéng phai triét hoc khac nhau, tu chu nghia hién thuc va chu | nghia tu nhién toi chu nghia than bi thuan tuy nhat. Ter triét hoc trong tiéng phan (tiéng sanskrit) la darshana, nghia den la ‘ ‘chiém ngu6ng”, la “nhin thay”. Chan ly chi cd mot, nhung chan ly lai da dién va ty ta ¢é thé nhin thay chan ly tr nhern géc do khac nhau. Vi vay, cac darshana hay cac truong phai triét hoc mau chang. nhiing ong doi lap nhau ma con bé sung cho nhauffpei ae, co nghia la: co su khoan dung vé mat tri tué. Mot trong nhtrng nhan t6é théng nhat va lam cho cac truong phai triét hoc nhich lai gan nhau [a niém tin cho rang; tri tht#c triét hoc kn6ng phai lA muc dich tu than, ma no chi la mét phuong tién dé chuyén héa nédi tam nham dat tdi giai thoat ttc mukti hay nirvana (Niét ban). Ngay nhtng ngudi sang lap ra nhtrng hé théng triét hoc triru two’ng nhat cling déu tha nhan muc dich chung nay. Muc dich ay coi tri thtvc triét hoc chi la mét trong nhtng khia canh cua su Truong phai Nyaya (Phan tich) quan tam dén logic va cac thuyét nguy bién, va nghién cuu vé nguén géc tri thu con nguoi. ,Iruong phai Vaisheshika lai ban téi nhting pham tru khac nhau cua thuc thé, khang dinh rang: moi thuc thé déu hop AiAt WA LhAnna thd chia nha Truong phai Mimansa (Nghién citu) quan tam dén nguyén ly nhan qua dé dan ra m6t co sé triét hoc bién minh cho uy luc cua kinh Veda va nghi lé Veda. Truong phai Vedanta (Sw hoan thanh ctia Veda) 1a sw hoan thién cua triét hoc cé dién An D6, 1a dinh cao cia truyén thong Veda. Vedanta cé nhiéu phai; co nhiéu anh huéng nhat la phai Nhat nguyén, ttfc “Phi nhi nguyen” (Advaita). Ramanuja (mat 1137) khang dinh rang: “The gidi va moi nguoi déu bat ngu6n tt? cai UU DIEM : Nhing nha tu tuéng cia phai Samkhya so ky da béc I6 nhing tu tu’dng cé tinh duy vat va it nhiéu bién ching vé ban nguyén hién hifu. Ho dua ra hoc thuyét vé su t6n tai cua két qua trong nguyén nhan truéc khi né xuat hién va hoc thuyét vé su chuyén héa thu’c té cua nguyén nhan trong két qua. Ho cho rang loai nao cé nguyén nhan cla loai ay véi luan diém néi tiéng " Trong Sali duoc Sali, trong Vrihi duoc Vrihi". Tu dé, trong quan niém vé su hinh thanh sv vat, ho cho rang néu van vat cla thé gidi nay Ia vat chat thi yéu t6 tao nén van vat vdi tinh cach la nguyén nhan cing phai la vat chat; dé la "vat chat dau tién" (Prakriti) - mét dang vat chat khong thé dung cam gidc ma cé thé biét duoc. Thé gidi vat chat la thé thong nhat cua ba yéu t6: Sattva (nhe, sang, vui tuoi); Rajas (kich thich, d6éng); Tamas (nang, y). Khi ba yéu t6 trén 6 trang thai can bang thi Prakriti 6 trang thai chua biéu hién - tic la trang thai khong thé tru’c quan du’o'c. Nhung khi su’ can bang bi pha vo thi dé 1a diém khdi dau cla sy’ sinh thanh van vat cla vd tru. NHUOC DIEM : - Trai lai, cac nha tu tuéng cua phai Samkhya hau ky lai cé Khuynh hu'éng nhi nguyén luan khi thtra nhan su t6n tai song song cla hai yéu té dau tién la vat chat (Prakriti) va tinh than (Purusa). Yéu t6 tinh than (Purusa) mang tinh ph6é quat vinh hang va bat bién, n6 truyén sinh khi, nang luong va bién hdéa vao yéu t6 vat chat. 6 con ngudi, khi tinh than chiéu roi vao Sattva thi sinh ra tri tué; khi tinh than chiéu roi vao Rajas thi sinh ra van dong; khi tinh than chiéu roi vao Tamas thi sinh ra hinh thé. - Vé ban chat con ngudi, phai Samkhya cho rang con ngu’di cé su’ y thirc vé minh. Chinh vi vay ma ho nay sinh ra nhéing lo lang, ham mu6n va hanh dong dé dat dén cai "tdi". Do dé tinh than con ngu’di khong thoat ra duc, ludn bi chim dam trong vong luan héi, khé nao. Muén giai thoat, con nguoi phai dung phuo’ng phap Yoga.