El Panteón de Roma: Templo y Simbolo de la Civilización Romana, Apuntes de Historia del Arte

¡Descarga El Panteón de Roma: Templo y Simbolo de la Civilización Romana y más Apuntes en PDF de Historia del Arte solo en Docsity! Panteón de Roma O Panteón de Roma é un templo romano, non ten autor coñecido, pero pensase que o seu autor puido ser Apolodoro de Damasco. Está feito entre os anos 118-125, na época de Adriano, polo que pertence ao estilo romano imperial. Está feito con distintos materiais como formigón, granito, ladrillo, madeira e mármore. En canto ao seu contexto histórico-artístico, considérase como data de inicio da civilización romana o ano 753 a.C., data da fundación da cidade de Roma (lenda de Rómulo e Remo). O contexto histórico no que xurde está marcado polo trunfo de Roma como potencia hexemónica, no Mediterráneo. Derrotada Cartago, e conquistado e integrado o mundo helenístico. Podemos dividir a historia de Roma en tres grandes períodos: Monarquía (753-509 a.C): Etapa na que Roma era gobernada por reis, os últimos de orixe etrusco, de aí a súa gran influencia artística. República (509-27 a.C): Nesta fase Roma inicia a súa expansión. Culturalmente Roma será deudora do mundo clásico que hereda e adapta ao seu propio estilo pragmático, urbano e militarista. Imperio (27 a. C.-476 d.C.). Ás achegas estruscas e gregas, engade aportacións políticas, xurídicas e extende por todo o seu Imperio valores desta cultura clásica, mediante a chamada romanización donde as provincias enchéronse obras de enxeñería e arquitectura que se caracterizan pola súa utilidade, a súa solidez e a súa grandiosidade. O arquitecto romano, é máis enxeñeiro que artista, realiza una arquitectura esencialmente práctica, funcional e utilitaria, que manifesta unha grande capacidade técnica.Tamén ten que ser MONUMENTAL, como un elemento de propaganda política. O Panteón é o exemplo máis importante de planta central. Foi edificado por Agripa e dedicado a todos os deuses , foi consagrado, segundo a inscrición, no ano 27 a.C. Destruíse e posteriormente foi reconstruído por Adriano cara o ano 120 dC., sobre os restos do de Agripa (do de Agripa procede o entaboamento coa dedicatoria). A planta circular simboliza o acollemento ofrecido a todos os deuses. É o froito do gran avance realizado pola arte romana en relación coas técnicas de construcción gregas. Ten un basamento circular dividido en 2 pisos: piso inferior, donde hai nichos circulares e rectangulares, donde se atopan enterrados artistas do Renacemento, como Rafael Sanzio.; piso superior, placas cuadrangulares, fiestras rectangulares e cegas, e frontóns triangulares. É un conxunto formado por un grande cilindro, cuberto cunha cúpula (43,20 m de altura) de media laranxa, con decoración radial de casetóns que van degradando o seu diámetro segundo ascenden, que se apoia no muro circular, que serven para alixeirar o peso e cuxa altura é igual que o diámetro do conxunto. É a maior cúpula construída ata entón, aséntase sobre un muro sen case ventás realizado con formigón, para soportar o enorme peso da cúpula (predomina polo tanto o macizo sobre o van). A construción foi posible polo emprego de oito enormes pilóns de 6 metros (que son os que realmente reciben os empuxes da cúpula e os trasladan aos cimentos a través dun sistema de arresto), e dun sistema de arcos cegos de descarga que conducen a presión da enorme cúpula. No centro da cúpula hai un óculo redondo, de case nove metros de diámetro, única entrada de luz que ilumina o recinto suavemente (óculo cenital). É o primeiro edificio no que o importante é o espazo interior, no que a luz cenital é o reflexo que esta tería na decoración de bronce contribuiría a crear un ambiente sacro. O edificio tiña un revestimento de mármore e tellas de bronce que se perderon ao comezo da Idade Media. No exterior presenta unha enorme fachada de corte clásico, que busca romper coa simetría e busca un efecto de sorpresa en contraste co interior: ao recinto accédese a través dun pórtico de tres naves e fachada octástila (que rompe coa simetría), de orde corintia coroada por frontón, donde leva a inscrición de Agripa. Respecto a súa contorna e integración urbanística, orixinalmente o Panteón tiña que estar rodeado por unha praza porticada que só permitiría ver o pórtico de entrada. Situado no corazón de Roma actual (antigo Campo de Marte), a súa integración no contorno urbanístico é total malia ás súas dimensións, porque non supera a altura dos edificios contiguos. En canto a súa función, contido e significado, o templo dedicado a todos os deuses do Olimpo.As sete ábsidas estaban consagradas ás sete divinidades celestes ( Sol, Lúa, Mercurio, Venus, Marte, Xúpiter e Saturno), e a gran cúpula simboliza a bóveda celeste que, segundo os romanos, cubría a Terra a xeito de cúpula. O óculo central é a representación do sol. Posúe influencia grega e etrusca (etrusca- devoción polos deuses do fogar, a importancia dos mosaicos e o desenvolvemento do arco e da bóveda; grega- predominio da beleza, equilibrio, simetría, técnias escultóricas e orden corintio) Máis tarde influirá no Renacemento (cúpula da catedral de Florencia, cúpula de San Pedro do Vaticano (Miguelanxo) e Villa Capra (Palladio)). Segue os modelos de templo circular e cuberta con cúpula é coñecida en Grecia e Mesopotamia. Os templos circulares non eran habituales no mundo clásico, porque se prefería a planta lonxitudinal. Teatro de Mérida O Teatro de Mérida é un teatro romano de autor descoñecido. Foi realizado no século I a.C., polo que pertence ao estilo romano imperial. Está construido con pedra e mármore. Rómulo e Remo). O contexto histórico no que xurde está marcado polo trunfo de Roma como potencia hexemónica, no Mediterráneo. Podemos dividir a historia de Roma en tres grandes períodos: Monarquía (753-509 a.C): Etapa na que Roma era gobernada por reis, os últimos de orixe etrusco, de aí a súa gran influencia artística. República (509-27 a.C): Nesta fase Roma inicia a súa expansión. Culturalmente Roma será deudora do mundo clásico que hereda e adapta ao seu propio estilo pragmático, urbano e militarista. Imperio (27 a. C.-476 d.C.). Ás achegas estruscas e gregas, engade aportacións políticas, xurídicas e extende por todo o seu Imperio valores desta cultura clásica, mediante a chamada romanización . O arquitecto romano, é máis enxeñeiro que artista, realiza una arquitectura esencialmente práctica, funcional e utilitaria, que manifesta unha grande capacidade técnica.Tamén ten que ser MONUMENTAL, como un elemento de propaganda política. Construído durante o mandato do emperador Vespasiano, e inaugurado polo seu fillo Tito no ano 80. A súa inauguración coverteuse nunha festa que durou uns 100 días. O nome Coliseo, co que se coñece dende a Idade Media, fai referencia ao coloso de Nerón, estatua de 20 m que se alzaba nas inmediacións. O anfiteatro foi construido próximo ao palacio de Nerón, na parte dos xardíns que queda abandonada tras o suicidio do emperador e a súa construción faise necesaria despois de que desaparecese o anfiteatro antigo no incendio provocado por este emperador no ano 64. A pesar dos expolios e destrucións que sufriu, conserva intacta a súa planta elíptica e boa parte do alzado (catro pisos), constituíndo un impresionante monumento que chegou dende a antigüidade. Tiña uns 100 días de espectáculo ao ano, con entrada gratis e unha cabida duns 50.000 espectadores. As entradas distribuíanse segundo a xerarquía político-social. Os materiais que se utilizan son bloques de cachotería, ladrillo, formigón combinados con gran destreza para proporcionar solidez á obra. No exterior aparecería recuberto por mármore travertino que ennoblecían o conxunto, hoxe desaparecidas por ser utilizadas nos palacios do Renacemento. No exterior o alzado consta de tres pisos de 80 arcos coa superposición de ordes (toscano, xónico, corintio) coroado por un ático sobre o que se apoiaban estatuas e escudos. Todo o exterior estaba recuberto de estuco con estatuas entre os intercolumnios. Tanto o interior como o exterior era unha ostentación de luxo. Un estilóbato é a base da fachada, a partir del, superponse unha arquería de ventás con columnas acaroadas dos tres ordes: 1o: orde dórico ou toscano. 2o: orde xónico. 3o: orde corintio. Culminado cun entaboamento. Posteriormente o emperador Tito mandou construír un 4o piso que se levou a cabo en tempo de Domiciano, para aumentar a capacidade do anfiteatro. Presenta un ático de ventás cadradas. Un inmenso toldo (velarium) protexía ao público do sol e a choiva, que se suxetaba cuns mástiles apoiados nunhas 240 ménsulas (aínda quedan algunhas). Interior:80 arcos de medio punto da planta baixa son as portas que dan acceso ao graderío. A estrutura non está feita aproveitando o terreo, senon que se levanta sobre unha multitude de bóvedas superpostas, sustentadas por pilastras colocadas en disposición radial. A cávea disponse en tres pisos comunicados entre sí, con corredores concéntricos abovedados (bóvedas de canón e aresta) que sostiñan as gradas con escaleiras de acceso aos diferentes sectores. Quilómetros de corredores e galerías, logran encher e valeirar o graderío en tres minutos. A area estaba sobre un piso de madeira que protexía as instalacións subterráneas (máquinas, cárceres, gaiolas...) Dende este interior destacaban as dúas portas principais que abrían o edificio no seus extremos: á dereita Triunfalis e a esquerda Libitinaria que era por onde se evacuaban as vítimas. A disposición das ordes da fachada servíu de influencia nos palacios renacentistas. O coliseo é modelo para a construción de recintos deportivos (estadios de fútbol...). Arco de Tito Arco de Tito é un anfiteatro de autor descoñecido. Está construído no ano 81, polo que pertence ao estilo romano imperial. Está feito con distintos materiais como perpiaños en Pedra e mármore En canto ao seu contexto histórico-artístico, considérase como data de inicio da civilización romana o ano 753 a.C., data da fundación da cidade de Roma (lenda de Rómulo e Remo). O contexto histórico no que xurde está marcado polo trunfo de Roma como potencia hexemónica, no Mediterráneo. Podemos dividir a historia de Roma en tres grandes períodos: Monarquía (753-509 a.C): Etapa na que Roma era gobernada por reis, os últimos de orixe etrusco, de aí a súa gran influencia artística. República (509-27 a.C): Nesta fase Roma inicia a súa expansión. Culturalmente Roma será deudora do mundo clásico que hereda e adapta ao seu propio estilo pragmático, urbano e militarista. Imperio (27 a. C.-476 d.C.). Ás achegas estruscas e gregas, engade aportacións políticas, xurídicas e extende por todo o seu Imperio valores desta cultura clásica, mediante a chamada romanización . O arquitecto romano, é máis enxeñeiro que artista, realiza una arquitectura esencialmente práctica, funcional e utilitaria, que manifesta unha grande capacidade técnica.Tamén ten que ser MONUMENTAL, como un elemento de propaganda política. Levantado para conmemorar a vitoria de Tito sobre os xudeus no ano 70, é de mármore, cun só vano e dupla alzado. É o arco máis antigo de tódolos que se conservan en Roma. No piso superior está colocado o epígrafe que recorda o acontecemento que motivou a súa construción: SENATUS POPULUSQUE ROMANUS DIVO TITO DIVI VESPASIANO FILIUS VESPASIANO AUGUSTO: senado e pobo de Roma ao divino Tito, fillo do divino Vespasiano e a Vespasiano Augusto. O feito de que Tito apareza divinizado demostra que o arco foi construído despois da súa morte por encargo do Senado como afirma a inscripción (tamén puido servir de tumba) Cunha ornamentación sobria e dun só vano está flanqueado por dous grandes piares con bóveda de canón no seu interior. Está adornado con columnas de fustes estriados e lisos e entaboamentos clásicos, presenta capiteis compostos que combinan as volutas xónicas cos acantos corintios. Unha liña de imposta separa o zócalo do corpo principal, no que destacan catro semicolumnas con capiteis compostos, situadas nos ángulos dos piares. É unha combinación de arquitectura abovedada coa alintelada grega. Remata nun ático cunha monumental inscripción coa dedicatoria. No intradós do arco aparecen interesantes altorrelevos de gran formato colocados a ambos lados no corpo central do piar, alusivos á conquista do emperador Tito da cidade de Xerusalén. Na dereita represéntase ao emperador Tito na súa entrada triunfal en Roma, nun gran carro e coroado pola Vitoria e no outro, unha comitiva co botín tomado en Xerusalén (candelabro dos sete brazos...). Respecto a súa contorna e integración urbanística marca o inicio da Vía Sacra. A súa función é a conmemoración do triunfo. Influirá noutros arcos romanos, como outros de períodos posteriores.