¡Descarga NIVELES DE ORGANIZACIÓN Y BASE MOLECULAR DE LA VIDA y más Diapositivas en PDF de Biología solo en Docsity! TEMA 1 NIVELES DE ORGANIZCIÓN BASE MOLECULAR DE LA VIDA POSIBLES TRABAJOS PARA ESTE TEMA -las vitaminas : pag 18 libro texto adrian y hugo v -el colesterol: . Estructura molecular, tipo de biomolécula, función biológica, origen endógeno y exógeno del colesterol corporal, problemas de hipercolesterolemia, superalimentos que reducen los niveles de colesterol ….MIGUEL Y REBECA - Ac grasos: saturados e insaturados, ejemplos, diferencias entre ac grasos cis y trans a nivel fisiológico, el ac de palma en la industria alimentaria, ventajas e inconvenientes….SERGIO Y PAULA 2-LOS BIOELEMENTOS 2.1-LOS BIOELEMENTOS O ELEMENTOS BIOGÉNICOS Según su presencia en la materia viva: Bioelementos primarios: 98-99% en masa de las células. Son los principales componentes en la formación de la biomoléculas (C,H,O,N,S y P) Bioelementos secundarios: 1-2% del peso total del organismo. Generalmente aparecen formando parte de las sales y en forma iónica ( Na+ , K+ , Mg2+ , Ca2+, y Cl- ) Oligoelementos: menos del 0,1% en masa , pero esenciales por la función catalítica que desempeñan. Son mas de 60 pero solo 14 son comunes a todos los seres vivos. 3-LAS BIOMOLÉCULAS Biomoléculas inorgánicas: de estructura química sencilla y presentes tanto en la materia viva como en la inerte Son: agua y sales minerales Biomoléculas orgánicas: más complejas y exclusivas de los seres vivos. características: (NO VIENE EN EL LIBRO, ENTENDER, NO ESTUDIAR) -cadena hidrocarbonadas lineales, ramificadas o cíclicas -algunos H se sustituyen por grupos funcionales que les confieren algunas propiedades -la mayoría son polímeros formadas por la unión de monómeros Son: glúcidos, lípidos, proteínas y ácidos nucléicos -realizan funciones en los seres vivos , que dependen de los grupos funcionales que presenten, de su tamaño y de su forma 3-BIOMOLÉCULAS INORGÁNICAS: EL AGUA Y LAS SALES MINERALES 3.1- EL AGUA Molécula más abundante en la materia viva A mayor actividad, mayor contenido en agua puesto que las reacciones biológicas ocurren en medio acuoso Establecimiento de enlaces electrostáticos débiles llamados enlaces de hidrógeno o puentes de hidrógeno Estructura reticular que proporciona gran
cohesión interna
Puente de
hidrógeno
PROPIEDADES Y FUNCIONES DEL AGUA propiedad función Gran poder disolvente (DISOLVENTE UNIVERSAL) compuestos iónicos (sales) Compuestos polares Molécula polar con grupos OH
p. de hidrógeno
Porcentaje de agua en el a humano
100% 80% 70%
cb
Feto Bebé en el pana Persona
nacimiento normal anciana
El Cuerpo Humano Hidratado Completamente
PROPIEDADES Y FUNCIONES DEL AGUA propiedad función Gran poder disolvente (DISOLVENTE UNIVERSAL) compuestos iónicos (sales) Compuestos polares Medio donde ocurren todas las reacciones biológicas Medio de transporte por el interior del organismo (sangre, savia) y respecto al medio externo Alta reactividad química (NO EN LIBRO) H+ + HO- Anión hidroxilo
La molécula
se disocia
4 Múcleo de
Este par de electrones es H hidrógeno o
retenido por el oxigeno Protón
HO > OH + H*
PROPIEDADES Y FUNCIONES DEL AGUA propiedad función Gran poder disolvente (DISOLVENTE UNIVERSAL) compuestos iónicos (sales) Compuestos polares Medio donde ocurren todas las reacciones biológicas Medio de transporte por el interior del organismo (sangre, savia) y respecto al medio externo Alta reactividad química (NO EN LIBRO) H+ + HO- Reacciones de hidrólisis Lo
240
Evaporación
Nat
¿£LSTAMCIA Calor de
vaporización
(Kcal. Xz, y
Agua 530,6
Alcohol 204.0
etilico
Acetona 124.5
Propano ( 298.0
liquido y
Eenceno 943
n-octano ( 70,9
gasolina $
Teracloruro 46.4
de carbono
Tabla N*2 Calores de vaporización de
algunas sustancias
[31,141.[51.[16]
Punto Mepullición (Cc)
100
753
56.24
-42 1
20.10
125.7
707
PROPIEDADES Y FUNCIONES DEL AGUA propiedad función Gran poder disolvente (DISOLVENTE UNIVERSAL) compuestos iónicos (sales) Compuestos polares Medio donde ocurren todas las reacciones biológicas Medio de transporte por el interior del organismo (sangre, savia) y respecto al medio externo Alta reactividad química (NO EN LIBRO) H+ + HO- Reacciones de hidrólisis Alto calor específico y elevado calor de vaporización. Amortiguador térmico PROPIEDADES Y FUNCIONES DEL AGUA propiedad función Gran poder disolvente (DISOLVENTE UNIVERSAL) compuestos iónicos (sales) Compuestos polares Medio donde ocurren todas las reacciones biológicas Medio de transporte por el interior del organismo (sangre, savia) y respecto al medio externo Alta reactividad química (NO EN LIBRO) H+ + HO- Reacciones de hidrólisis Alto calor específico y elevado calor de vaporización. Amortiguador térmico Elevada cohesión: líquido incompresible incompresibilidad
La cohesividad del agua
tubos capilares
atracción adhesiva
Pared del capilar
Pared del capilar.
Adhesion
Adhesion
Pesodela
¿+ columna de agua
y
A Fuerza de cohesión agua
> Fuera saleción agua
perfila
ep Fuerzes de adeión apa
peradcapikr
0 Mokcuas de eguo
PROPIEDADES Y FUNCIONES DEL AGUA propiedad función Gran poder disolvente (DISOLVENTE UNIVERSAL) compuestos iónicos (sales) Compuestos polares Medio donde ocurren todas las reacciones biológicas Medio de transporte por el interior del organismo (sangre, savia) y respecto al medio externo Alta reactividad química (NO EN LIBRO) H+ + HO- Reacciones de hidrólisis Alto calor específico y elevado calor de vaporización. Amortiguador térmico Elevada cohesión: líquido incompresible Esqueleto hidrostático Elevada adhesión-cohesión (NO VIENE EN LIBRO) Fenómeno de capilaridad 3.2- LAS SALES MINERALES Entre el 1%-5% en masa en los seres vivos En forma sólida o precipitadas: función esquelético, de sostén o de protección. En disolución, disociada en iones: -regulan y mantienen constante el pH del medio (tampón de pH) - regulan el equilibrio osmótico -funciones específica de algunos iones Iones más abundantes: aniones: sulfato , bicarbonato, fosfato, nitrato, cloruro cationes: Na+ , K+ , Ca2+ , Mg2+ Carbonatos y fosfatos de calcio silicatos Fluoruro de calcio Los sistemas biológicos necesitan un pH próximo a la neutralidad. Si este pH varía, se hace ácido o básico, muchas reacciones metabólicas se detienen. De ahí el papel importante de las sales, amortiguando las variaciones de pH que se producen cuando , en alguna reacción celular, se generan ácidos o bases. TAMPÓN: formado por ácido/sal del ácido
ácido carbónico H,CO./ bicarbonato sódico NaHCO,
Ej. con ácido clorhídrico
+ Suponemos que en las células hay exceso de ácido. Este liberará H+ y el pH bajará. Para que no
ocurra interviene el tampón:
= — 1.La sal reacciona con el ácido clorhídrico
+ NaHCO, + HC! 3 NaCI + H,CO,
« — 2.Elácido carbónico formado podría aumentar la acidez pero rápidamente se descompone en
CO, que se libera con la respiración o eructos , y agua que es neutra.
- —H¿CO, =3> CO, +H¿0
- — Portanto, todos los H+ que podrían provocar acidez desaparecen manteniéndose la neutralidad,
+ Si aumenta H+ en disolución, son captados por la base. Si disminuyen los H+, el ácido cede H+ y
se convierte en base.
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111 11111111111111111111 1111111111111111 1111111111111111111111 Regulación del equilibrio osmótico Ósmosis es el flujo de disolvente (agua) entre dos disoluciones de distinta concentración separadas por una membrana semipermeable, desde la más diluida hacia la más concentrada. Cell in hypertonic
Extracellular
ut
po Intracellular
o ¿olutes
E
Cell in isotonic
solution; no net
water movement,
ms
¿8
Cell in hypotonie
solution; water moves solution: waber moves
cut and cell shrinks.
in, creating outward
pressure; cell swells,
may eventually burst.
Na? - Transmisión del impulso nervioso.
K* - Contracción del músculo cardiaco.
Transmisión del impulso nervioso.
Ca** - Contracción muscular.
Coagulación sanguínea.
Contracción del músculo cardiaco
Sinapsis.
Cofactor de algunos enzimas.
Mg” - Contracción muscular.
Cofactor de enzimas.
CF - Transmisión del impulso nervioso.
Libro verde Ejercicios 1,2 y 3 pag 11 4-BIOMOLÉCULAS ORGÁNICAS NO LIBRO Las biomoléculas orgánicas son cadenas hidrocarbonadas con algunos H sustituídos por algún grupo funcional Un hidrocarburo y tres formas de representar su estructura
pe
CH, C5Hg
I
CH,
fórmula desarrollada lórmnmulá estructural fórmula condensada
Alcohol etílico a ea strRk* bos
c c c
H A a e “e
Cc
C,H¿O HE G-OH
HH |
11
CH, — CH¿0—H
4-1-LOS GLÚCIDOS Hidratos de carbono o azúcares, compuestos de C,H y O. (CH2O)n. La glucosa es el glúcido más representativo. Clasificación: monosacáridos disacáridos polisacáridos 4.1-MONOSACÁRIDOS Moléculas sencillas no hidrolizables de entre 3 y 9 C y con fórmula general Cn H2n On. Quimicamente son aldehídos o cetonas de polialcoholes (polihidroxialdehidos y polihidroxicetonas) TRIOSAS
A 1
H—C—0H
H—C—0H
|
H= 408 0
H H
D-Gliceraldehido D-Dihidroxiacetona
(aldotriosa) (cetotriosa)
Las D Aldosas de 3 a6
CHO
átomos de carbono H0-0-H
CH¿DH
D Gliceraldehido
HO CHO
H-C-0-H H-O-G-H
H-C-0-H H-C-0-H
CH,OH CH,OH
D Eritrosa D Treosa
CHO CHO CHO CHO
H-(6-0-H H-O-7-H H-G-D-H H-O-C-H
H--O-H H-G-0-H H-O-C-H H-O-C-H
H-5-0-H H- OH H--O-H H--O-H
CH¿OH CH¿DH Chy0H CH¿OH
D Ribosa D Arabinosa Dxilosa D Lixosa
cHO ¿HO CHO CHO CHO CHO HO cHO
H-G-0-H | [H-0-C-H H-G-O-H H-+-0-H H-0-G-H H-O-5-H H-C-O-H H-0-C-H
HO-H H-C-0-H H-O-C-H H-G-O-H H-O-CH H-C-0-H H-O-C-H H-0-E-H
H-(-O-H H-E-0H H-G-0-H H-O---H H--D-H H-OLE-H H-0-E-H H-O--H
H-G-0-H H-C-0-H H-G-O-H H-G-O-H H-7-0-H H-G-0-H H-6-0-H H-C-0-H
CH¿OH CH¿OH CH¿OH CH¿OH CH¿OH Ch¿DH CH¿0H CH¿OH
D Alosa D Altrosa D Glucosa [| O Gulosa DO Manosa Dldosa DO Galactos D Talosa
Las D cetosas de 3 a6
átomos de carbono
CH¿OH
|
O
H-C-O-H
H-G-O-H
CH¿OH
D Ribulosa
cH0H
C=0
|
H--0-H
H-q-O-H
H-q-O-H
CH,OH
D Psicosa
cH¿OH
C=0
CH¿OH
Dihidroxiacetona
CH,OH
c=0
H-C-0-H
CH,0H
D Eritrulosa
CH¿OH
C=0
H-0-Q-H
H-C-O-H
H-C-0-H
CH,¿OH
D Fructosa
CH¿OH
EN
H-C-O-H
H-O-C-H
H-C-O-H
CH,¿OH
D sorbosa
|
H-O-C-H
CH OH
C=0
H--0-H
Ch¿0H
D Xilulosa
ch¿0H
C=0
H-O-0-H
H-O-6-H
H-C-O-H
CH¿OH
O Tagatosa
HEXOSAS
a A
H-C5 OH H-C5 OH CO
siii a a
H-C; OH OH-C 7H H-C7 OH
H- a OH A OH Li OH
CH» OH CH» OH CH» OH
D - Glucosa D - Galactosa D - Fructosa
Los monosacáridos de 5 y 6 carbonos, en disolución, aparecen ciclados con formas pentagonales ( furanos) o hexagonales (piranos) que son más estables que las formas lineales. El monosacárido se pliega, el C1(carbonilo) se acerca al grupo OH del penúltino C y reaccionan el grupo carbonilo y este grupo hidroxilo. ribofuranosa Concepto de OH hemiacetálico 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111 11111111111111111111 1111111111111111 1111111111111111111111 *Comentar lo de los anómeros α y β. Ciclación de la glucosa
md
pa e
hh
gp OH
T
o
á
z
2
.
TIT mI
Glucosa
(forma abierta)
L -
o — Glucosa
a PA
B- Glucosa
CHJOH CH¿0H
| | |
71 o " HC — 0H " í OD. 0H
|“ H H |
A. Y de —__
NA A
Ho A £ OH eN HO c c H
H OH H—C— 0H H 20H
|
CH,OH
od B-D-glucopiranosa
(+) 1122 (+) 18,7
€ ]EáKA<AMMNMMXMA
(+1 52.7"
Imaginar la molécula en el espacio Ojo con los H que faltan PROPIEDADES DE LOS MONOSACÁRIDOS Sólidos a Tª ambiente, cristalinos, sabor dulce, muy solubles en agua y reductores (el grupo carbonilo puede oxidarse y se reducen otras moléculas. El –OH hemiacetálico conserva el poder reductor) PRINCIPALES MONOSACÁRIDOS DE INTERÉS BIOLÓGICO RIBOSA: Forma parte de los nucleótidos de ARN DESOXIRRIBOSA: Forma parte de los nucleótidos de ADN RIBULOSA: importante en la fotosíntesis GLUCOSA: principal combustible metabólico de la célula y forma parte de la estructura de los polisacáridos FRUCTOSA: azúcar de la fruta, es un combustible celular 4-1-LOS GLÚCIDOS Hidratos de carbono o azúcares, compuestos de C,H y O. (CH2O)n. La glucosa es el glúcido más representativo. Clasificación: monosacáridos disacáridos polisacáridos LOS DISACÁRIDOS Glúcidos formados por la unión de dos monosacáridos mediante un enlace covalente O-Glucosídico, con la pérdida de una molécula de agua Enlace O–glucosídico α (1-4) Al menos uno de los monosacáridos aporta un –OH hemiacetálico. Reacción de polimerización o condensación con pérdida de una molécula de agua LACTOSA: unión de β-D-galactosa y β-D-glucosa mediante enlace O-glucosídos β-(1-4). Es el azúcar de la leche . Puede provocar intolerancia por la ausencia de la enzima lactasa SACAROSA:unión de α-D-glucosa y β-D-fructosa mediante enlace α(1-2) Es el azúcar común, de la remolacha o caña de azúcar. *DIBUJAR En el enlace O-glucosídico participan los dos OH hemiacetálicos. H CH¿OH oH
H OH
dl H H¿OH
OH H
Fructose
Sucrose
(a.-D-Glucopyranosyl-(1 >2)-B-D-fructofuranose
POLISACÁRIDOS DE INTERÉS BIOLÓGICO : ALMIDÓN Unión de cientos de glucosas en α(1-4) con ramificacipnes en α(1-6). El 80% aparece como fracción amilopectina ( ramificada) y el 20% en forma de amilosa (helicoidal) La presencia de almidón se puede reconocer por reacción con lugol. DETERMINACIÓN DE LA PRESENCIA DE ALMIDÓN CON LUGOL
volventos a calentar
FUNCIÓN DEL ALMIDÓN Polisacárido de reserva en vegetales (semillas y tubérculos) y principal fuente de energía en la alimentación humana.
Amilosa
Amilopectina
H
n H¿0 n Maltosas
CH0H
n Maltotriosas
n Oligosacáridos
POLISACÁRIDOS DE INTERÉS BIOLÓGICO : GLUCÓGENO Unión de cientos de glucosa en mediante enlaces O-glucosídicos α(1-4) con ramificaciones muy frecuentes en α(1-6). Polisacárido de reserva energética en animales, fundamentalmente en hígado y músculo
A 3 a
Aceñil CoA, Glicerol-3-focfato
A
¡Glucógeno:
nz co]
Glucosa
| Pirúvico
Ácelil CoA
as
Pm [Ácido láctico:
bj Máscalo esquelético
Glucosa
Giliceriol
a AA
4 h
—| Pirivico fl h
J
Acetl coa)
a ER ero-4-Aostatol
Y Mas [Acidos grasos
Glucosa