Télécharge La gestation pour autrui en droit français : et plus Examens au format PDF de Droit sur Docsity uniquement! Mémoire de master professionnel de 2e année de L’UNIVERSITE DE VALENCIENNES ET DU HAINAUT-CAMBRESIS Année universitaire : 2015-2016 Discipline, spécialité : Justice, Procès et Procédures, parcours Justice et Médiation Présenté et soutenu par Maximilien DELEBASSEE. Faculté, Institut ou école : Faculté de Droit, d'Economie et de Gestion – FDEG La gestation pour autrui en droit français : Entre interdiction et tolérance Directeur de mémoire - MORGAND, Viviane. Resonsable pédagogique. UVHC - FDEG. Maitre de mémoire : - Maître LEMBREZ, Gonzague. Notaire. Bailleul. ! " "# $!% & '" ( " "' ) !" * #" " " & + ) ' ' #$ %&' ( )$ *++ , )-'./" ) +0 !"#$ 1 2 3 245 % + 6 1 05 77 8 " %9%: ; 5* <9 ( 8 + " + = 1 05 , = " %9- > ( 8 <9' ( ? 1 @05 8 6 %95 / %$ 6 <95+ /". @@ @ 2245 , A , + , % @6 1 05 77 % * ( 3 %95 B + 3 <957 ; 7 3 1 05 % ( B ( 7> %95 A % <95 77C 3 1 @0' ( ( * + 6 %95 + > 7 B 6 <95 8 , 7 @ / < * +A D 3 D / 7 ( ; 7 ;7 / / @ ( ) ; A 7 = * = 7C = * ) 5*8 7 ( 8 7 = = ( + 7 + ) # @; ; 7 ) >7C ( ( ( 7 , = B 7 C ( + , )M =7 =( * * ( = =7 > 7C )5 = = + = ( 7C , 7 7 * B= * ) 5 ( )5 8 + ( 77 B * = ) 5 , ; =7 ( ( 7 ( ; (, , ) 8 + B 7 =* B +* B = * , = 7 + ) 5 = =: * + : ( B1 * +)2 / " =., > 8 30 ; 5* )/ ; 77 ** 7C )5 + 8 % ) 5, 8 *N , ( 8 , ) 5, , 8 , , 7 ( ) / / /A)/ (%( K6)@O6D)@ 6)3G) G 5+ A B , A , > > A (+)P A , A B , 7 8 * 8 , )% + ( 0 Q ( + 7C ? Q , 8 7 ?/ 8 + >+ B ?/ ( +( + ? & B + > )5 >; 5* /". B , ) 7 * ( 0 : 7 ; " , ; ( 8 B " 7 ) 5 > 77 7> , + )5B ( ) , 77 , +( ) ( ( , : 7C )"7 ( + ( 7> * )
Partie I
La GPA en France, entre réticences et
intégration
5= ( 8 = * , = =* ( P 2/ 7 = )2 7 ( / ) 5 7C ( R ( > 8 / / (, = * = 7 7 * > 77 = = (, = * 7 I 5* 9 8 7 7 = +I 9)5 7 > ( 7C ( ) / 77 7 ( 7 8 , ) 5 > 77 ( / " =.)( 8 + 5* 7 ( , 7 7C ( = ( , ( 7 ( )5 , > 77 = A ( , ( 7 ) 5 + , , B * 7 B 7C B 7(* , 7 ) >77 / , = * , + , 8 ( @)/ 8 7 7 8 , =B * + , 7 7 B , + 7C E3 %) A @ " , + 7 = 77 : =" ) " 77 @ 3 > B ( 3: = + 7 , D: + ( )/= * , B/". 8 , + += > ) / += 8 " C + * 7 B => = * 7C ) > = =77 + 7 7)5 B :=( 7 , = +B 8 + B A, ; * ( J 7 > 7) 5=> = * : * * A 7 ( 7 * J 7 7)# , 8 + , +B , A, )/ * ( = , > ( 7C , ( B > ) % ( /". ( 8 7 + ( ( 5* +S B=> = * )"77 = D / / ( , ( + = = = * ) 5 A 8 7 , >; 66 663 , >+ * A = * = ) 3 / > =+ ( 7C = B , , ; A , 77 )# = ( > - ( > = * = * ) 7 7 + 7C = ( (7 , 77 B ( + O , 7 A * = * , J ( ) % + ( 7C +, 7 = A , , = B , A ( =*8 , =7 B *8 ) 5= + 8 7 * + 7 = * ( 7 * = )/ + =+ 7C ( + 7B A B A , = ) 5*8 7 ( 7 + , B : ( ) / 7 , =* 7 + ( 7C (, 7 * 7 , 8 , = , = =:( ( * ) 7 ( : = * 7 ( 7C 7 * ( + * + , , = , 7 )"7 , = ; =7 > ; ( 8 , , > ; ; =+ + => = ) D / , , , 77 (, * )5 , = * =* 7 ; A8 ( 7 ) 7 8 + =. , >7 = * :( ( * + * B 7 , = : , 7 ) / , / B , = + , * 77 ; = > 7C , ( 7 ) / ( ( 7 ( + / , 7 > +, A * =; A ) / 7 , = = ( )#7 = 77 > = ( = , + 7C , 7 = 7 , = 8 , ) ; = G/"1.5+ = , *, = ) % , * + , 7 = * + , B 7 7, = 7 > 77 + ( 7 = 7 ) G " / " = * )"77 =* 7 * B= +( = =7 + = ( =A + 7 = + )5 > =7 B 7(* )5; = , * , * + , ( ( 7 ( 7 ) % 7 L 7 , 7 = + 7 B( 7 ) 5 , / / L , B= = B= 7 C + )# 7 A > , A 8 7C )2 , * ( = ; 7 ) 5, 7 , = > = + = 7 )/ =( (7 * + , = + +* = A ) 2 ; 7 =7 ( ( 8 , B * + , ) 5 / , , = 7 ( ( )58 + 8 7C 7 * B , =B= * 7 7 * + , , 7C + = A* / " ) 5 +/ 7 ( 0 =: ( = G/( B , ( 7 : ( G =+ 7 ( ()5 ( + 8 7 ) 6 5, , + = = / " =.) 8 , /". , * + )" 77 8 + ( ( B =7 *7 = I , 9 ( = 8 , 7C ( ( 7 ) , / ( I, * ( 7C B + 9 , 7 7 )5 ( 8 + 1 * + (A 8 , 7 ) "77 B= + = % , 7 A+, , *( B * )2 E F 7 )" , 8 , > = )/ , ( , 8 , )/= + 7 + , /".* , * = =8 + * 7 ( () /= 7> , / 1 * +B = + +8 A* ) 5/ 7 7C B L 7 > 8 B L * + , > = B 7 ) "7( 7 ( ( 7 + + / * B=*8 7, = = 7 > * ( ( ( 7 ) " ( A > 8 + )"77 7 * 7 ( ( ( ( ) ( ( B ( > ( B 7 ) 5 * A 8 , ( B ( + A 7C ; A + > 7 , 7 *8 )/ , 7C ( ( B ( ( ; 5* 8 + " ) 5 8 + ; ( 8 ( 0 , + 7 7 , 7 , : , ( ( B7 * B ) > A 8 ( , H )/ ( B* + ) 1 7 *)2 *, ( ( * 8 3/".) / : 7 7 ) "77 ( B G/"1.5B * ; 8 7 *8 ; , (+ ( ( ) 2 + , 7 7> " + ( ; * 7> 8 + / ) 2 : , > A: A , > , 8 + ) 1 A 8 + 7+ , ( 8 + " :; O 7 + 7 7> )1 / 8 8 > A+ B 7> ( (7 O A: A B ( **)& 8 + / " ( 7 ) @ 5 7> ( : B * * * , ) , A 8 , , , 7 ) / 7 * , ( ( * + , / 7 , * ; 5* B B/ " ) 5 8 + 1 * + , ( ( (7 ) / * , *8 ( +* )5. / ( 77 7 , 7 B 7 B ( ( )/ ( ( ; 8 7 7 , 7 ( 7 ( : , ) / ( + ; 7 7 , > 77 ( 7 ( + 8 + /".) 2 ( +* / + , > 7 ; A 7 77 , ) /7 + , ( ( (7 , * + , + , 7> 8 + 1 * +) + * 7 8 + " ; 8 + / ; + ) 3 5 ; /".3 7 7 7 * + , ) ( R + * + , , 8 A ; ( ( ( (( 7 )" 77 *8 ; ( + 7 7 ( 7 + )# , +( , 7 B , 8 ( ( B * ( ; 7 , ( O( :( : 7 ( B ( ?5, ) "7 + , * 7 EB F 7 ( +) 2 : * ( BB E F) "77 E* + , F 7 / ; , ( (?& ( ( , ( L , 7 * ) , 7 ( I 9 I 9 7 + +?% B , ; 7 )# :( B ( ( 7 ) " 77 * 7B + ( ; )/ 7 ) A: A R > + > + + ( 7C ( B+ 77 B ( )/ ( B(: +7 ( + B ( 7B +) D $ ; A / ** , C B ( 77 B 7 7C )5/ +) / /". 8 3, ( E (F ( P * )"77 / (B 7 >; " 77 , E = ? 3 '?+ ) = + + ? ) : 3 B ) ) ) ) +'= ?%)= % + ? 3 ) -)-+ )?C - )+ - ? %% :+ 3 % ')- 3 + 3 B'= = 3 - 3 B+:F , A > ( ) / B 8 ( * +S B D 6 B , / / * ) , ( + 7 ( > 7 ; B ( B ( > B ( ;B 7 B7 )/ ( + B ( O ( B 7C 7 , B + 7C ) 5 ( / " ( 8 ( , / 7> 8 + 1 * + + B 8 ) / / * 8 7*++B ( " 7 ) * * , * + ( * ( 7> + 7C ) G # ; B + 7 7 7 D 6) / A+ ( * + B + 7 7C 8 , 7C ) 5 , E7 F ( 7(* A ?5* 7 , ( , 7(* B ( A ) 5 (B+ + T ( 8 8 )"77 * , ( * +, 7 8 8 + 8 7C ( , ( + : 8 + )& 8 + 8 * ( ; + , A+ 7 ) , , 8 + 7C B B 8 A+ 7 ;*8 7) 6 5 8 / / * + , ( * 7 + , ( 7 8 + >)% 8 + 8 7 1 * +, 8 + B * ) / + ( 7 + 7 ) / :* 7> 8 + 7C ( 8 + 1 * +I%97 * 8 77 )/ 8 * 8 7 ?I<95/ " . ( + ? %95 / %$ >; G * $ 77 ( 3D ( )/ B7 >; @8 * / , ( () ; A 8 8 /". 77 5* 8 + , B ( B +7 * B + ( ) 5 B 7 B 3D // ( ( ; + 7 7 7 , : 77 ( ; , ( ) 5 >; , (/ $ ( ( 3D , A+ + ) / $D/"C5)%:"$ K34@D 34D@ @ / ( A T 7 , 8 7 3D // ( )"* 7 B ( B + D 6 // ( B 77 7C ) 2 77 8 + 7C ( ( 7 8 , ( + ) 1 8 + ( ( 8 8 + /".77 ** 8 , B 8 )5 ;7 ; , ; 5* ) 5B ( ( 7 8 + 7C , ( B + 8 + 1 * + , ( ( ( ) % 8 7C * 8 77 B ( ( 7 , ( + , B +) 2 *( , ( A B ( 7 ; 8 + $ : 8 " )-; 8 A 8 , 7 (+ 8 7C ) A: A A , ; ( / " .) / ( 77 ( 7 B ( , , 7 ) 2 * , 77 ) / ( /". ; 5* ( ( * > * / % A* ) @@ <95+ /". 2 77 ; ( $ )0 E F , ( 8 + ( 7 T 7 B ( 7C ( , 7C ) 5 8 + 77 A A * B 7 )2 * B , + 7 7C )2 , + , 7 , A7 ) , > ( + + 7 B 3D // ( , ; ) 2 , ( + 3D , ( +( ; 7B , 7 )2 *( , E F, ( ; >+ 8 + 7 )5 + 7B , * , (( , ( >* 7 )" B+7C , 7 , ( I%%)9 + B @ // ( + + E F, ( B8 ) " ; , 7 ; ( *B 7 7 , + 7C ) @3 J (+ 7 @3 / / ( 8 + $ , B 7 7 + @) / ; , 77 8 , , , B ) 2 + (> / 7B , + * + 7 ) R 7 > * 8 > 7 , B 7 ) / 7 ( @3 @@ // ( ( 8 + $ ) - 8 + B , ; , B 7 7 7 ) / 7 / B L , * 7 B )"77 * 7 , * + 4 A )% ( + * 7B > + 7C 77 7 ) " B+7 / $ , 7 *8 , > + + , , 7 > ; + B * + , )5 8 + 8 7 + ( 7 ) @ @/)/ (E3 +:'?+ %*)+ E ? ? 3 A 3 Q E? +-+'? 3 = ) -= ? %*)+ +F Q E% +) @ + )) ) -= %* ?) + ? 3 F @D 5 77 T ( 7C >7 +)5P 2 / > D 7( )/ / / , 8 + @ * @ ( ( ) 5 , B ( , /". ( ; 5* ) 2 77 >8 + " 7 8 7 ) 5 / 8 + , 77 A+ 77 B 77 5* ( ( 7 %B +) / 8 + , 8 , 7C 8 + 3 ( 8 + / @ 8 , ( ( , ( 8 ) 5 / + + ( , 77 , + 7 ( 3D // ( * * 7 ) + (; + . A: A , ) / ; 8 + ( , A: A * , B 7 ( ) % / " B ( ( ; 7 B ( G/"1.5 7 , ( 3) @G # ; , 8 " ( ( 8 7C 7 ) 2 * , / 1 * + ; / $ )5 7 8 ; ( B7 +, B 7 ( (:B/ / 7C )& . ( ( A 7 8 + 8 + $ 7 ( 8 ; 8 ) 5, 77 + B + 7C ( 8 , " 7 + * ; ) * , C ?Q , A , , , ; A + ? , + >7 ? / , , ( 77> ) 39
Partie II
Les questions éthiques et pragmatiques de
la GPA
3 5+ ( 7 B * A * )/ 77 ) # 77 , ( ( B * A > )"77 ( B A > A , 7 7 + , : + 7 BL , J )1 A * + ( 7 BL 8 7 I 9( ; ( ) 5+ * + * + ) 5 B 7 )/C B + ( A E8 7 F * )5*8 7 + 7 , % 7 7 + , + )5 ; ( , 7 7 *8 7 ) 5 , ( ( 7 , ( E A A FD) / + 8B ; * *8 B % , ( 7 , T* ( ) D /A A %55#-U0 :+ ) $ H@G) 3@ 5 7 * 7 *8 7 , 7 ) 5> 7 ; , 7 ( > ( A )# 7 ( * + , B, 7 7 E F) ( , ? * A A> ( ( * 7+ ) 57 B *8 + , B( 7 ( ()# ( 77 E /A* ( )( F, ( (, + * 3) 77 > ( AV , * @ > 7 ) / + ( , 7 A )5 * , : E F 8 > AH , ( 7 : A B ) 7 ( > AA , + ( : R 7 ( + >)/7 :8 , ( - I / 7 9( : 2-W PAVR ( ( > , 7 ) "7 + A ; , * + ( > 7 , 6 B , ( )5 * +7 , , ** C ( + , ) 33 * , * , + + , A + , N N ( () # , 7C , A > ( ( D 6 // ( )#7 >8 + 7C 77 L 7 + 7 + ;) % * > 7C 8 + >; * 7 77 , ( )5 /". B 8 , ( + * )/ + ( 0( B , + , , + ( ) & ( >+ ; , ( , 7 7 7 B +) 2 * , ; ( 7 ( + + A ( :* ** A )2 + 7 B, A , 7 ; 7 %?5 L , 7 **B, *)"77 , , ( B 7 A ( A+ ;, : ), B + 7 +? + , B7 7 B ? 3D ; , +A + , B ? , 7 % ? 5, , * + , 7C 7, A7 )" ( : + ( 7 , + , 7 ) , * 7( * + , + ?/ 8 7 7B( , , * ( *8 7 ; * 7 > 7 7 B + %)% ( 7 I( 9 * + , 7 I+%%) L 7 ( 7( * + ?/ + * 7* B 7 , ) 5 , A 7 B ) 8 7 A 7 B , ( ) + ( ( , + 7 ) / ( , + + A B 7 A B ( +7 )# :( B ( , + * 7 , ; * ( )2 77 77 ; 7 , , , ( , ( ) 3G / + (* , ) L ( )/ ++ ( +* ( 7 8B ( 7 * ) 57 * 7 * 7+ , ( 7 * ) % + : (7 L 7 , +* 7 7 B (, ; 7 ( + ) 5 ; 7 8 A ( 7 ) 2 ( , 7 (, *8 7 + 7 , )" ; 7 ( + : 8 , , ) " 77 B R + ( B ; ( B > ( + , ( ; ( * *8 7 7 )' B++ , + ; 7 ) *8 77 + ( , ; A % )58 R 7 , + ( *) / 8 7 + , 7L B + > 7 A 7 , ? 36 / ( B 8 7 7( , : B + > ( (: + , B , B7 (, B + ) 5, > (B 7C AB ?Q , 7C J ( , ? ( 7 ( + ( B B A+ ) % ( 7 E - = 3 %) ) )) ' ) ) +% + - F)# 7 ( ( ( 7 7 B + , ( 7 , 4( 7 ) / , E'= = 3 = = = 3 %= A" 5 7 %8 + , ( 7 ( ;*8 7)1 >*8 + 7 B L , ( *: > 8 )/ (, + , 7 7 ( : ) *:> ( * + ( + % (*) "77 7 ( : 7 ( ( , , , + )5 7 , 7 ( : + ) 5+ (* , , I 8 9 R *: B + , ) + 7 *8 * B , *8 B ( , ; 7 ( B ; 7 > ) 3 3 "9 - - ( ? 3 /".D( /33 %) N;K@G4) @ 57 : ; + , ( , 7 ( 7 8 7 ( ) + *:*8 + > 7 7 , A+ 7 ( +)5+ * * ; ( 7 ) / , 7 7 , ( 7 )/ ?: , I( ? 3 9)# : ; A ) 1 + 7 > 7 (+)"77 /( 6 (+0 E?- ?+ ? - = ?( : ) )++ ? (F) 5 (+ +( )/ ; , 7 / 2 , , A )@ # , , 7 B + 7 *8 ( ;77 > O , +E , , F)/* B ( A *8 ) R % B > 8 , 7 * ) / 7 : , 7 BL )5 7 ( 7 , 7 (+4 7 ) @ / ( 7 2/ G /"1.5 3, 77 , ; (+ ( ) 3 5/( / " ; A 7 ( 0E- %) ) ?= ? - 3 ?+: % ? ) ): ? + ? - +:+ )? 33 ?) )% ?- ( 3 ?() F 1 ( 7 7 ( + 7 ; 7 B + 7 (+I , ( (9 ( ) 5 + , 7 , ; /( , ( + 7 E 33 ) )% ?- F) & ( ( , ( ( , + )" * , 7 A *( 7 (+ ; A )1 * ( * + , + * *( > ) A, + )5 7C , ? <95 77C 5 ( ( + 7 , , ( B D @)/ E3 ? % ) ) + ( ? 3 3%%) ) 3 - %F) D 8 ( + *B ( 7 )58 ( 77 , , A * A 7 E+-%% '? ) :FD)/ > 7 , ( 7 ) 7 * , 7 (+, ; A ( ) / , 7 3 / 77 > , E@ % 3 ) ) 3+?+: ? '3 ?() QGL?() % +3%-%' ) ') ? 3 QL )% %% -% 3 QGL+ - QGLA # , + / > (+ ; A ( ; B 77 )57 > *B , + * )"77 7 , B ; ) 5 ; ( (+ , , I 9( 7 I 7 3 9) "7 , 7 + ( 77 7 + +* , ( + B + ( ) " 77 7 ( : A+ , * , , , * ( B +) D >0/%$ A* %( K4G3 G / 7 (, ; 7 ) / 7 *8 7 , , ( * 7 7 )/ 7 8 7 , ( +* , ( B ; 7 ( ) + (*) " 77 7 8 , A+ 7 , , ) , 7 + *B , )2 ( +*, + 7C 8 + ) : ( B *8 7)"77 + 7+ A )Q : + ?/ ( + 7C 7 + ? 6 $ % & ( , + 7 )5+ 8 * , B B ( / " .)- + 8 ; )5, + ; ( + ( ( ( * B , B7 7 ( A * ( C ; 7 ) 2 7 ( + 7+ , * + 0 A > A7 B( ; I%9) "7 * ( 7> ( , B 8 , 7 7 ( I<9) %95 + > 7 B 3 / 8G , ( ( * , + ) 7 AB B )5 + A 7 )5 8 7B ) 5 / / ( 7 ) 5/ , 7 E? %)? ) ? %: +')%' ) ? ' 3 M? 3 B (+ ? '?: ' )%*F)6 G /% 8@ A*/ ( 3 K4D 6 / )% )@ 66K6 / , 7 %8 ( *)5, ( , 8 , ( 7 )5* 8 7 ( , / / ( : 7(* ( 3 ( ) "77 ( . / 77 , E '? %+ ' ) + 3 % ? +% 3 - M%' ?+ 3) : ) +? ) ? 3 +) + * = + ? ) + = ? 3 %' ? +@? 3 F)5/ , , 8 7 7 B ; 7 , E 4 )= %+ +>* 3= 3%%M '?+ ) ) ) 3 BF) 5 7 , * )/ ( 77 B * , ( + . ( + )5 8 + ( +, + , %B + + A > )- *7 0E ?)? +@? 3 = ?+? 3 = F@@) % A 7C 77 * , 7 * )# ( > 7 7 7 ; A B E A F*8 )2L 77 > , > 8 , 77 , ) 5 , , ( A(P ( ) @@ / % /A: " <"%-$ E/ / 5+ 0I> % F $( , ) @ # 7 + 7 B B ; A > A A * )&7 ( + * + + B ?/ ( 77 : ++( * , 7 ) *8 7> : 8 , 7 %?5 , ( B7 ( ; 7 ; ; ) <95 8 , 7 5*8 7 : ( :, ; 7 L > , + 8 /".)5 77 B : , ( B A+ 7 * 7C ) " ( , 7 * ( +, L 7 ( * + , I ;7 9B R ( : , L , ) % > + / " 7 7 * * )/ 7 >> + 8 + 1 * + ( : B 7 7 >) - 8 , ; * 7C 7 %, 7 B ( * 7 ) 3 % B , ( + + * ( ; 7 ( * > ) " 77 , ( ( 7 + *8 7 , ( B * ) ( + > 8 ) 2 * ( > : , * + 8 > > )2 * T 8 +) / + ; @DD // ( , , *( + 7 E + +@% 3 ) ?%) :+?( )? +) F) + , * > ) # E ; F 7 , * ( 7C ) 7C B7 * @6 ( // ( 7 + > ; >7 ) 5 >* 7 I 9, >; ( * + , ( 7 ) / 7C B + * 7 )5 7 * , , + B ( * + , 7 ) 5, + ( * + * > , ( ( B B + * 7 A+ + 7 ) & ( > >8 + 7( 7 7 B7 7 ) D 5 , + ( A 7 ) ; 7 * ( 7 >) / > , * , * + ( B * 2 PAV)5 7 : , A * , 7 L , , B , " +) %( 8 + / " 77 B* ( + ( ) / A ; 77 ( ( , 7 7 * 7 ) < , + * L 77 ( 7 7 ) "77 ( , B + , , , ( (+ : 77 ) * , :, * 7 7 + * )5 + 7 *8 7 *) / 8 7 7 7 , L ( ) " : 8 , 77 7 7 ) / , , > , ( ( , ( B )/ ( B L 77 ( ) , , L + , ) " 77 * , ( + , 77 B +) G , * )2 77 * ( , )2 * + 7B7 * 7 )"7 ( B + B * B+ + O , * * 7 + 7 , A , , ( ( ) / J :* 7 , 8 / 1 * + * > * 7> , ) / , 7 7 7 , ) 5 B > + 0 , ( 8 + > ) 5 > * * + 7 , B A A > * B + ) / , , ( ) / ( : A+ , 7 ** : ( B : 7 B+ 7J B * > ) * + +: + 7 8 , * + B ) + * ( , ( (> , + A ) 6 5 ( + 7 + , * ( , )& ( 7 A O T T , A , )"* 7 > 8 + , ( : ( , B +) 5> ; , , , 7 + , > R A > *) + , L 7 + B, 7 * 7 : * L 7 ( / 1 * +) % + , * 7 ( * 7 )% ( , E * A F + * , , + 8 ( A , ( >* + )5, 7 7 ( + 7 8 *)