Antykoncepcja - Notatki - Biologia, Notatki z Biologia

Pobierz Antykoncepcja - Notatki - Biologia i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity! Antykoncepcja METODY NATURALNE Polegają one generalnie na okresowym zaprzestaniu współżycia w dni, uważane na podstawie licznych badań i obserwacji za płodne. Współżyć można więc jedynie w dni uważane za niepłodne . Nie jest to oczywiście naturalne, ani nie są naturalne czynności, które należy wykonać w celu ustalenia dni płodnych i niepłodnych. Nazwa odnosi się do założenia, że metody te opierają się na naturalnych zmianach i objawach fizjologicznych określających dni płodne. Metody te mogą być wykorzystane w celu poznania dni płodnych przez osoby, które chcą uniknąć poczęcia i nie chcą stosować innych metod ze względu na ich uboczne działanie lub z przyczyn religijnych. W większości mogą one być również wykorzystane w celu przeciwnym, czyli przez osoby planujące poczęcie. Wyróżniamy metody: Karmienie piersią Metoda kalendarzowa Metoda termiczna Wstrzemięźliwość Karmienie piersią: W czasie karmienia piersią dziecko ssąc powoduje pobudzenie wydzielania oxytocyny i prolaktyny. Prolaktyna powoduje wydzielanie mleka oraz hamuje owulację. Aby metoda była w pełni efektywna muszą być spełnione następujące warunki: - dziecko nie ma więcej niż 6 miesięcy - nie wystąpiła jeszcze miesiączka - dziecko jest karmione wyłącznie piersią czyli: - karmienie "na żądanie" - jednak nie rzadziej niż co 4 godziny w ciągu dnia i co 6 godzin w ciągu nocy - bez dokarmiania dziecka Jeśli powyższe warunki są spełnione to ryzyko zajścia w ciążę wynosi ok. 2 % czyli wskaźnik Pearla dla tej metody to 2. Metoda kalendarzowa: Dni płodne wyznaczamy opierając się na następujących założeniach: Jajeczkowanie następuje na 14 dni przed miesiączką z możliwością wystąpienia 2 dni wcześniej lub później. Plemniki są zdolne do zapłodnienia przez około 48 do 72 godzin od stosunku (ejakulacji) Komórka jajowa żyje około 24 godzin po owulacji Metoda termiczna: Polega na unikaniu współżycia w czasie dni uważanych za płodne. Dni płodne wyznaczamy opierając się na następujących założeniach: - w czasie II fazy cyklu ciałko żółte wytwarza progesteron, który działając na ośrodek termoregulacji powoduje wzrost podstawowej temperatury ciała - o owulacji świadczy wyższa temperatura ciała w ciągu 3 kolejnych dni w porównaniu do 6 dni poprzedzających WYZNACZANIE DNI PŁODNYCH 1) Należy mierzyć temperaturę ciała codziennie. Pomiaru dokonuje się tym samym termometrem, przez 5 minut, w jamie ustnej, pochwie lub odbytnicy (ale stale w tym samym miejscu) bezpośrednio po obudzeniu się po 6-8 godzinnym leżeniu, stale o tej samej godzinie. Różnica czasu pomiaru o więcej niż 1 godzinę może mieć wpływ na skuteczność metody. 2) Wyniki pomiarów nanosimy na wykres 3)Znajdujemy fazę niskich temperatur występującą w I fazie cyklu i kreślimy linię poziomą o 0.5 Co powyżej najwyższej temperatury tej fazy. 4) 3 pierwsze dni, które występują po przejściu wykresu przez linię wykreśloną w kroku 3 uznajemy za ostatnie dni płodne cyklu, a dni od 4 dnia do pierwszego dnia miesiączki uznajemy za okres niepłodności poowulacyjnej Korzystając z samej metody termicznej można jedynie wyznaczyć termin owulacji po fakcie jej wystąpienia. W związku z czym możliwe jest jedynie ustalenie terminu rozpoczęcia okresu niepłodności poowulacyjnej. W celu określenia okresu niepłodności przedowulacyjnej można skojarzyć metodę termiczną z metodą kalendarzową. Można również wyliczyć ilość dni niepłodnych w I fazie cyklu znając długość trwania najkrótszego cyklu i najkrótszej I fazy cyklu czyli fazy niskich temperatur określanych na podstawie minimum 12 ostatnich cykli. Od najkrótszego cyklu odejmujemy 19 dni, a od najkrótszej fazy niskich temperatur 6 dni. Otrzymana liczba stanowi ilość dni niepłodnych poczynając od I dnia miesiączki. Jeżeli odejmując otrzymamy dwie różne liczby to dla większego bezpieczeństwa wybieramy mniejszą PRZYKŁAD: Jeżeli najkrótszy cykl to 27 dni, a najkrótsza I faza cyklu wynosi 13 dni to: 27-19=8 13-6=7 Czyli 7 dni poczynając od I dnia miesiączki stanowi fazę niepłodności przedoowulacyjnej Zalety : - całkowicie obojętna dla zdrowia - dopuszczona i akceptowana przez Kościół Katolicki Wady : - konieczność powstrzymywania się do współżycia - wymaga dużej samodyscypliny, sumienności i dokładności w wykonywaniu pomiarów - duża podatność na błąd spowodowany zafałszowaniem wyników na skutek chorób zakaźnych i infekcji przebiegających z podwyższeniem temperatury ciała. - możliwość wystąpienia kłopotów z interpretacją wykresu. - w 10-20% cykli nie obserwuje się dwufazowego przebiegu wykresu temperatury co świadczy o braku owulacji (cykl bezowulacyjny), a może być mylące w ocenie i interpretacji. Skuteczność: - Wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi 0,3 do 17,3 w zależności od sumienności i dokładności przeprowadzanych pomiarów i ich interpretacji Wstrzemięźliwość: Polega na powstrzymywaniu się od współżycia. Najskuteczniejsza ze znanych metod antykoncepcji. Tania. Dostępna dla każdego. Łatwa w stosowaniu Brak objawów ubocznych. Brak przeciwwskazań do jej stosowania. Popierana przez Kościół Katolicki Dni względnie niepłodne. Na pierwszą fazę cyklu przypada okres tzw. niepłodności przedowulacyjnej względnej. Względnej, ponieważ nigdy nie wiadomo do końca, ile będzie trwała cała pierwsza faza, czyli kiedy pojawi się owulacja. Ten czas jest różny u różnych kobiet, może też niejednakowo przebiegać w poszczególnych miesiącach u tej samej kobiety. Czasami nie ma go w ogóle, czasami trwa nawet ponad 10 dni. Dni płodne. Przyjmuje się, że do zapłodnienia może dojść przez 9 dni w cyklu. Pięć dni przed owulacją (plemniki mogą przeżyć w drogach rodnych kobiety do 72 godzin, czyli 3 doby, dwie doby dodaje się dla pewności), W dniu owulacji i w 3 dni po (komórka jajowa posiada zdolność zapłodnienia przez 6 ÷ 8 godzin, resztę czasu dodaje się dla pewności). Dni absolutnej niepłodności. Cykl kończy faza niepłodności poowulacyjnej bezwzględnej. Trwa od 4 dnia po owulacji do następnej miesiączki. To wszystko, to tylko teoria. W praktyce, zgodnie z najnowszymi badaniami, taka sytuacja występuje jedynie u 30% kobiet. Oznacza to, że pozostałe 70% ma dni płodne w innym terminie niż 10-17 dzień cyklu. CYKL MIESIĄCZKOWY Cykl miesiączkowy - to okres między kolejnymi dwiema miesiączkami. W trakcie jego trwania zachodzą w układzie płciowym zmiany umożliwiające dojrzewanie po menopauzie. Tak więc odsetek par leczących się z powodu niemożności posiadania potomstwa u młodych ludzi do 35. roku życia jest mniejszy, w większym stopniu dotyczy natomiast starszych partnerów. Diagnostyka i przyczyny niepłodności Pierwszym etapem leczenia niepłodności jest staranna i prawidłowa diagnostyka mająca na celu ustalenie przyczyn tej choroby i umożliwiająca wdrożenie właściwej terapii. W około jednej trzeciej przypadków leży ona po stronie mężczyzny, również w jednej trzeciej po stronie kobiety, zaś w pozostałych przypadkach po obu stronach jednocześnie lub pozostaje nieznana. Czasami dochodzi do kumulacji kilku niekorzystnych okoliczności prowadzących. Należy pamiętać, że bez względu na diagnozę niepłodność należy zawsze traktować jako problem obojga partnerów. Niekontrolowany rozwój naszej cywilizacji prowadzący do coraz większego zanieczyszczenia środowiska naturalnego, nadmierna emisja promieniowania a także towarzyszący nam na co dzień pośpiech i stres, mają coraz większy wpływ na rozszerzanie się kręgu osób dotkniętych niepłodnością. Niezdrowy styl życia, picie alkoholu, palenie papierosów, nieprawidłowa dieta i ubiór, nadmierne konsumpcja środków farmakologicznych, brak wystarczającej ilości ruchu na świeżym powietrzu, mogą dodatkowo zmniejszyć naszą szansę na uzyskanie potomstwa. Daignozowanie niepłodności żeńskiej 1. Przedstawiamy państwu skrócony opis diagnozowania wybranych przyczyn niepłodności żeńskiej. Już podczas pierwszej wizyty diagnozujemy zmiany dostrzeżone w trakcie wywiadu ogólnego i ginekologiczno-położniczego oraz badania ogólnolekrskiego i ginekologicznego. Ustalamy wstępne rozpoznanie. Diagnozy wsparte są badaniami ultrasonograficznymi, a w razie konieczności laparotomią, laparoskopią lub histeroskopią. Wykrywamy wady lub nabyte uszkodzenia macicy. Wykrywamy zmiany zapalne narządu rodnego, potwierdzając je badaniami bakteriologicznymi i testami (np. na wykrywanie Chlamydia trachomatis). 2. Wykrywamy i diagnozujemy zaburzenia hormonalne. Oceniamy podstawową ciepłotę ciała - pomiary powinny być wykonywane przez co najmniej 3 kolejne miesiące. Oceniamy poziom hormonów. Oceniamy ultrasonograficznie wzrost pęcherzyków z następowym jajeczkowaniem. Obserwujemy pacjentki w kierunku zespołu policystycznego jajników (PCOS - Policystic Ovary Syndrom), zwanego również przez niektórych zespołem pęcherzykowatego zwyrodnienia jajników lub zespołem Stein-Leventhala. Oceniamy histologicznie błonę śluzową macicy w II fazie cyklu. 3. Kontrolujemy ewentualną obecność przeciwciał. Przeprowadzamy testy: penetracyjny i postkoitalny. Wskazane jest wykonanie dodatkowo badań immunologicznych przy braku plemników w śluzie oraz przy braku progresywnego ruchu gamet w powyższych testach. 4. Oceniamy drożność narządu płciowego przy pomocy badania HSG, USG i laparoskopii, wykonując chromoskopię oraz podczas histeroskopii. CZYNNIK MĘSKI W NIEPŁODNOŚCI Diagnostyka niepłodnych par prowadzona zgodnie z zaleceniami WHO pozwoliła ustalić, że w ok. 20% przypadków niepłodności małżeńskiej odpowiedzialny jest mężczyzna, a w ok. 30% kobieta. W ok. 20% badany czynnik przyczynowy niepłodności małżeńskiej dotyczy obojga partnerów, natomiast w 14% par, mimo wysiłków diagnostycznych nie udaje się ustalić czynnika przyczynowego niepowodzeń rozrodu. Udział czynnika męskiego w niepłodności małżeńskiej dotyka więc ok. 40-50% par starających się o potomstwo i wykazuje tendencję wzrostową! Przyczyny niepłodności męskiej Wszystkie przyczyny niepłodności męskiej zazwyczaj są ze sobą połączone zależnościami przyczynowo-skutkowymi i bardzo trudno jest wyodrębnić izolowaną przyczynę niepłodności. Poniższy podział został stworzony aby ułatwić pacjentom zrozumienie skomplikowanych mechanizmów warunkujących spłodzenie potomstwa oraz celowości badań diagnostycznych. Do przyczyn niepłodności męskiej zaliczamy: o wady wrodzone i nabyte męskich narządów płciowych, o stany zapalne męskich narządów płciowych i ich następstwa, o nieprawidłowości endokrynologiczne, o niemoc płciowa, o zaburzenia genetyczne, o niepłodność na tle immunologicznym. Usunięcie macicy przez pochwę • Usunięcie macicy przez pochwę z plastyką pochwy jest zabiegiem operacyjnym powszechnie wykonywanym w przypadku wypadania lub obniżenia macicy, spowodowanego osłabieniem mięśni przepony miednicy. Wypadanie polega na tym, że macica, pęcherz moczowy i czasami również odbytnica wysuwają się przez pochwę. • Podczas tej operacji trzon i szyjkę macicy usuwa się przez pochwę. Pęcherz moczowy i odbytnica powracają do normalnego położenia. Pochwa zostaje zamknięta w szczycie, a jej długość nie zmienia się. Jajniki pozostają nienaruszone. • Zabieg operacyjny wykonuje się w znieczuleniu ogólnym; trwa on około 1-1,5 godziny. • Podczas zabiegu do pęcherza moczowego przez cewkę moczową wprowadza się cewnik w celu odprowadzania moczu. Do pochwy zakłada się tampon z gazy, aby zapobiec krwawieniu pooperacyjnemu. • Dolegliwości bólowe występujące po zabiegu operacyjnym zmniejsza się, stosując środki przeciwbólowe. Mogą również wystąpić niewielkie krwawienia i upławy. • Średni pobyt w szpitalu wynosi 4-5 dni, a powrót do całkowitego zdrowia następuje po 6 tygodniach.