Pobierz Cykl życiowy komórki - liceum , technikum i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity! Cykl życiowy komórki Każda komórka powstaje wskutek podziału komórki macierzystej. Jedno z kluczowych twierdzeń biologii brzmi: Każda komórka może powstać tylko z innej komórki (Omnis cellula e cellula). Fazy życia komórki Faza 1 życia komórki: wzrost (faza G1) W momencie powstania komórka ma bardzo niewielkie rozmiary, stąd w początkowym etapie swego życia przede wszystkim rośnie. W tym czasie bardzo intensywnie zachodzą w niej procesy związane z syntezą białka. Powstające białko to przede wszystkim białko budulcowe. Zaobserwować też można podziały autonomicznych organelli komórkowych, czyli mitochondriów, a w komórkach roślinnych również chloroplastów. Struktury te, dzięki obecnemu w nich DNA, mogą dzielić się samodzielnie. Ponieważ po podziale komórki macierzystej do komórek potomnych trafia ich mniej więcej połowa, w ten sposób zostaje uzupełniona ich ilość. W momencie, gdy komórka osiągnie rozmiary komórki macierzystej, musi „zadecydować” o swoim dalszym losie. 1. Jeśli ma ona przynależeć do określonej tkanki, musi rozpocząć proces specjalizacji. Wiąże się to niekiedy z utratą części organelli komórkowych, a także z utratą zdolności do podziału. W organizmie człowieka takimi komórkami są komórki nerwowe lub mięśniowe. Ostatnimi czasy naukowcom udało się niektóre z tych komórek pobudzić i sprawić, że zaczęły się na nowo dzielić, zjawiska takie jednak nigdy nie zachodzą w sposób naturalny w organizmie. 2. Nie zawsze specjalizacja oznacza utratę zdolności do podziału. Komórki niektórych tkanek wprawdzie nie dzielą się, ale gdy zajdzie taka potrzeba (np. podczas regeneracji uszkodzonej tkanki), „przypominają” sobie tą umiejętność i rozpoczynają podziały. Wtedy przechodzą do fazy S. 3. Część komórek dzieli się przez cały czas, np. komórki szpiku kostnego, czy komórki nabłonka. Komórki te zaraz po zakończeniu fazy G1 wchodzą w następną fazę cyklu życiowego - fazę S. Faza 2 życia komórki: replikacja (faza S) Jest to etap, w którym komórka rozpoczyna wstępne przygotowania do czekającego ją podziału. Zachodzi tu powielanie materiału genetycznego, tak aby każda z komórek potomnych mogła otrzymać pełną informację genetyczną. Powielanie nici DNA nazywane jest replikacją. Komórka, która weszła w fazę S, czyli rozpoczęła replikację DNA, nie może już wrócić do poprzedniego stanu i musi ulec podziałowi. Replikacja trwa kilka - kilkanaście godzin. Faza 3 życia komórki: przygotowanie do podziału (faza G2) Po zakończeniu replikacji komórka musi jeszcze wyprodukować pewną ilość białek koniecznych do przeprowadzenia podziału. Są to przede wszystkim białka tworzące tzw. wrzeciono podziałowe. W fazie tej zachodzić więc będzie synteza białek uczestniczących w podziale komórki. W momencie zakończenia tej fazy komórka rozpoczyna podział. Śmierć komórki Komórka funkcjonuje prawidłowo dopóki znajduje się w stanie równowagi wewnętrznej, co oznacza, że jest w stanie utrzymywać stałe stężenie poszczególnych substancji, pH czy ciśnienie osmotyczne. Zachwianie równowagi tych parametrów powoduje jej wadliwe funkcjonowanie i może w konsekwencji prowadzić do śmierci. Stan wewnętrznej równowagi parametrów ustrojowych nazywamy homeostazą. W naszym organizmie nieustannie jedne komórki obumierają, a na ich miejsce pojawiają się nowe. Istnieją dwa sposoby umierania komórek: