Dyferencjacja społeczna inteligencji, Schematy z Wiedza o społeczeństwie

Pobierz Dyferencjacja społeczna inteligencji i więcej Schematy w PDF z Wiedza o społeczeństwie tylko na Docsity! Dyferencjacja społeczna inteligencji Wprowadzenie Przeczytaj Animacja Sprawdź się Dla nauczyciela Bibliografia: Źródło: Jerzy Klechta, Śmierć inteligencji, 21.10.2017 r., dostępny w internecie: jerzyklechta.blogspot.com [dostęp 21.08.2020 r.]. Źródło: Agnieszka Zielińska, Encyklopedia zarządzania: Nowoczesny system zawodowy, dostępny w internecie: mfiles.pl [dostęp 21.08.2020 r.]. Źródło: Ewa Wilk, Koniec inteligentów?, 9.05.2017 r., dostępny w internecie: polityka.pl [dostęp 21.08.2020 r.]. Najczęściej inteligencję rozumiemy jako zdolność postrzegania, analizowania, uczenia się i umiejętność wykorzystania tego w życiu codziennym. Termin ten odnosi się również do pewnej zbiorowości społecznej, charakterystycznej dla Europy Środkowej i Wschodniej. Jakie zmiany zaszły na przestrzeni lat w tej warstwie społecznej? Jaka jest sytuacja inteligencji dzisiaj? Twoje cele Zdefiniujesz pojęcia klasy i warstwy społecznej, inteligencji. Wyjaśnisz zmiany, jakie zaszły w społeczeństwie w okresie PRL i III RP odnoszące się do inteligencji. Ocenisz znaczenie inteligencji współcześnie. Dla zainteresowanych Źródło: Alfons Morales, domena publiczna. Dyferencjacja społeczna inteligencji Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. Społeczeństwo PRL zakładało równość obywateli. W teorii każdy miał równe szanse życiowe, gwarantowaną pracę, dostęp do opieki zdrowotnej itp. W praktyce awans społeczny zależał od powiązań z elitą władzy. Bez tego trudno było dostać się na studia, uzyskać tytuł naukowy czy otrzymać dobrze płatną pracę. Stanowiska obsadzano według klucza partyjnego, w wyniku czego często ludzie nieprzygotowani merytorycznie piastowali odpowiedzialne stanowiska. Inteligencja była traktowana przez władzę po macoszemu. W jej szeregi wchodziło się ze względu na styl życia, szczególnie zwracając uwagę na korzystanie z dóbr kultury. Zarobki tej warstwy często były niższe niż zarobki robotników, była więc to warstwa raczej zubożała. Jednak inaczej ubierała się i mówiła. W inny sposób też spędzała czas. Jej członkowie wyróżniali się znajomością historii i literatury. Inteligencja podejmowała również walkę z reżimem komunistycznym. Jak pisze Ewa Wilk: Ewa Wilk Koniec inteligentów? PRL jawi im się jako mniej jednoznaczna. Z jednej strony to epoka tzw. inteligencji pracującej, zwykle z awansu społecznego, która – wzorem serialowego czterdziestolatka – imitowała szlachecką genealogię, co dawało niekiedy efekty karykaturalne. Z drugiej jednak strony właśnie wtedy doszło do mariażu dwóch inteligenckich tradycji: katolickiej i lewicowo‐laickiej (nie bez wpływu wspomnianego sztandarowego “ Społeczeństwo III RP Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. Po transformacji systemowej w Polsce społeczeństwo polskie uległo zmianie. Zmieniła się także inteligencja. W kapitalizmie inteligencja została wchłonięta przez nową klasę średnią. Zmalała ilość osób zatrudnionych w rolnictwie i przemyśle, a wzrosła rola pracowników umysłowych oraz zatrudnionych w usługach. 10–12% społeczeństwa to obecnie specjaliści, eksperci, kierownicy wyższego szczebla często nieutożsamiający się z dawną inteligencją. Według Ewy Wilk: dzieła „Rodowodów niepokornych”); w ten sposób powstała kontrelita wobec autorytarnej władzy, a jej instytucjonalnym wyrazem stał się KOR. Idea inteligenckiej służebności wobec robotników, a potem innych warstw społecznych, znalazła swe ukoronowanie w Solidarności z jej ekspertami, aż wreszcie w transformacji. Źródło: Ewa Wilk, Koniec inteligentów?, 9.05.2017 r., dostępny w internecie: polityka.pl [dostęp 21.08.2020 r.]. Ewa Wilk Koniec inteligentów? Współpracownicy naszego poradnika „Ja My Oni”, inteligenci, co się zowie – prof. Krystyna Skarżyńska, dr Magdalena Kaczmarek, dr Piotr Kaczmarek‐Kurczak, dr hab. Wojciech Kulesza – jednomyślnie i ku “ Słownik dyferencjacja społeczna proces społeczny związany ze zmianami w podziale pracy i struktur społecznych inteligencja warstwa społeczna charakterystyczna dla Europy Środkowej i Wschodniej, wyróżniająca się wykonywaniem przez nią zawodów wymagających pracy umysłowej i wysokim poziomem wykształcenia; inteligencja bywała przedmiotem zarówno idealizacji, jak i gwałtownej krytyki, wytykającej jej zwłaszcza elitaryzm i związek z klasami uprzywilejowanymi klasa średnia jest to określenie środkowego poziomu, na którym sytuują się ludzie należący do różnych kategorii społecznych; jest to najbardziej zróżnicowana wewnętrznie klasa,z której spora część członków wywodzi się z inteligencji; współcześnie obejmuje zarówno właścicieli MŚP, jak i profesjonalistów, pracowników umysłowych czy wykwalifikowanych robotników warstwa społeczna wynik podziału społeczeństwa dokonany ze względu na np. poziom kultury, styl życia, wykształcenie aplauzowi publiczności (inteligenckiej) wyrazili pogląd, że inteligencja jako warstwa społeczna dawno przeszła do historii i nie ma co wskrzeszać jej mitu, bo wiąże się on z nieuzasadnionym poczuciem wyższości. Oto mamy czasy nowego mieszczaństwa, klasy średniej, rosną zastępy profesjonalistów i ekspertów; jeśli jakaś wyraźna warstwa się z tego wyłania, to można by ją nazwać warstwą specjalistów, lecz nie ma już miejsca w strukturze społecznej dla grupy, która żywiłaby przeświadczenie o swej wyjątkowej ważności i specjalnej misji. Źródło: Ewa Wilk, Koniec inteligentów?, 9.05.2017 r., dostępny w internecie: polityka.pl [dostęp 21.08.2020 r.]. Ćwiczenie 3 Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Stwierdzenie Prawda Fałsz Inteligencja jest warstwą, która wykształciła się w I połowie XVIII w. Inteligencja jest warstwą charakterystyczną dla Europy Wschodniej. Specyficzną cechą inteligencji jest wykonywanie przez nią pracy fizycznej. Po 1989 roku nastąpiła duża dyferencjacja inteligencji. Ćwiczenie 4 Dopasuj definicje do pojęć. warstwa społeczna warstwa społeczna charakterystyczna dla Europy Środkowej i Wschodniej, którą cechuje wykonywanie zawodów wymagających pracy umysłowej i wysoki poziom wykształcenia inteligencja najbardziej zróżnicowana wewnętrznie klasa, wywodząca się z inteligencji, obejmująca zarówno właścicieli MŚP, jak i profesjonalistów, pracowników umysłowych czy wykwalifikowanych robotników klasa średnia wynik podziału społeczeństwa dokonany ze względu na np. poziom kultury, styl życia, wykształcenie dyferencjacja społeczna brak definicji         醙 醙 Ćwiczenie 5 Zapoznaj się z ilustracją i wykonaj polecenie. Źródło: domena publiczna. Podaj, jaką cechę inteligenta w okresie PRL przedstawiono na ilustracji. 難 Ćwiczenie 6 Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie. Jerzy Klechta Śmierć inteligencji W III RP panuje kult krzepy. Z inteligencika wyśmiewają się nawet uczniowie szkoły podstawowej. Anachronizmem są tzw. dobre maniery, coś takiego jak honor przestało nawet funkcjonować w języku polskim. Wyszydzany inteligent stoi wystraszony na boku, a najczęściej leży (w grobie). Co prawda bez tych inteligencików nie byłoby lotów kosmicznych, laptopów i innych doskonałości, ale przecież dzisiaj górą jesteśmy my. My chamy, panie hrabio! To nas pożegnają salwy honorowe. A jajogłowi niech spadają. Wzorem do naśladowania przestał być inteligent. Stał się nim człowiek bogaty i dobrze ustawiony. Na którego polityczna góra patrzy łaskawym okiem. Rozkwita więc egoizm i swoista zgoda na to, by kierować się w życiu własnymi interesami. Upadek polskiej inteligencji wyraża się także w milczącej aprobacie dla postaw konformistycznych. Przestała funkcjonować wartość honoru. Honor? A co to takiego? To przeżytek, dobry, ale dla słabeuszy. Wprawdzie formalnie znacznie zwiększyła się w Polsce liczba osób wykształconych, o czym była już mowa, ale nie znaczy, że zarazem zwiększyła się liczba osób mądrych. Źródło: Jerzy Klechta, Śmierć inteligencji, 21.10.2017 r., dostępny w internecie: jerzyklechta.blogspot.com [dostęp 21.08.2020 r.]. “ 難 Ćwiczenie 8 Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie. Ewa Wilk Koniec inteligentów? Prof. Henryk Domański, klasyk w badaniu polskiej struktury społecznej, od lat jest rzecznikiem poglądu o nieuchronnym rozmyciu się inteligencji w nowocześnie rozwarstwionej klasie średniej (udział tzw. profesów, czyli specjalistów, ekspertów, kierowników wyższego szczebla, szacuje na 10–12% społeczeństwa). Twierdzi jednakowoż, że istnieje pewna cecha odróżniająca inteligentów: zawsze byli gorliwymi recenzentami klasy rządzącej, wykazywali największą czujność obywatelską. Ich uprzywilejowana pozycja społeczna, niekoniecznie materialna, ale wynikająca z wiedzy i presżu, owszem, prowadziła do poczucia pewnej wyższości, ale też zobowiązywała do aktywności społecznej, życia zaangażowanego. Tzw. etos inteligencki – styl życia, praktyki kulturowe, system wartości – tyleż wynosił ich ponad przeciętność, ile stawał się atrakcyjnym wzorcem i przedmiotem aspiracji dla, nazwijmy je, mas inteligenckich: inżynierów, ekonomistów, kierowników wyższego szczebla, urzędników bankowych, lekarzy, nauczycieli itd. Na etos – niezależnie od zapatrywań światopoglądowych i ideowych – zwykle składały się chęć dzielenia tym, co się ma, działalność pro bono, szerokość horyzontów, przywiązanie do takich wartości, jak egalitaryzm, pluralizm, solidarność społeczna. Więc w czasach, gdy słowo tradycja robi taką karierę, gdy władza usiłuje wydobyć z narodowej rekwizytorni figury niezłomnych i opowiadać znów sarmacką historię klęsk jako moralnych zwycięstw, może, wręcz należy sięgnąć po inny narodowy posag: emancypacji, pracy i służby społecznej. Źródło: Ewa Wilk, Koniec inteligentów?, 9.05.2017 r., dostępny w internecie: polityka.pl [dostęp 21.08.2020 r.]. “ 難 Wyjaśnij, czy według autora tekstu pojęcia inteligencji i inteligenta są równoznaczne. Dla nauczyciela Autorka: Małgorzata Krzeszowska Przedmiot: wiedza o społeczeństwie Temat: Zróżnicowanie społeczne inteligencji Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony Podstawa programowa: Zakres rozszerzony III. Struktura społeczna i problemy społeczne. Uczeń: 3) wyjaśnia kwestię dyferencjacji społecznej inteligencji; rozważa zasadność stosowania tej kategorii do analizy współczesnej struktury społecznej w Rzeczypospolitej Polskiej. Kształtowane kompetencje kluczowe: kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; kompetencje cyfrowe; kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się; kompetencje obywatelskie; kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej. Cele operacyjne: Uczeń: wyjaśnia pojęcie inteligencji; przedstawia zmiany społeczne w Polsce w okresie PRL i III RP odnoszące się do inteligencji; analizuje sytuację inteligencji współcześnie. Strategie nauczania: konstruktywizm. Metody i techniki nauczania: burza mózgów; dyskusja;