Pobierz Gąbki, tkanki zwierzęce, parzydełkowce i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity! GĄBKI – ZWIERZĘTA BEZTKANKOWE 30.03.2021r 1. Pochodzenie gąbek •Przodkami gąbek najprawdopodobniej były uwicione protisty. •W okresie kambryjskim (575 – 505 mln lat temu) prawie wszystkie rafy zbudowane były z archeocjatów, które już wyginęły. Dzisiaj w rafach występuje niewiele gąbek. 2. Budowa i funkcje życiowe gąbek •Są to organizmy wielokomórkowe, dwuwarstwowe, między warstwami występuje galaretowata substancja – mezohyl. •Gąbki mają słabo wykształconą symetrię promienistą. •Ich ciało przebite jest otworami (ostiami), które prowadzą do jam wewnętrznych, jamy te wysłane są specjalnymi komórkami – choanocytami. Zadaniem tych komórek jest wychwytywanie cząsteczek pokarmowych z wody, gąbki są więc filtratorami. •Posiadają szkielet mineralny, który może być zbudowany z krzemionki (SiO2), węglanu wapnia (CaCO3) lub może występować szkielet mechaniczny utworzony z substancji zwanej sponginą. •Wszystkie gąbki mają duże zdolności regeneracyjne. •W gąbkach występują gamety, a gonady nie.. 3. Przegląd i znaczenie gąbek Gąbki krzemionkowe sześcioosiowe: Gąbki wapienne: Gąbki pospolite: Ich krzemionkowe igły tworzą skomplikowane szkielety. Są wykorzystywane w celach dekoracyjnych, np. koszyczek Wener. Występują w wodach słonych, dorastają do 10 cm. Jako jedyne gąbki mają igły szkieletowe zbudowane z węglanu wapnia. Przykład: sycon. Ich szkielet zbudowany jest z igieł krzemionkowych i włókien białkowych. Wykorzystuje się je w chirurgii jako tampony oraz jako bardzo delikatny materiał w jubilerstwie i optyce. Przykłady: nadecznik, gąbka grecka. •Sposób odżywiania się gąbek ma szczególne znaczenie ekologiczne, gąbki filtrują od 100 do 2000 litrów wody na dobę, na 10 cm^3 ciała. Są więc naturalnym filtratorem wody. Pochłaniają z niej: wapń, krzem, bakterie, martwą zawiesinę organiczną i pewne ilości innych zanieczyszczeń, pod warunkiem, że ich stężenie nie jest za wysokie. Tkanki zwierzęce – budowa i funkcje 30.03.2021r 1.Tkanki zwierzęce dzielimy na: nabłonkową: - nabłonek powierzchniowy, - nabłonek gruczołowy, - nabłonek zmysłowy, - nabłonek rozrodczy; mięśniową: - mięśniową gładką, - mięśniową poprzecznie prążkowaną; łączną: - stałą, - płynną; nerwową. 2.Charakterystyka tkanki nabłonkowej Ze względu na kształt komórek wyróżniamy: - nabłonek płaski, - nabłonek sześcienny, - nabłonek cylindryczny czyli walcowaty, - nabłonek gruczołowy. Tkanka nabłonkowa tworzy pokrycie ciała, wyściela narządy wewnętrzne, np.: jelita, naczynia krwionośne, żołądek. Komórki ściśle przylegają do siebie. Niektóre komórki nabłonka przekształcają się w komórki gruczołowe wytwarzające i wydzielające różne substancje, np.: pot, mleko u ssaków, łój. 3.Charakterystyka tkanki mięśniowej Komórki tkanki mięśniowej mają postać włókien ze zdolnością do kurczenia się. Tkanka mięśniowa gładka zbudowana jest z włókien wrzecionowatych z jednym jądrem położonym centralnie. Mięśnie gładkie kurczą się wolno, niezależnie od naszej woli. Występują w ścianach narządów wewnętrznych, np.: żołądku, pęcherzu moczowym. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana zbudowana jest z włókien cylindrycznych z wieloma jądrami położonymi peryferycznie. Komórki mięśniowe poprzecznie prążkowane budują mięśnie szkieletowe, działają zależnie od naszej woli. Do tej tkanki należy również mięsień sercowy zbudowany z włókien jednojądrowych i kurczących się niezależnie od naszej woli. Tkanka łączna Charakterystyczną cechą tkanki łącznej jest obecność substancji międzykomórkowej. Najważniejsza rola tej tkanki to: