Materiał diagnostyczny: Geografia, poziom rozszerzony, Egzamin maturalny z Geografia

Pobierz Materiał diagnostyczny: Geografia, poziom rozszerzony i więcej Egzamin maturalny w PDF z Geografia tylko na Docsity! dysleksja MATERIAŁ DIAGNOSTYCZNY Z GEOGRAFII POZIOM ROZSZERZONY Czas pracy 150 minut Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy arkusz zawiera 19 stron (zadania 1 – 33). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego. 2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu. 3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu /pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl. 5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie. 6. Możesz korzystać z ołówka i gumki (wyłącznie do rysunków) oraz linijki, lupy i kalkulatora. Życzymy powodzenia! Za rozwiązanie wszystkich zadań można otrzymać łącznie 60 punktów Wypełnia zdający przed rozpoczęciem pracy PESEL ZDAJĄCEGO Miejsce na naklejkę z kodem szkoły Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 2 Do rozwiązania zadań od 1 do 10 wykorzystaj mapę turystyczną Parku Narodowego „Bory Tucholskie” oraz Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Zadanie 1. (2 pkt) Na podstawie mapy turystycznej wymień cztery bariery ograniczające rozszerzenie granic Parku Narodowego Bory Tucholskie. 1. ................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... 4. ................................................................................................................................................... Zadanie 2. (2 pkt) Oblicz odległość w terenie w linii prostej pomiędzy wzniesieniem o wys. 139,2 m n.p.m. (leżącym przy Żabnie k/Chojnic - pole C1), a wzniesieniem o wys. 188,0 m n.p.m. (leżącym przy Jeziorze Okoń Duży – pole A3). Wynik podaj w km. Miejsce na obliczenia: Odległość w terenie wynosi: .................. Zadanie 3. (1 pkt) Podkreśl prawidłową odpowiedź. Podaj nazwę miejscowość leżącej na granicy Parku Narodowego Bory Tucholskie. A. Charzykowy B. Męcikał C. Drzewicz D. Chojnice Zadanie 4. (2 pkt) Oblicz powierzchnię Jeziora Małe Łowne na mapie, jeżeli w rzeczywistości wynosi ona 37,8 ha. Miejsce na obliczenia: Powierzchnia jeziora na mapie wynosi: ...................... Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 5 Zadanie 8. (2 pkt) Teren Zaborskiego Parku Krajobrazowego obfituje w elementy przyrody ożywionej i nieożywionej oraz w turystyczne elementy antropogeniczne. Posługując się mapą i legendą, podaj po dwa przykłady elementów. Elementy przyrody ożywionej lub nieożywionej: 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... Turystyczne elementy antropogeniczne: 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... Zadanie 9. (2 pkt) Zaproponuj lokalizację nowego obiektu infrastruktury turystycznej na terenie wokół Jeziora Karsińskiego (pola A1/B1). a) Nazwij wybrany obiekt i opisz jego lokalizację. b) Uzasadnij swój wybór podając trzy argumenty. Nazwa obiektu i opis jego lokalizacji: ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... Argumenty: 1. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 10. (1 pkt) Wymień trzy przykłady innych form turystyki, które oprócz turystyki pieszej można uprawiać na obszarze przedstawionym na mapie. 1. ......................................... 2. ............................................ 3. ....................................... Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 6 Na podstawie tekstu wykonaj zadania 11 i 12. W poniższym tekście źródłowym przedstawiono informacje o El Niňo: El Niňo (z hiszp. „chłopiec”) trwa stosunkowo krótko, ale jego skutki są długotrwałe (mówi się wówczas o latach obfitości). Jest to zahamowanie zjawiska upwellingu u zachodnich wybrzeży Peru, Ekwadoru i Chile, spowodowane osłabieniem wiejących ze wschodu pasatów. W konsekwencji woda zachodniego Pacyfiku płynie na wschód 150 m warstwą przykrywającą chłodniejszą wodę. Ogromna ilość niesionej ciepłej wody powoduje ogrzanie powietrza i występowanie obfitych opadów deszczu, sztormów i powodzi nad tym obszarem. Jednocześnie nad obszarem Azji południowo-wschodniej i północnej Australii zahamowane są deszcze monsunowe i obszar zaczyna się gwałtownie wysuszać, występują burze piaskowe, sztormy, pożary. W przegrzanych powierzchniowych wodach oceanu wzdłuż Ameryki Południowej zamiera życie. Polipy i koralowce przestają nadbudowywać rafy i atole, umierają żyjące z nimi w symbiozie algi. Z łowisk znikają sardele, a z braku ryb – ptaki morskie. El Niňo jest bardzo odczuwalne dla ludzi, (zginęło ponad 1000 osób), dziesiątki tysięcy straciło dach nad głową, setkom tysięcy grozi widmo głodu. Źródło: Na podstawie National Geographic Polska, Wydanie Specjalne 1999. Zadanie 11. (1 pkt) Wymień dwie negatywne zmiany przyrodnicze, które są wynikiem działalności El Niňo. 1. ...................................................................................................................................................... 2. ...................................................................................................................................................... Zadanie 12. (1 pkt) Podaj dwie konsekwencje gospodarcze występowania zjawiska El Niňo. 1. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 2. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 7 Zadanie 13. (1 pkt) Bilans wodny jest zestawieniem przychodów i ubytków wody dla danego obszaru w czasie roku hydrologicznego. Przyjmuje się, że dla całej Ziemi saldo bilansu wodnego jest zerowe. Pogrupuj podane niżej elementy i wpisz w odpowiednie miejsca tabeli przychody i ubytki. Składniki bilansu wodnego: parowanie, wody retencjonowane na następny rok, dopływ powierzchniowy i podziemny, wody retencjonowane w poprzednim roku, opady i osady atmosferyczne, odpływ powierzchniowy i podziemny. Składniki bilansu wodnego Przychody Ubytki Zadanie 14. (4 pkt) Każdy klimat posiada specyficzne tylko dla siebie cechy, o których decydują strefowe, astrefowe i antropogeniczne czynniki klimatotwórcze. a) Uzupełnij schemat, wpisując nazwy czynników klimatotwórczych w odpowiednie miejsce. b) Spośród wymienionych podkreśl czynniki astrefowe. KLIMAT wysokość nad poziomem morza Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 10 W dwa dni później, tj. 29 września wyłonił się ponad powierzchnię oceanu czubek stożka przy wzmożonej działalności erupcyjnej. Popioły wznosiły się na wysokość 100 m, a najdrobniejsze dymy do 2000 m. W dniu 1 października nastąpiła bardzo silna erupcja. Popioły wulkaniczne wzbijały się do wysokości 600 m, a dymy rozciągały się na kilkanaście kilometrów, wznosząc się do 6000 m. Obserwacje z samolotów pozwoliły na dokładne określenie wysokości wznoszącej się pary wodnej i popiołów. W dniu 2 października oczom obserwatorów ukazała się wyraźnie wyłaniająca się z oceanu wyspa z kraterem, który wyrzucał nie tylko drobne materiały piroklastyczne, lecz i bazaltowe bomby. Wśród ludności wyspy Fayal zapanowało przerażenie i panika, zwłaszcza, że na północno-zachodnie wybrzeże wyspy obok popiołów zaczęły spadać również wspomniane wcześniej bomby bazaltowe zagrażające życiu. Obsługę latarni morskiej Capelinhos ewakuowano. Źródło: Na podstawie, National Geographic nr 113, lipiec 1958. Zadanie 17. (2 pkt) Wymień nazwy dwóch procesów wewnętrznych, o których jest mowa w zamieszczonym tekście. 1. ...................................................................................................................................................... 2. ...................................................................................................................................................... Podaj dwa przykłady skutków tych procesów dla środowiska przyrodniczego. 1. ...................................................................................................................................................... 2. ……………………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 18. (1 pkt) Podaj dwa zagrożenia dla ludności wynikające z występowania procesów wewnętrznych, o których przeczytałeś w treści zamieszczonego tekstu. 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 11 Zadanie 19. (1 pkt) W Polsce znajduje się dwadzieścia osiem jaskiń o długości ponad 500 m. Mapa wskazuje szesnaście jaskiń udostępnionych do zwiedzania. Źródło: [http://edu.pgi.gov.pl/muzeum/jaskinie/lokalizacja.htm] Na podstawie mapy oraz własnej wiedzy sformułuj dwa wnioski dotyczące występowania jaskiń w Polsce. 1. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 20. (3 pkt) W 2000 roku Polska zajmowała 9 miejsce na świecie pod względem liczby odwiedzających ją turystów zagranicznych. 78% spośród nich przebywało w Polsce nie dłużej niż jeden dzień. a) Wymień trzy czynniki przyrodnicze wpływające na atrakcyjność turystyczną Polski. 1. ………………………………………………………………………………………………. 2. ………………………………………………………………………………………………. 3. ………………………………………………………………………………………………. Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 12 b) Zaproponuj cztery działania, które zachęcą turystę do wydłużenia pobytu w Polsce. 1. ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………. 2. ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………. 3. ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………. 4. ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………. Zadanie 21. (2 pkt) Na świecie w miejscach szczególnie atrakcyjnych ma miejsce rozwój masowej turystyki. Wymień trzy negatywne skutki jej rozwoju. 1. ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………. 2. ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………. 3. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… Zadanie 22. (3 pkt) Poniżej przedstawiono etapy powstawania kwaśnych opadów oraz skutków tego procesu. a) Uporządkuj etapy, wpisując w puste pola właściwą literę tak, by powstał model przyczynowo – skutkowy tego procesu. A. zanik odporności biologicznej na owady i choroby B. opad w postaci suchej lub mokrej depozycji C. upośledzenie procesu fotosyntezy, kumulacja składników toksycznych w glebie i korzeniach D. emisja trujących gazów i ich przemiana w atmosferze w agresywne związki chemiczne E. śmierć lasów Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 15 Zadanie 26. (1 pkt) Poniższe wyjaśnienia uzupełnij nazwami ras, które powstały w efekcie metysażu (proces mieszania się ras). A. Mieszańcy rasy czarnej i białej ………………………. B. Mieszańcy Indian(rasa żółta) i przedstawicieli rasy czarnej………………….. C. Mieszańcy Indian (rasa żółta) i rasy białej ………………………. Zadanie 27. (2 pkt) Przyporządkuj podanym krajom dominujące w nich wyznanie. Wyznania: buddyzm, hinduizm, islam, judaizm, katolicyzm, prawosławie, protestantyzm. Kraj Wyznanie Szwecja Sri Lanka Izrael Serbia Maroko Argentyna Zadanie 28. (2 pkt) Współcześnie obserwuje się tendencję stopniowego obniżania ilości wydobycia surowców kopalnych będących podstawowym źródłem energii. Źródło: Encyklopedia Polska, Poznań 2000. (T. Kaczmarek, U. Kaczmarek, D. Sołowiej, D. Wrzesiński) 0 50 100 150 200 mln ton 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2005 lata Polska Wlk. Brytania Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 16 Na podstawie wykresu przedstawiającego wydobycie węgla kamiennego w Wielkiej Brytanii i Polsce podaj po jednej przyczynie zmniejszania się wydobycia węgla w tych państwach. Wielka Brytania: ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... Polska: ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... Zadanie 29. (3 pkt) Spośród podanych regionów wybierz taki, w obrębie którego występują najbardziej korzystne warunki przyrodnicze dla rozwoju rolnictwa. Swój wybór uzasadnij, podając trzy argumenty. Tybet, Nizina Chińska, Kotlina Kongo, Wyżyna Środkowosyberyjska Nazwa regionu:…………………………….. Argumenty: 1. ………………………………………………………………………………………………. 2. ………………………………………………………………………………………………. 3. ………………………………………………………………………………………………. Zadanie 30. (1 pkt) Poniżej pokazano rysunki przedstawiające typy zespołów miejskich. a) Podpisz rysunki odpowiednimi terminami: aglomeracja monocentryczna, aglomeracja policentryczna, megalopolis. b) Wskaż po jednym przykładzie takiego układu miast na świecie. 1. ……………………………… 2. ………………………………… Przykład:…………………………………….. Przykład:……………………………….. Materiał diagnostyczny z geografii Poziom rozszerzony 17 Zadanie 31. (1 pkt) Tabela i wykres przedstawiają udział różnych typów elektrowni w wytwarzaniu energii elektrycznej w wybranych krajach świata. Nazwa kraju Elektrownie cieplne Elektrownie wodne Elektrownie jądrowe Inne A.Brazylia 6,4 93,4 0,2 0,0 B.Dania 92,2 1,3 0,0 6,5 C.Norwegia 1,5 98,5 0,0 0,0 D.Szwecja 2,1 55,0 42,9 0,0 Źródło: Świat w liczbach, WSiP, Warszawa 2000. Podręczny atlas świata, DEMART, Warszawa 2004. Na podstawie tabeli podpisz wykres słupkowy dużymi literami alfabetu (A – D) oznaczającymi poszczególne państwa. ci ep ln e ci ep ln e in ne in ne in ne in ne ci ep ln e ci ep ln e w od ne w od ne w od ne w od ne ją dr ow e ją dr ow e ją dr ow e ją dr ow e 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% 80,0% 90,0% 100,0% …… …… …… …… Zadanie 32. (2 pkt) Budowa autostrad w Polsce przebiega bardzo wolno ze względu na szereg przeszkód natury ekonomicznej, społecznej i ekologicznej. Wymień cztery argumenty, które powinny zadecydować o przyspieszeniu tempa budowy autostrad.