Notatki Zarządzanie środowiskiem, Notatki z Gospodarka i zarządzanie środowiskiem

Pobierz Notatki Zarządzanie środowiskiem i więcej Notatki w PDF z Gospodarka i zarządzanie środowiskiem tylko na Docsity! 1. Definicje (środowisko, ochrona środowiska, zasoby naturalne, zanieczyszczenie, gospodarowanie środowiskiem, bezpośrednie korzystanie ze środowiska, pośrednie korzystanie ze środowiska, kształtowanie środowiska, zarządzanie środowiskiem, użytkowania środowiska, zrównoważony rozwój, emisja, recykling, rekultywacja, rewitalizacja, stabilność ekosystemu, pojemność ekosystemu, elastyczność ekosystemu, ekoprojekowanie) 1.1 Środowisko - ogół elementów nieożywionych i ożywionych, zarówno naturalnych, jak i powstałych w wyniku działalności człowieka - obejmuje gleby, skały, grunty, powietrze, wody powierzchniowe i podziemne, kopaliny… 1.2 Ochrona środowiska – całokształt działań zmierzających do naprawienia wyrządzonych szkód lub zapobiegających wyrządzeniu szkód fizycznemu otoczeniu lub zasobom naturalnym 1.3 Zasoby naturalne – wszystkie użyteczne elementy środowiska, które człowiek może pozyskiwać. Dzieli się je na nieorganiczne i organiczne, a także nieodnawialne oraz odnawialne 1.4 Zanieczyszczenie – składniki niepożądane, np. spaliny w powietrzu, metale ciężkie w glebie itp. w określonej substancji środowiska naturalnego; zakłócają równowagę biologiczną, wywołaną niekorzystnymi zmianami fizycznymi i chemicznymi właściwościami powietrza, wody, gleby i organizmów żywych 1.5 Gospodarowanie środowiskiem -korzystanie z zasobów i walorów przyrody dla zaspokojenia potrzeb osobniczych i społecznych ludzi (od społeczności lokalnych do narodów) przy jednoczesnym: ograniczaniu strat i zachowaniu największej ostrożności w przekształcaniu ekosystemów oraz wspomaganiu procesów przyrodniczych 1.6 Bezpośrednie korzystanie ze środowiska – 1.7 Pośrednie korzystanie ze środowiska - 1.8 Kształtowanie środowiska – 1.9 Zarządzanie środowiskiem – nauka i działalność praktyczna, zajmująca się projektowaniem, wdrażaniem, kontrolowaniem i koordynowaniem procesów gospodarowania środowiskiem. Zarządzanie środowiskowe w jednostce gospodarczej – zarządzanie procesami użytkowania, ochrony i kształtowania środowiska zintegrowane z ogólnym systemem zarządzania jednostką. Obejmuje: • strukturę organizacyjną • Planowanie • Procedury • Procesy • Zasoby służące wdrażaniu i prowadzeniu zarządzania jednostką w sposób uwzględniający problemy środowiska. 1.10 Użytkowania środowiska – dzielimy na: ● bezpośrednie - oddychanie powietrzem atmosferycznym, korzystanie z czystej wody; zbieranie i bezpośrednia konsumpcja płodów; tworzenie własnej “niszy rozwojowej” (dom, podwórko); “podpatrywanie” przyrody w działalności twórczej ● pośrednie - zagospodarowanie powierzchni i przestrzeni; korzystanie z ożywionych i nieożywionych zasobów naturalnych oraz z naturalnych źródeł energii; usuwanie do środowiska odpadów w celu ich naturalnej asymilacji 1.11 Zrównoważony rozwój –5 x P: ludzie, planeta, dobrobyt, pokój ,partnerstwo - doktryna ekonomii, zakładająca jakość życia na poziomie, na jaki pozwala obecny rozwój cywilizacyjny 1.12 Emisja - działanie polegające na przenoszeniu jakiegoś elementu układu do jego otoczenia. 1.13 Recykling – ochrona środowiska naturalnego, obejmuje odzyskiwanie surowców z produktów odpadowych i wykorzystywanie ich do produkcji nowych, poszukiwanych towarów - materiały, które nadają się do ponownego wykorzystania, mają kod recyklingu 1.14 Rekultywacja – przywracanie wartości użytkowych lub przyrodniczych terenom zniszczonym przez działalność człowieka. 1.15 Rewitalizacja – jest procesem wyprowadzania ze stanu kryzysowego zdegradowanych obszarów miasta. 1.16 Stabilność ekosystemu – dążenie do trwania lub odtwarzania naruszonej równowagi, zapewniającej samoregulację (samoodtwarzanie) 1.17 Pojemność ekosystemu (środowiska) – liczba przedstawicieli danego gatunku, jaką konkretny ekosystem jest w stanie wyżywić lub pomieścić. 6. Struktura normy ISO 14001. To zbiór przepisów dotyczących organizacji Systemu Zarządzania Środowiskowego w przedsiębiorstwach oraz w instytucjach z uwzględnieniem ochrony środowiska. Struktura: a) Zakres normy b) Powołanie normatywne c) Terminy i definicje d) Wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskiem ● wymagania ogólne ● polityka środowiskowa ● planowanie ● wdrażanie i funkcjonowanie ● sprawdzanie ● przegląd zarządzania e) załącznik A - wytyczne dotyczące stosowania niniejszej normy międzynarodowej f) załącznik B - powiązanie ISO 14001:2004 z ISO 9001:2000 g) bibliografia 7. Definicja systemu zarządzania środowiskowego, podaj przykład. System zarządzania środowiskowego - część systemu zarządzania organizacji, wykorzystywana do zarządzania aspektami środowiskowymi, utrzymywania zgodności ze zobowiązaniami oraz podejmowanie działań dotyczących zagrożeń i możliwości. System zarządzania obejmuje: strukturę organizacyjną, role i odpowiedzialność, planowanie i działania, ocenę wyników i doskonalenie. Model systemu zarządzania środowiskiem według wymagań normy ISO 14001 bazuje na metodyce PDCA opartej na koncepcji ciągłego doskonalenia. 8. Model ciągłego doskonalenia – cykl Deminga. 9. Wymagania dotyczące formułowania polityki środowiskowej według ISO 14001. 10. Środki zarządzania środowiskiem 11. Instrumenty zarządzania środowiskiem. 12. Aspekty środowiskowe oraz wpływy na środowisko – definicje, przykłady, podział, identyfikacja i ocena (w tym przykładowe kryteria oceny). Aspekty środowiskowe - każdy element działań organizacji, jej wyrobów lub usług, który może wzajemnie oddziaływać ze środowiskiem naturalnym lub ludzkim. Aspekt, który ma lub może mieć znaczący wpływ na środowisko naturalne i ludzkie nazywamy znaczącym aspektem środowiskowym. Przykłady: ● odpady w postaci papierów i tektury ● odpady z tworzyw sztucznych ● zużycie energii elektrycznej ● zużycie wody, gazu, paliw ● wykorzystanie tonerów Klasyfikacja: a) ze względu na znaczenie aspektu ● aspekty znaczące - są głównym punktem zainteresowania podczas funkcjonowania systemu zarządzania środowiskowego ● aspekty nieznaczące b) ze względu na to kto bezpośrednio wytwarza aspekt ● aspekty bezpośrednie - wynikają bezpośrednio z działania firmy wdrażającej systemy środowiskowe 17. Podejście pasywne, defensywne, ofensywne, innowacyjne do aspektów środowiskowych i ekoprojektowania. 18. Włączanie aspektów środowiskowych do projektowania - na czym polega? Ekoprojektowanie - włączanie aspektów środowiskowych do projektowania i rozwoju wyrobu. to nie odrębna procedura w odniesieniu do projektowania tradycyjnego lecz jego uzupełnienie. W ekoprojektowaniu wykorzystuje się koncepcję środowiskowego cyklu życia produktu i bazuje się na wynikach oceny cyklu życia. 19. Zasady i etapy ekoprojektowania. 20. Ocena cyklu życia LCA - fazy LCA, zastosowania, pojęcie systemu wyrobu oraz jednostki funkcjonalnej. FAZA 1. CEL I ZAKRES Cel musi zawierać: - Przeznaczenie badania - Powód - Odbiorcy badania - Stwierdzenie czy ocena jest porównawcza oraz czy jest publiczna/wewnętrzna CEL I ZAKRES Zakres zawiera: • System produktu – drzewo procesów • Funkcje systemu • Jednostkę funkcjonalną • Granice systemu • Procedury alokacji • Kategorie wpływów, metodę oceny oraz typ interpretacji