o tescicie z histori o strożytnej grecji, Testy z Historia

Pobierz o tescicie z histori o strożytnej grecji i więcej Testy w PDF z Historia tylko na Docsity! Poznać przeszłość Karty pracy ucznia do historii dla liceum ogólnokształcącego i technikum Zakres podstawowy 1 DLA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH K arty p racy ucznia d la liceum o g ó lno kształcąceg o i technikum H IS T O R IA Atlas historyczny Od starożytności do współczesności Liceum ogólnokształcące i technikum Zawiera ponad 300 map tematycznych i przekrojowych, liczne plany bitew i miast, schematy, diagramy, dane statystyczne oraz obszerny indeks nazw. Przejrzyste mapy ułatwiają korzystanie z atlasu. Poszczególne epoki historyczne wyróżniono kolorami charakterystycznymi dla całej serii atlasów Nowej Ery. Atlas historyczny Od starożytności do współczesności dla liceum ogólnokształcącego i technikum ilustruje dzieje ludzkości od prehistorii po współczesność. Ułatwia kształcenie ważnej umiejętności przedmiotowej – lokalizacji czasowo-przestrzennej wydarzeń historycznych z dziejów Polski, Europy i świata. Spis treści I. Pierwsze cywilizacje 1. Zanim zaczęła się historia ...................................... 4 2. Starożytna Mezopotamia ...................................... 7 3. Starożytny Egipt ................................................. 10 4. Izrael i Fenicja ..................................................... 13 5. Cywilizacje Indii i Chin ......................................... 16 Na wyrywki ............................................................. 19 Karta powtórzeniowa ............................................. 20 II. Dzieje starożytnej Grecji 1. Hellada i Hellenowie ............................................ 22 2. Ateńska demokracja ........................................... 25 3. Starożytna Sparta ............................................... 28 4. Wojny grecko-perskie ......................................... 31 5. Podboje Aleksandra Macedońskiego ................. 34 6. Kultura starożytnej Grecji .................................... 37 Na wyrywki ............................................................. 40 Karta powtórzeniowa ............................................. 41 III. Dzieje starożytnego Rzymu 1. Republika rzymska ............................................. 43 2. Podboje Rzymu .................................................. 46 3. Początki cesarstwa rzymskiego ......................... 49 4. Imperium Rzymskie ............................................ 52 5. Osiągnięcia Rzymian .......................................... 55 6. Narodziny chrześcijaństwa ................................. 58 7. Upadek cesarstwa rzymskiego ........................... 61 Na wyrywki ............................................................. 64 Karta powtórzeniowa ............................................. 65 IV. Początki średniowiecza 1. Cesarstwo bizantyjskie ....................................... 67 2. Narodziny i podboje islamu ................................. 70 3. Na gruzach Imperium Rzymskiego ..................... 73 4. Imperium Karola Wielkiego ................................. 76 5. Czasy Ottonów ................................................... 79 6. Feudalizm i społeczeństwo stanowe ................... 82 7. Pierwsze państwa Słowian ................................. 85 Na wyrywki ............................................................. 88 Karta powtórzeniowa ............................................. 89 V. Polska za pierwszych Piastów 1. Pradzieje ziem polskich ...................................... 91 2. Początki państwa polskiego ............................... 94 3. Panowanie Bolesława Chrobrego ....................... 97 4. Kryzys monarchii Piastów ................................. 100 5. Od Bolesława Śmiałego do Bolesława Krzywoustego ............................ 103 6. Testament Bolesława Krzywoustego ................ 106 Na wyrywki ........................................................... 109 Karta powtórzeniowa ........................................... 110 VI. Pełnia i schyłek średniowiecza 1. Między cesarstwem a papiestwem ................... 112 2. Wyprawy krzyżowe ........................................... 115 3. Najazdy mongolskie ......................................... 118 4. Wieś i miasto w średniowieczu ......................... 121 5. Kościół w średniowieczu .................................. 124 6. Europa późnego średniowiecza ........................ 127 7. Kultura średniowiecznej Europy ........................ 130 Na wyrywki ........................................................... 133 Karta powtórzeniowa ........................................... 134 VII. Polska w późnym średniowieczu 1. Polska dzielnicowa ........................................... 136 2. Odbudowa Królestwa Polskiego ....................... 139 3. Polska za Kazimierza Wielkiego ........................ 142 4. Od Andegawenów do Jagiellonów ................... 145 5. Wielka wojna z zakonem krzyżackim ................ 148 6. Kazimierz Jagiellończyk i wojna trzynastoletnia ....................................... 151 7. Kultura Polski średniowiecznej .......................... 154 Na wyrywki ........................................................... 157 Karta powtórzeniowa ........................................... 158 V I. P eł ni a i s ch ył ek ś re d ni o w ie cz a 1. Między cesarstwem a papiestwem Zadanie 1. Połącz podane pojęcia z właściwymi objaśnieniami. nepotyzm symonia handel godnościami kościelnymi łamanie ślubów czystości (celibatu) pobieranie opłat za udzielania sakramentów obsadzanie stanowisk kościelnych krewnymi Zadanie 3. Wyjaśnij, jakie problemy miało rozwiązać wprowadzenie wyboru papieża przez kardynałów zgromadzonych na konklawe. Zadanie 2. Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Wyjątkowy prestiż opactwa w Cluny wynikał z faktu, że A. funkcję opatów sprawowali tu zwykle krewni francuskich królów. B. jego władze były wybierane bezpośrednio przez papieża. C. pozostawało ono w pełni niezależne ekonomicznie. D. ściśle przestrzegano tu reguły zakonnej. Określenie antypapież odnosi się do A. papieża, który sprawując tę funkcję, postępuje niegodnie. B. władcy prowadzącego działania wrogie wobec głowy Kościoła. C. kontrkandydatów, którzy nieskutecznie starali się o wybór na papieża. D. osoby, która bezzasadnie rości sobie prawo do godności biskupa Rzymu. Zadanie 4. Uporządkuj w kolejności chronologicznej podane wydarzenia, wpisując odpowiednie litery w kratki na osi czasu. A. zakaz mianowania biskupów przez świeckich D. usunięcie Grzegorza VII z Rzymu B. nałożenie ekskomuniki na Henryka IV E. wyprawa Henryka IV do Canossy C. zdjęcie ekskomuniki z Henryka IV F. bunt poddanych Henryka IV 112 V I. P ełnia i schyłek śred nio w iecza b) Wyjaśnij, w jaki sposób mieli być obierani najwyżsi dostojnicy kościelni według wystawcy źródła B. a) Opisz scenę ukazaną w źródle A. c) Oceń, czy ukazana na ilustracji (źródło A) ceremonia przebiegała zgodnie z postanowieniami przytoczonego dokumentu (źródło B). Uzasadnij odpowiedź. Zadanie 5. Zapoznaj się z materiałami źródłowymi, a następnie wykonaj polecenia. W imię świętej i nierozdzielnej Trójcy. Ja Henryk, z Bożej łaski cesarz rzymski Augustus, dla miłości Boga i Świętego Rzymskiego Kościoła oraz pana papieża Kaliksta i dla zba- wienia duszy mojej, odstępuję Bogu, świętym apostołom Pańskim Piotrowi i Pawłowi i świętemu Kościołowi katolic- kiemu wszelką inwestyturę za pomocą pierścienia i pasto- rału, zgadzając się we wszystkich kościołach mego królestwa lub cesarstwa na kanoniczny wybór i wolną konsekrację. […] Źródło: Wiek V–XV w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 2003, s. 129. Źródło A Źródło B Zadanie 6. Rozstrzygnij, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Zakreśl literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych. 1. Pontyfikat Innocentego III ocenia się jako okres największego upadku papiestwa. P F 2. Określenie uniwersalizm papieski jest właściwe dla czasów od ustanowienia państwa kościel- nego do schyłku średniowiecza. P F 3. Proces oddalania się od siebie Kościołów zachodniego i wschodniego rozpoczął się w 1054 r. P F 113 V I. P eł ni a i s ch ył ek ś re d ni o w ie cz a a) Wyjaśnij, na jakie zmiany wywołane przez ruch krucjatowy zwraca uwagę autor tekstu. b) Rozstrzygnij, czy przytoczony fragment pozwala określić, w jaki sposób autor tekstu oceniał te zmiany. Uzasadnij odpowiedź. c) Na podstawie informacji z tekstu i podręcznika spróbuj określić przedział czasu, którego może dotyczyć ten opis. Zadanie 4. Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenia. Przyjrzyjcie się i zważcie u siebie, w jaki to sposób w naszych czasach Bóg Zachód we Wschód przemienił; my, którzy byliśmy ludźmi zachodnimi, staliśmy się ludźmi wschodnimi; ten, który był Rzymianinem albo Frankiem, stał się tutaj Galilejczykiem albo mieszkańcem Palestyny; ten, który mieszkał w Reims albo Chartres, tu się widzi obywatelem Tyru lub Antiochii. Już zapomnieliśmy miejsc naszych narodzin; już są dla niektórych z nas nieznane, a przynajmniej mówić o nich nie chcą. Jeden z nas posiada w tym kraju domy i sługi, które do niego należą jak gdyby z dziedzicznego prawa; drugi poślubił kobietę, która nie z jego ojczyzny pochodzi, Syryjkę albo Ormiankę, albo i Saracenkę, co dostąpiła łaski chrztu. […] Najróżniejsze mowy są teraz znane i temu, i tamtemu narodowi, a zaufanie zbliża rasy najodleglejsze. Źródło: Fulcher z Chartres, Historia Hierosolymitana 1095–1127, tłum. H. Szumańska-Grossowa [w:] J. Le Goff, Kultura średniowiecznej Europy, Warszawa 1994, s. 82–83. Zadanie 5. Uporządkuj w kolejności chronologicznej podane wydarzenia, wpisując odpowiednie litery w kratki na osi czasu. A. złupienie Konstantynopola przez krzyżowców D. upadek twierdzy krzyżowców w Akce B. zdobycie Jerozolimy przez armię Saladyna E. upadek hrabstwa Edessy C. utworzenie Królestwa Jerozolimskiego F. synod w Clermont 116 Uporządkuj swoją wiedzę I krucjata Jakie państwa powstały w jej wyniku? • • • • II krucjata Jaki był powód jej zorganizowania? Kto dowodził siłami muzułmańskimi? Jaki był wynik wyprawy? IV krucjata Gdzie dotarli uczestnicy wyprawy? Jakie państwo powstało w jej wyniku? Jakie zakony rycerskie powstały w okresie krucjat? • • • Jakie były skutki wypraw krzyżowych • dla Bizancjum? • dla relacji między chrześcijaństwem zachodnim a wschodnim? • dla miast włoskich? • dla europejskiego rycerstwa? • w dziedzinie kultury? Jaki lud prowadził od XI w. ekspansję na Bliskim Wschodzie? Kto zwrócił się do papieża o pomoc w walce z najeźdźcami? W jakich okolicznościach papież Urban II wezwał do krucjaty? • wydarzenie: • rok: Wyprawy krzyżowe Przyczyny Przebieg Skutki V I. P ełnia i schyłek śred nio w iecza 117 V I. P eł ni a i s ch ył ek ś re d ni o w ie cz a 3. Najazdy mongolskie Zadanie 1. Rozstrzygnij, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Zakreśl literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych. 1. Prowadzona przez Mongołów produkcja żywności opierała się na regularnym wypalaniu nowych obszarów pod uprawy. P F 2. Mongołowie zdecydowali się na podjęcie podbojów dopiero w momencie, gdy bogactwa naturalne ich krainy zostały wyczerpane. P F 3. Temudżyn odziedziczył tytuł Czyngis-chana po swoim ojcu. P F Zadanie 2. Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj polecenia. Zdarzyło się, że w r. 1187 po Wcieleniu Chrystusa Tatarzy wybrali króla, który w ich mowie nosił nazwę Czyngis-chan. Był to człek niepowszedni, wielkiej mądrości i wielkiego męstwa. Wiedzcie, że gdy został wybrany królem, wszyscy Tatarzy świata, którzy rozrzuceni byli po tych odległych ziemiach, przybywali doń i uznawali go za zwierzchnika. I sprawował rządy dobrze i szlachetnie, z taką sprawiedliwością i skromnością, jakby nie królem był, ale samym Bogiem, i wszyscy miłowali go i czcili. I cóż wam rzekę? […] Gdy Czyngis-chan spostrzegł, że ma tak wielki naród, przysposobił łuki oraz inną broń i wyruszył na podbój innych ziem. I mówię wam, że w niedługim czasie zdobył osiem krajów. A stało się to tym łatwiej, że wówczas każda ziemia i prowincja rządzona była przez osobnego króla czy władcę, więc nie mogli nie będąc zjednoczeni oprzeć się takiej przemocy. Podbiwszy ludy, nie czynił im nic złego ani nie obrabowywał, lecz ustanawiał swego namiestnika i kilku starszych z podbitego ludu i w różnych miejscowościach osadzał swoich ludzi, zaś miejscowy lud zabierał z sobą na podbój dalszych narodów. […] Zaś narody, widząc dobre rządy i wielkoduszność tego władcy, dobrowolnie mu się poddawały. Gdy Czyngis-chan zebrał takie mnóstwo ludów, że mogłyby całą ziemię pokryć, postanowił zdobyć większą część świata, a nawet cały świat. Źródło: Wiek V–XV w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 2003, s. 200–201. a) Wymień cechy charakteru, które przypisuje Czyngis-chanowi autor przytoczonej relacji. b) Podaj, jakie czynniki miały – według autora – sprzyjać poszerzaniu imperium Czyngis-chana. c) Porównaj przytoczoną relację z informacjami z podręcznika i oceń jej wiarygodność. 118 V I. P ełnia i schyłek śred nio w iecza 4. Wieś i miasto w średniowieczu Zadanie 1. Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Zastąpienie dwupolówki trójpolówką zmniejszało wpływ klęsk żywiołowych na plony, ponieważ pozwalało A. znacznie spowolnić proces jałowienia gleby. B. przeznaczyć pod uprawy większy obszar ziemi. C. prowadzić siew i zbiory dwa razy w ciągu roku. D. wykorzystywać udoskonalone narzędzia rolnicze. a) Podaj, jakimi narzędziami rolniczymi posługują się ukazane postacie. b) Wyjaśnij, jakie zmiany w prowa- dzeniu ukazanych prac przyniosło zastąpienie tego narzędzia jego udoskonaloną wersją. Zadanie 2. Zapoznaj się z miniaturą z XIV-wiecznego psałterza, a następnie wykonaj polecenia. Zadanie 3. Wpisz we właściwe pola schematu litery odpowiadające wskazanym wydarzeniom i procesom historycznym, tak by utworzyły one ciąg przyczynowo-skutkowy. A. zastosowanie efektywniejszych narzędzi rolniczych D. ograniczenie klęsk głodu B. brak pracy dla wszystkich mieszkańców wsi E. wzrost zaludnienia w Europie C. upowszechnienie się trójpolówki F. zwiększenie produkcji rolnej zakładanie nowych osad 121 V I. P eł ni a i s ch ył ek ś re d ni o w ie cz a a) Wyjaśnij, jaki był cel zawarcia przytoczonej umowy. b) Na podstawie informacji ze źródła opisz ustrój ówczesnej Lubeki. Zadanie 5. Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj polecenia. Wójt, rada i pospólstwo miasta Lubeki [...]. Niechaj wie obecne pokolenie, a przypomni sobie i potom- ność, żeśmy z kochanymi przyjaciółmi naszymi, mieszczanami z Hamburga, tego rodzaju układ zawarli. Że gdyby przypadkiem zbóje albo inni źli ludzie podnieśli się przeciw naszym albo ich mieszczanom, od owego miejsca, gdzie rzeka nazwana Trawe wpada do morza, aż do Hamburga, a stąd przez całą Łabę aż do morza, i naszych albo ich mieszczan wrogo napadli, to wszystkie koszta i wydatki związane z niszczeniem i tępieniem tych zbójów zarówno my razem z nimi, jak i oni razem z nami powinniśmy równie ponosić. Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 8: Miasta i mieszczaństwo średniowiecza (do schyłku XV w.), oprac. R. Heck, Warszawa 1959, s. 16. Zadanie 4. Wyjaśnij, w jaki sposób zastąpienie chłopskich danin czynszem pieniężnym zmieniło położenie wymienionych grup społecznych. chłopi – rzemieślnicy – właściciele ziemscy – Zadanie 6. Wyjaśnij pojęcia. komuna – gildia – weksel – cech – 122 Uporządkuj swoją wiedzę Miasto i wieś w średniowieczu Wieś Jak nazywał się samorząd średniowiecznego miasta? Co było przedmiotem konfliktów między komunami miejskimi i panami feudalnymi? Na jakie grupy społeczne dzielili się mieszkańcy średniowiecznego miasta? • • • Jakie typy wsi upowszechniły się w średniowieczu? • • • Miasto HandelRzemiosło Jakie rozwiązania doprowadziły do zwiększenia wydajności rolnictwa w XI–XIII w.? • • W jaki sposób zwiększenie wydajności rolnictwa przyczyniło się do rozwoju osadnictwa? W którym wieku nastąpiło odrodzenie miast? Do czego zobowiązani byli chłopi w zamian za prawo użytkowania ziemi pana? Jaką nazwę nosiły organizacje zrzeszające kupców? Jak nazywały się targi organizowane regularnie w określonym miejscu i czasie? Jak nazywała się organizacja zrzeszająca kupców z miast Europy Północnej? Które miasta zdominowały handel śródziemnomorski? • • Jaką nazwę nosiły organizacje zrzeszające rzemieślników? V I. P ełnia i schyłek śred nio w iecza 123 Uporządkuj swoją wiedzę Herezje Zakony Kiedy powstał zakon cystersów? Jaki postulat głosili jego członkowie? Cystersi Zakony żebracze Na który wiek przypadła niewola awiniońska papieży? Jakie były konsekwencje rozłamu w Kościele i niewoli awiniońskiej dla papiestwa? Jak nazywa się rozłam, do którego doszło w Kościele zachodnim w 1378 r. wskutek braku zgody co do wyboru papieża? W jakich okolicznościach zażegnano rozłam? • Wydarzenie: • Lata: Co stanowiło ważny aspekt działalności zakonów żebraczych? Z czego utrzymywali się ich członkowie? Kryzys papiestwa Co leżało u przyczyn powstania ruchów heretyckich w średniowieczu? W co wierzyli katarzy? W jaki sposób rozprawiono się z katarami? W którym wieku powstał ruch katarów? Jak inaczej nazywano jego członków? Kościół w średniowieczu Kto był założycielem zakonu franciszkanów? Kiedy powstał ten zakon? Kto był założycielem zakonu dominikanów? Kiedy powstał ten zakon? V I. P eł ni a i s ch ył ek ś re d ni o w ie cz a 126 V I. P ełnia i schyłek śred nio w iecza 6. Europa późnego średniowiecza Zadanie 1. Rozstrzygnij, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Zakreśl literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych. 1. Do wybuchu wojny stuletniej doprowadziły spory o prawa do tronu Anglii. P F 2. W prowadzonych walkach obie strony korzystały głównie z wojsk zaciężnych. P F 3. Przełomowe znaczenie dla losów wojny miało przełamanie oblężenia jednego z ostatnich punktów obrony Francuzów – Orleanu. P F a) Opisz ukazaną scenę. b) Porównaj to dzieło z przedstawieniami opartymi na motywie „tańca śmierci”. Wskaż najważniejsze podobieństwa i różnice. Zadanie 2. Zapoznaj się z ilustracją przedstawiającą fresk z XIV w., a następnie wykonaj polecenia. Zadanie 3. Wyjaśnij, w jaki sposób „czarna śmierć” wpłynęła na gospodarkę i stosunki społeczne w Europie zachodniej i południowej. 127 V I. P eł ni a i s ch ył ek ś re d ni o w ie cz a Zadanie 4. Zapoznaj się z fragmentem czterech artykułów praskich z 1420 r., a następnie wykonaj polecenia. […] Niech wiedzą wszyscy wierni chrześcijanie, że królestwo czeskie niezmiennie trwa i z bożą pomocą trwać będzie […] przy niżej spisanych artykułach. Po pierwsze: by w królestwie czeskim swobodnie i bezpiecznie głoszono słowo Boże i by księża głosili je bez przeszkód [...]. Po drugie: by Ciało i Krew najświętszego ukrzyżowanego Chrystusa Pana rozdawane były pod postacią chleba i wina, wszystkim wiernym wolnym od grzechu śmiertelnego, jak postanowił Chrystus, Pan i Zbawca [...]. Po trzecie: by [księżom] odebrano i zniesiono ich świecką władzę nad bogactwem i dobrem doczesnym, szkodzącą ich stanowisku, i aby księża dla zbawienia swego wrócili do reguły Pisma Św. i żywota apostolskiego, jaki wiódł Chrystus ze swymi apostołami. Po czwarte: by wszystkie grzechy śmiertelne, zwłaszcza jawne, a także inne występki przeciw prawu bożemu karano i potępiano [niezależnie] od stanowiska [grze- szącego]. Śmierci są godni ci, co popełniają grzechy, i ci, co potakują [grzechom takim] jak: rozpusta, obżarstwo, cudzołóstwo, złodziejstwo, grabież, nienawiść, kłamstwo […]; a wśród księży: […] branie pieniędzy za chrzest, za bierzmowanie, za spowiedź, za komunię, za oleje święte, za wodę [święconą], […] kupowanie i sprzedawanie mszy […]. Źródło: Wiek V–XV w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 2003, s. 311–312. b) Wskaż, które spośród postulatów wyrażonych w dokumencie były zgodne z hasłami głoszonymi przez Jana Wiklefa. c) Oceń, które postulaty stanowiły największe zagrożenie dla dostojników kościelnych. a) Wyjaśnij, jakich zmian w funkcjonowaniu Kościoła domagali się autorzy dokumentu. Zadanie 5. Uporządkuj w kolejności chronologicznej podane wydarzenia, wpisując odpowiednie litery w kratki na osi czasu. A. początek powstania chłopskiego we Francji D. zajęcie Konstantynopola przez Turków B. główne uderzenie „czarnej śmierci” E. wybuch powstania Wata Tylera C. wybuch powstania husyckiego F. wybuch wojny stuletniej 128 V I. P ełnia i schyłek śred nio w iecza Zadanie 4. Wyjaśnij, w jaki sposób rozwój miast wpłynął na przeobrażenia w architekturze sakralnej. Zadanie 5. Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenia. [Pewien Czech studiujący w Anglii przywiózł stamtąd pisma Wiklifa, które najbardziej podobały się tym], którzy przejęci byli nienawiścią do Niemców. Wśród tych wybijał się na czoło Jan, człowiek z zapa- dłej wsi zwanej Hus, czyli Gęś. Ten jako człowiek bystrego umysłu, wymowny i zamiłowany w dialek- tyce, lubił bardzo obce poglądy. Chciwie też chwycił się nauki wiklefitów i począł nią trapić mistrzów niemieckich [...] w nadziei, że stropieni w ten sposób Niemcy szkołę [tj. uniwersytet w Pradze] opuszczą. Zażądano też od [króla Czech] Wacława, aby uczelnia praska była rządzona na wzór paryski. [...] Oburzeni tym [...] Niemcy, [...] w jednym dniu w liczbie ponad dwa tysiące przenieśli się do Lipska, [...] i tam założyli sobie uniwersytet. [W Pradze] rządy w uniwersytecie stanęły otworem dla Czechów. Na jego czele stanął teraz Jan Hus, wielce wymowny i sławny z czystości życia, który począł teraz głosić naukę opartą na zasadach Wiklifa]. Źródło: Wiek V–XV w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 2003, s. 306. b) Podaj, jakie spory toczono na uniwersytecie praskim. c) Przedstaw, jaką rolę w świetle tekstu odgrywały uniwersytety w procesie rozpowszechniania informacji i idei. a) Wskaż te informacje z tekstu, które sugerują, że studenci stanowili mobilną grupę społeczną. Zadanie 6. Rozstrzygnij, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Zakreśl literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych. 1. Średniowieczne uniwersytety realizowały jeden wspólny program nauczania. P F 2. Niezależność uniwersytetów od Kościoła wyrażała się m.in. w rezygnacji z nauczania teologii. P F 3. Wśród czynników, które wywołały ożywienie intelektualne w Europie, ważną rolę odegrały kontakty ze światem islamu i z Bizancjum. P F 131 Uporządkuj swoją wiedzę Sztuka romańska Sztuka gotycka Co cechowało budowle gotyckie? Jakie nowe rozwiązania zastosowano w ich konstrukcji? • • • Czym wypełniano okna gotyckich kościołów? W którym wieku powstał styl gotycki? W którym wieku w Europie zaczęły powstawać uniwersytety? W jakich miastach działały trzy najstarsze europejskie uczelnie? • • • Jaką metodę nauczania stosowano na średniowiecznych uniwersytetach? Uniwersytety W którym wieku rozwinął się styl romański? Jaką funkcję, oprócz sakralnej, pełniły kościoły romańskie? Co cechowało konstrukcję budowli romańskich? Jakie były ich typowe elementy? • • • Jakie dekoracje zdobiły wnętrza kościołów romańskich? • • Kultura średniowiecznej Europy Jakim językiem posługiwali się w średniowiecznej Europie duchowni, pisarze i uczeni? Jak nazywają się ilustracje, którymi zdobiono średniowieczne księgi? Co było podstawą jedności kulturowej w średniowiecznej Europie? V I. P eł ni a i s ch ył ek ś re d ni o w ie cz a 132 n Dlaczego symonia i nepotyzm miały negatywny wpływ na autorytet Kościoła? n W jaki sposób we wczesnym średniowieczu obierano papieża? n Czym w XI w. wyróżniało się opactwo w Cluny? n O co spierali się papież Grzegorzem VII i cesarz Henryk IV? n Co oznacza i skąd pochodzi zwrot „udać się do Canossy”? n Jakie zmiany wprowadził konkordat wormacki? n Który z papieży faktycznie wcielił w życie ideę papocezaryzmu? n Kiedy doszło do wielkiej schizmy wschodniej? n Gdzie padło pierwsze wezwanie do zajęcia Jerozolimy przez chrześcijan? n Jak nazywało się najważniejsze państwo utworzone na skutek I krucjaty? n Dlaczego w okresie wypraw krzyżowych powstały zakony rycerskie? n Kim był Saladyn? n Jak zakończyła się IV krucjata? n Jaką nazwę nosiła ostatnia twierdza krzyżowców w Ziemi Świętej? n Co oznacza pojęcie „handel lewantyński”? n Przeciwko komu skierowana była rekonkwista? n Czym zajmowały się plemiona mongolskie przed okresem wielkich podbojów? n Co oznaczał przyjęty przez Temudżyna tytuł Czyngis-chana? n Jak nazywała się stolica imperium mongolskiego? n Które ziemie w Europie najdłużej znosiły panowanie Mongołów? n Który z książąt polskich zginął w bitwie pod Legnicą? n Jakie nowe narzędzia rolnicze zaczęto stosować w XI/XII w.? n Dlaczego trójpolówka jest lepszym rozwiązaniem niż dwupolówka? n Dlaczego w XI/XII w. zaczęto na dużą skalę zakładać nowe wsie? n Co w średniowieczu określano mianem komuny? n Czym były wolnizna, komuna, Hanza? n Na jakie grupy dzielimy społeczeństwo średnio- wiecznego miasta? n Jakie zmiany w życiu ogółu wiernych wprowadził sobór laterański IV? n Czym była Biblia pauperum? n W jaki sposób Kościół rozwiązał problem herezji albigensów? n Z jakiego miasta włoskiego wywodził się założyciel zakonu braci mniejszych? n Czym dominikanie różnili się od franciszkanów? n Do jakiego miasta została w XIV w. przeniesiona kuria papieska? n W jakich latach trwała wielka schizma zachodnia? n O co walczono w wojnie stuletniej? n Jaką rolę w wojnie stuletniej odegrała Joanna d’Arc? n Czym była „czarna śmierć” i jakie były jej skutki? n Czego domagali się husyci i co spotkało ich przywódcę? n Do jakich wydarzeń odnosi się określenie „żakeria”? n Kiedy upadło cesarstwo bizantyjskie? n Dlaczego kulturę Europy średniowiecznej określa się jako uniwersalną? n Jakie rozwiązania architektoniczne były typowe dla budowli romańskich? n Jaką rolę w architekturze gotyckiej odgrywały witraże? n W jakich okolicznościach wykształciła się scholastyka? n Jakie okoliczności doprowadziły do powstania pierwszych uniwersytetów? Na wyrywki V I. P ełnia i schyłek śred nio w iecza 133 Twój edukacyjny koszyk Kliknij po najlepszą ofertę! Bezpieczne płatności Bezpłatna wysyłka Szybka dostawa sklep.nowaera.pl do koszyka Atlas dodaj do koszyka Zbiór zadań dodaj do koszyka Podręcznik dodaj do koszyka Karty pracy ucznia Maturalne karty pracy dodaj do koszyka Uporządkuj swoją wiedzę W Kartach pracy ucznia znajdziesz mapy mentalne przygotowane do każdej lekcji. Uzupełniane na bieżąco ułatwiają porządkowanie i utrwalanie najważniejszych wiadomości z danego zakresu materiału. Poznać przeszłość www.nowaera.pl nowaera@nowaera.pl Centrum Kontaktu: 801 88 10 10, 58 721 48 00 Nowa Era Sp. z o.o. Karty pracy ucznia 1 do zakresu podstawowego zawierają zadania, które ułatwią Ci zrozumienie i zapamiętanie najważniejszych zagadnień z historii. Ta publikacja pomoże Ci również usystematyzować i utrwalić wiedzę z każdego tematu oraz umożliwi sprawne powtórki przed sprawdzianem. Uczenie się przez ćwiczenie Karty pracy do każdej lekcji pomogą Ci zrozumieć i utrwalić nowe treści oraz przećwiczyć wymagane umiejętności. Szybkie powtórki przed sprawdzianem Na wyrywki, czyli pytania do rozdziału, pozwolą Ci samodzielnie sprawdzić poziom opanowania podstawowej wiedzy. Karty powtórzeniowe zawierające przekrojowe zadania do każdego rozdziału służą do powtórzenia najważniejszych treści. K arty p racy ucznia d la liceum o g ó lno kształcąceg o i technikum H IS T O R IA