Pobierz Procesy demograficzne ludności Polski - Notatki - Geografia i więcej Notatki w PDF z Geografia tylko na Docsity! Milena Derlikiewicz Turystyka III gr. B Ćwiczenie nr 2 PROCESY DEMOGRAFICZNE LUDNOŚCI POLSKI PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ Analiza wykresu: Bezpośrednio po wojnie przyrost naturalny był bardzo wysoki, głównie na skutek szybkiego wzrostu liczby urodzeń. Przyrost ten, określany mianem kompensacyjnego, wynikał z naturalnego dążenia populacji do odbudowy poniesionych strat wojennych oraz z szeroko rozumianej normalizacji warunków życia po zakończeniu wojny. Kulminacja wyżu powojennego miała miejsce w połowie lat 50. w 1955 roku stopa przyrostu naturalnego osiągnęła rekordową wysokość. Charakterystyczna dla tego okresu była wyższa stopa przyrostu naturalnego w miastach niż na wsi, co wiązało się z masowym napływem młodej ludności wiejskiej w trakcie realizacji wielkich inwestycji przemysłowych planu sześcioletniego. W następnych latach, w miarę wchodzenia w wiek zawierania związków małżeńskich mało licznych roczników okresu wojny, stopa przyrostu naturalnego systematycznie obniżała się. W roku 1969 osiągnęła najniższy poziom w niżu demograficznym lat 60. W latach 70. w wiek rozrodczy wchodziły liczne roczniki powojenne. Związany z tym przyrost liczby urodzeń określa się powszechnie mianem echa powojennego wyżu demograficznego. Wyż demograficzny lat 70. osiągnął szczyt w roku 1976. Później stopa przyrostu naturalnego spadała. Kolejny wyż demograficzny przypadł na rok 1983. Poczynając od tego roku stopa przyrostu naturalnego obniżała się w wyniku wchodzenia w wiek dojrzały roczników niżowych lat 60. w drugiej połowie lat 80. jej spadkowa tendencja nasiliła się (szczególnie w miastach) w warunkach narastającego kryzysu gospodarczego i regresu stopy życiowej przeważającej części społeczeństwa. Lata 90. były niestety okresem dalszego spadku liczby urodzeń (przy ustabilizowanej na wysokim poziomie liczbie zgonów), postępującego mimo wchodzenia w wiek rozrodczy licznych roczników urodzonych w latach 70. oraz znacznej poprawy koniunktury. Należy to wiązać z pauperyzacją wielu grup społecznych (chłopo-robotników, pracowników byłych PGR-ów, robotników większości zakładów tradycyjnego przemysłu) i upowszechnianiem się modelu rodziny małodzietnej oraz z procesami stworzenia się społeczeństwa. W rezultacie w 2003 roku wskaźnik przyrostu naturalnego osiągnął rekordowo niski poziom... Analiza piramidy wieku i płci: Falowanie rozwoju demograficznego jest niekorzystne, ponieważ prowadzi do nierównomiernego przyrostu potrzeb w zakresie podstawowych usług oświatowych i socjalnych, jak również potrzeb w zakresie budownictwa mieszkaniowego oraz tworzenia nowych miejsc pracy. W tych warunkach trzeba często reorientować strategię rozwoju gospodarczego i politykę społeczną na zaspokojenie potrzeb dominujących w danym okresie. Falowanie rozwoju demograficznego miało zasadniczy wpływ na ukształtowanie specyficznej struktury wieku ludności Polski. Charakteryzuje się ona w szczególności: • wysokim udziałem ludności w wieku produkcyjnym (ponad 60%), • wysokim udziałem młodzieży w wieku 10 – 20 lat, pochodzącej głównie z wyżu demograficznego pierwszej połowy lat 80., • wysokim udziałem średnich roczników wieku produkcyjnego (wpływ niżu demograficznego lat 60.), • wysokim udziałem ludności w wieku 55 – 59 lat, odzwierciedlającym regres liczby urodzeń w czasie wojny. Literatura: W. Skrzypczak; 2001; „Geografia społeczno – ekonomiczna”; Warszawa 2001.