Romeo i Julia AUTOR: William Shakespeare (1564-1616 ..., Schematy z Sztuka

Pobierz Romeo i Julia AUTOR: William Shakespeare (1564-1616 ... i więcej Schematy w PDF z Sztuka tylko na Docsity! TYTUŁ: Romeo i Julia AUTOR: William Shakespeare (1564-1616) TYP UTWORU: dramat TREŚĆ: Sztuka przedstawia konflikt dwóch zwaśnionych rodzin, których członkowie zakochują się w sobie. Nieszczęśliwie zakochany w dziewczynie imieniem Rozalina, Romeo Montecchi dowiaduje się o balu w domu rodziny Capuletich, gdzie ma pojawić się jego wybranka. Udaje się tam wraz z grupą przyjaciół i poznaje Julię – wkrótce dochodzi do pierwszych pocałunków tych dwojga. Pod osłoną nocy Romeo udaje się pod balkon Julii i wyznaje jej miłość; ta jednak – ze względu na mrok – nie wie kto czeka pod balkonem. Odpowiada więc, że jedyną osobą, którą kocha, jest członek zwaśnionego rodu, Romeo Montecchi. Słysząc to młodzieniec postanawia ujawnić swoją tożsamość. Następnego dnia nastolatkowie (Julia ma niespełna 14 lat, a o Romeo wiemy, że jest młodzieńcem) biorą ślub w celi ojca Laurentego. Wkrótce w Weronie dochodzi do konfliktu pomiędzy przyjaciółmi młodych. Pojedynek pomiędzy Tybaltem (krewnym Capuletich) a Merkucjem (przyjacielem Romea) kończy się śmiercią tego ostatniego. Kiedy dowiaduje się o tym sam Romeo, dochodzi do kolejnego pojedynku, tym razem pomiędzy tytułowym bohaterem a samym Tybaltem, w którym Tybalt ginie. Karą za śmierć Tybalta ma być wygnanie Romea. Pani Capuleti informuje Julię, że ta wyjdzie za mąż za Parysa. Nie chcąc popełnić bigamii, Julia wypija otrzymaną od ojca Laurentego miksturę, która wprawia ją w stan podobny do śmierci. Laurenty chce poinformować o całej sytuacji Romea, jednakże wieści te nie docierają do niego. Na cmentarzu, po zobaczeniu Julii spoczywającej w trumnie, zrozpaczony Romeo podejmuje decyzje o samobójstwie. Dochodzi do przebudzenia Julii, która – widząc śmierć Romea – postanawia przebić swoją pierś sztyletem i również umiera. Ojciec Laurenty tłumaczy przybyłym na miejsce członkom rodzin całe zajście, co prowadzi do pojednania pomiędzy rodami Montecchich i Capuletich. STRESZCZENIE: PROLOG Już na początku utworu zostaje streszczona jego treść. Przedstawia on tragiczną historię miłości dwojga młodych ludzi, pochodzących z zwaśnionych rodzin. Akcja rozgrywa się w Weronie i Mantui. Akt I Scena 1 Sławne rody Montekich oraz Kapuletów od wieków toczyły ze sobą spór. Nawet ich służba nie ukrywała swojej niechęci wobec siebie. I tak już na początku utworu doszło do sprzeczki między służącymi z obu domów. Kuzyn Romea, Benwolio próbował zagasić spór, lecz wkroczył Tybalt (krewny pani Kapulet), który zaczął się z nim pojedynkować. Walka przerodziła się w rozruchy, w których wzięli udział mieszkańcy Werony. W końcu pojawili się seniorzy rodów: pan Monteki i pan Kapulet wraz z małżonkami. Obaj rwali się do walki, lecz żony ich stopowały. Dopiero gdy nadszedł Książę Werony udało się uspokoić zwaśnione strony, gdyż władca zagroził śmiercią jeśli nie przestaną walczyć. W dalszej części Benwolio rozmawiał ze swoim stryjem, panem Montekim o melancholii Romea. Obaj nie znali jej przyczyny. Dopiero w rozmowie z Romeem, Benwolio dowiedział się, że chodzi o nieodwzajemnioną miłość do Rozaliny. Scena 2 Pewien młody mieszkaniec Werony imieniem Parys chciał poślubić Julię Kapulet i w tej sprawie spotkał się z jej ojcem. Pan Kapulet nie zgodził się i powiedział, że Julia jest za młoda. Doradził chłopakowi, żeby wieczorem wpadł na przyjęcie, gdzie będzie mógł wybrać sobie żonę spośród innych kobiet. Następnie wręczył on swemu słudze listę gości i poprosił o ich zaproszenie. Sługa jednak nie umiał czytać. Będąc na ulicy zagadnął przechodzących Romea i Benwolia, aby mu pomogli. Młodzieńcy dowiedziawszy się o nadchodzącym balu postanowili się przyłączyć i aby nikt ich nie poznał mieli założyć maski. Scena 3 W trakcie rozmowy czternastoletniej Julii z matką wychodzi na jaw, iż ta druga, wbrew woli męża, chce wydać córkę za Parysa. Pani Kapulet wychwalała owego młodzieńca i uznała, że będzie on odpowiednim mężem dla jej córki. Dla młodziutkiej Juli miłość i małżeństwo nie były znanymi doświadczeniami, dlatego pokornie zgadzała się z matką. Scena 4 Romeo, Merkucjo i Benwolio wyruszyli na bal maskowy. Romeo nie był w dobrym nastroju do zabawy, gdyż przeżywał niemożność bycia z Rozaliną. Chciał ją jednak chociażby zobaczyć na balu. Scena 5 Na balu zebrało się bardzo wielu ludzi, których pan Kapulet przywitał przemową zachęcającą młodzież do tańca i zabawy. Tymczasem Tybalt zauważył, że wśród gości bawi się Romeo, członek znienawidzonego rodu Montekich. Rozzłoszczony poszedł więc na skargę do swego stryja, lecz ten zganił go i kazał mu go zostawić w spokoju, skoro kulturalnie się bawił i nikomu nie przeszkadzał. Tymczasem Romeo i Julia spotkali się po raz pierwszy i zakochali się w sobie. Akt II Scena 1 Romeo wskoczył na mur okalający ogrody Kapuletów i przedostał się na drugą stronę. Merkucjo i Benwolio próbowali go do siebie przywołać. Nadal myśleli, że Romeo jest zakochany w Rozalinie. Scena 2 Romeo podkradł się pod balkon Julii, aby porozmawiać z ukochaną. Młodzi martwili się konfliktem między swoimi rodzinami, lecz targani silną namiętnością postanowili wziąć potajemny ślub. Scena 3 Romeo udał się do ojca Laurentego i poprosił go o udzielenie mu ślubu z Julią. Kapłan zgodził się na to, gdyż miał nadzieję, że ślub dwojga młodych pogodzi zwaśnione rody Kapuletów i Montekich. Scena 4 Benwolio i Merkucjo zdenerwowali się, że nie mogą odnaleźć Romea. Z rozmowy dowiadujemy się, że Tybalt, krewny pana Kapuleta, wysłał do Romea list, w którym wyzwał go na pojedynek. Młodzi zastanawiali się czy Romeo da radę, gdyż Tybalt był dobrym wojownikiem. Nadszedł zadowolony Romeo i wraz z kolegami zaczął sobie żartować. Wtem nadeszła Marta, opiekunka Julii, w towarzystwie Piotra. Kobieta poinformowała Romea: “młoda moja pani kazała mi się wywiedzieć o panu” Romeo wyznał jej sekret o planowanym ślubie i poprosił, aby przekazała Julii, żeby za parę godzin poszła do ojca Laurentego do spowiedzi. Tam się spotkają. Scena 5 W ogrodzie Kapuletów Marta przekazała Julii wiadomość od Romea. Scena 6 Romeo i Julia potajemnie spotkali się w celi ojca Laurentego, który udzielił im ślubu. Akt III Scena 1 Romeo idąc ulicą stał się świadkiem kłótni pomiędzy swym przyjacielem Merkucjem a Tybaltem. Próbując ich rozdzielić, niechcący zaognił spór, doszło do walki, w której zginął Merkucjo. Tym samym Romeo przyczynił się do śmierci przyjaciela. Sytuacja w jakiej znalazł się Romeo była tragiczna, gdyż chcąc pomścić śmierć przyjaciela będzie musiał pojedynkować się z krewnym swej żony a dodatkowo będzie musiał złamać książęcy zakaz pojedynków. Jeśliby odstąpił pomsty okrył by się hańbą. Ostatecznie doszło do pojedynku w którym zginął Tybalt. Za zabójstwo Romeo musiał uciekać z miasta. Książę skazał go na dożywotnie wygnanie. Scena 2 Marta poinformowała Julię o tym co się stało. Opiekunka, źle życzyła Romeowi, gdyż Tybalt był jej najlepszym przyjacielem. Julia również w pierwszym odruchu oskarżyła Romea, lecz miłość zwyciężyła i odtąd zaczęła go usprawiedliwiać. Mimo to Julia była zrozpaczona. Scena 3 Romeo spotkał się z ojcem Laurentym w jego celi. To od niego dowiedział się, że nałożono na niego karę wygnania z Werony. Romeo wolałby już umrzeć niż cierpieć wygnanie. Kapłan pocieszał go, że świat jest długi i szeroki i żeby odnalazł w sobie męstwo. Do celi weszła Marta i poinformowała, że Julia jest zrozpaczona i ciągle płacze. Słysząc to Romeo, dobył miecza pokazując, że chce z sobą skończyć, jednak ojciec Laurenty rozkazał mu poniechać tak głupiego czynu. Zganił go też za jego zachowanie i próbował wytłumaczyć jakie ma szczęście: Otrząś się, człeku! Julia twoja żyje; Julia, dla której umrzeć byłeś gotów; W tymeś szczęśliwy. Tybalt chciał cię zabić, Tyś jego zabił: w tym szczęśliwyś także. Prawo, grożące ci śmiercią, zamienia Śmierć na wygnanie, i w tymeś szczęśliwy. Stosy na głowie błogosławieństw dźwigasz, Szczęście najwabniej wdzięczy się do ciebie, A ty, jak dziewka zepsuta, kapryśna, Dąsasz się na tę szczodrotę fortuny. Strzeż się, bo tacy marnie umierają. Następnie nakazał chłopcu iść pocieszyć Julię, lecz zaznaczył, aby nocą lub nad rankiem uciekł niepostrzeżenie do Mantui i tam czekał na rozwój wypadków. Scena 4 W domu Kapuletów, mimo żałoby po Tybalcie, pan Kapulet informuje, że zmienił zdanie i twierdzi, że Julia powinna jednak szybko wyjść za Parysa. Scena 5 Romeo rozmawiał z Julią w jej pokoju, gdy nagle nadeszła jej matka. Romeo szybko schował się za oknem. Kobieta poinformowała córkę, że musi wyjść za Parysa. Zrozpaczona tą wiadomością Julia nie chciała się zgodzić z matką. Wtem do pokoju wszedł jej ojciec i zagroził wydziedziczeniem córki w razie jej oporu. Akt IV Scena 1 Do celi ojca Laurentego przyszła Julia. Tam był już Parys, który omawiał z kapłanem szczegóły ceremonii ślubnej. Julia postawiła sprawę jasno: albo kapłan jej pomoże albo popełni samobójstwo. Laurenty obmyślił plan: Julia miała do samego końca zwodzić ojca, że nie ma nic przeciwko ślubowi z Parysem, a dzień przed uroczystością miała wypić przygotowaną przez niego miksturę, po której zapadnie w sen, ale będzie wyglądało jakby umarła. Owa mikstura miała działać przez 42 godziny. Następnie Julia miałaby zostać złożona do grobowca. Ojciec Laurenty wraz Romeem będą czekali, aż się ocknie, wypuszczą ją i wraz z ukochanym ucieknie do Mantui. Rodzina będzie myślała, że dziewczyna nie żyje a ona będzie mogła żyć u boku ukochanego. Scena 2 W domu Kapuletów przygotowania do ślubu trwały w najlepsze. Julia udawała, że nie ma nic przeciwko. Scena 3 Gdy Julia była sama, wypiła miksturę od ojca Laurenetego i zapadła w sen. Scena 4 i 5 Marta jako pierwsza zauważyła nieprzytomną Julię. Wszyscy stwierdzili, że dziewczyna nie żyje. Przygotowania do ślubu zostały przerwane. Rodzinę ogarnęła żałoba. Akt V Scena 1 Do Romea przebywającego w Manuti, przyszedł Baltazar i poinformował go o śmierci Juli. Młodzieniec kupił truciznę i wyruszył do Werony. Scena 2 Ojciec Laurenty dowiaduje się od brata Jana, że ten nie mógł opuścić miasta - tym samym nie dostarczył Romeowi listu informującego o pozorowanej śmierci Julii. Ojciec Laurenty szybko wyrusza na cmentarz, aby wszystko wytłumaczyć Romeowi. Scena 3 Romeo dotarł na cmentarz. Tam próbował otworzyć drzwi grobowca. Zobaczył to Parys. Doszło do pojedynku, w którym Parys zginął. Romeo złożył jego ciało w grobowcu. Następnie po raz ostatni spojrzał na Julię, po czym wypił truciznę i umarł. Niedługo po tym na cmentarzu pojawił się ojciec Laurenty. Gdy Julia odzyskała przytomność, spytała gdzie jest jej ukochany. Laurenty wyjaśnił, że zarówno Romeo jak i Parys nie żyją. Chciał zabrać dziewczynę do klasztoru, lecz ta nie zgodziła się i została sama w grobowcu. Dostrzegła flakon z trucizną Romea, lecz w środku nic nie było. Wzięła więc sztylet i się nim przebiła padając na ciało ukochanego. Dowódca straży zawiadomił o wszystkim Montekich i Kapuletów. Gdy wszyscy przybyli, ojciec Laurenty przedstawił zebranym historię miłości Julii i Romea. Ogrom nieszczęść jaki spadł na zwaśnione rody sprawił, że pan Kapulet i Monteki podali sobie dłonie. Postanowili też wznieść nieszczęśliwie zakochanym nagrobek ze szczerego złota. Utwór kończą słowa Księcia: Ponurą zgodę ranek ten skojarzył Słońce się z żalu w chmur zasłonę tuli; Smutniejszej bowiem los jeszcze nie zdarzył Jak ta historia Romea i Julii. PLAN WYDARZEŃ: 1.Bójki uliczne, w których biorą udział przedstawiciele dwóch zwaśnionych rodów: Kapuletich i Montekich. 2.Udział młodzieńców Montekich w balu maskowym w domu Kapuletów. 3.Miłość od pierwszego wejrzenia między Romeem i Julią. 4.Potajemny ślub Romea i Julii, udzielony przez ojca Laurentego. 5.Noc poślubna Romea i Julii. 6.Kłótnia w wyniku której dochodzi do zabicia Mercutio przez Tybalta i odwetu Romea za śmierć swego przyjaciela (ginie Tybalt). 7.Próba popełnienia samobójstwa przez Romea na wieść o rozpaczy Julii z powodu śmierci krewnego Tybalta i wygnania Romea. 8.Wyjazd Romea do Mantui. 9.Plany Kapuletich co do wydania Julii za Parysa. 10.Plan ojca Laurentego – wypicie przez Julię specyfiku imitującego śmierć. 11.Dotarcie wieści o (pozornej) śmierci Julii do Romea. Zakupienie trucizny i powrót do Werony. 12.Pojedynek między Parysem a Romeem przy grobowcu Kapuletów. Śmierć Parysa. 13.Samobójstwo Romea (wypicie trucizny). Obudzenie się Julii i jej samobójstwo (przebicie się sztyletem). 14.Przybycie rodziców i rozpacz na widok zwłok dzieci. Pogodzenie się dwóch zwaśnionych rodów. CZAS AKCJI: Czas trwania akcji jest wyznaczony bardzo dokładnie, obejmuje pięć dni i nocy: od poniedziałkowego poranku do świtu w piątek. Możemy także jednoznacznie określić pory doby, nawet co do godziny. Wzmaga to napięcie dramatu – oglądającemu czy czytającemu wydaje się, że nie dni, ale już godziny czy nawet minuty decydują o losach bohaterów. Możemy dokładnie określić czas utworu: Niedziela: od sceny 1 aktu I do sceny 2 aktu II Poniedziałek: od sceny 3 aktu II do sceny 4 aktu III Wtorek: od sceny 5 aktu III do sceny 3 aktu IV Środa: sceny 4 i 5 aktu IV Czwartek: sceny od 1 do 3 aktu V Piątek: scena 3 aktu V MIEJSCE AKCJI: Miejscem akcji są Włochy, lokalizacja ta jest jednak bardzo umowna. Mimo umiejscowienia jej we Włoszech pojawiają się elementy charakterystyczne dla zwyczajów Anglii – piosenki, obchody (dożynki) i inne. Miejscem akcji jest głównie Werona (tylko scena I aktu V przenosi nas do Mantui, gdzie uciekł Romeo), wydarzenia nie ograniczają się jednak do jednego miejsca. Akcja obejmuje wiele miejsc miasta – ulice i place, dom i ogród Kapuletów, celę ojca Laurentego, a w ostatnim akcie cmentarz i grobowiec. CHARAKTERYSTYKA ROMEA Z RODU MONTEKICH Romeo – syn Montecchich – to młodzieniec jednocześnie szlachetny i porywczy, zawsze gotowy bronić honoru swojego rodu, nie lękający sie walki na śmierć i życie w imię wyznawanych ideałów. Młodziak jest inteligentny i dowcipny, co widać szczególnie w jego rozmowach z Merkucjem. Romea poznajemy jako młodego melancholika, udręczonego nieodwzajemnioną miłością do nieugiętej Rozaliny. Ponury, niechętny zabawom zamyka się w sobie ze swym cierpieniem. Tak opisuje swoje męki przyjacielowi: Tak, miłość jest jak zaraźliwa Choroba: smutek, co serce mi nęka, Ciebie zasmuca i moja udręka Z tego powodu rośnie dodatkowo: Współczucie staje się męką nową. Miłość to opar westchnienia: ulotny, Lecz ciężki; płomień spojrzenia: zalotny, Ale palący; morze łez: choć czyste, Jednak bezdenne. (...) Radość Romea nie mogła trwać długo. Zastaje swych przyjaciół spierających się z Tybaltem (krewnym Julii). Capuletti widząc go, rzuca mu w twarz obelgę. Romeo nie chce walczyć z krewnym żony, odpowiada słowami, które następująco kwituje Merkucjo: Niemrawa, nędzna, niegodna uległość! Jak widać Romeo dla Julii jest skłonny nawet nadwyrężyć swój honor, co jednak okazuje się żałosne w skutkach. Merkucjo pojedynkuje się z Tybaltem, Romeo próbując ich rozdzielić przyczynia się do śmierci przyjaciela. Romeo dostrzega dramatyzm swojego położenia: Ten dzielny chłopak, bliski krewny Księcia I mój prawdziwy przyjaciel, śmiertelnie Zraniony, i to z mojego powodu; Ja sam zelżony przez Tybalta – właśnie Tybalta, mego powinowatego Od tak niedawna, ledwie od godziny! Julio – to ty, to wspomnienie twoich oczu Zmiękczyło we mnie niezłomną stal męstwa! Staje teraz w obliczu trudnego wyboru: między obowiązkami wobec powinowatego oraz przyjaciela, między prawem (zakaz pojedynkowania się) a honorem. Gniew bierze jednak w nim górę, zabija Tybalta w pojedynku i uchodzi. Romeo dowiedziawszy sie jaki ból zadał żonie, próbuje pchnąć się sztyletem. Na szczęście Ojciec Laurenty przemawia mu do rozumu. Napełniony nową nadzieją, dzięki przebaczeniu Julii, Romeo zaczyna słuchać rad księdza. Jedyne, czego teraz pragnie, to być z żoną. Porywczy młodzieniec dorasta na naszych oczach, powoli uczy się spokoju, ustępliwości, podporządkowuje się woli Julii. Miłość staje się dla niego bodźcem do przemian, jednak kiedy dowiaduje się o śmierci ukochanej, jego popędliwość powraca, nie widzi innego wyjścia, jak połączyć się z nią w zaświatach: Tak, Julio, spocznę przy tobie dziś w nocy. Sposób się znajdzie. Jak prędko zły zamiar Wkrada się w umysł, co stracił nadzieję! Romeo mimo swojej rozpaczy i determinacji, nie chce już nikogo krzywdzić, kiedy spotyka na swej drodze Parysa, prosi go by odszedł: