Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Stalinizm w kulturze, Streszczenia z Sztuka

Słowa kluczowe socrealizm, sztuka, pieśń masowa, stalinizm, komunizm, Pałac Kultury i Nauki, Nowa Huta,. Polska po II wojnie światowej, stalinizm w Polsce.

Typologia: Streszczenia

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

Maksymilian
Maksymilian 🇵🇱

4.6

(20)

136 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Stalinizm w kulturze i więcej Streszczenia w PDF z Sztuka tylko na Docsity! Stalinizm w kulturze Wprowadzenie Przeczytaj Prezentacja mulmedialna Sprawdź się Dla nauczyciela Bibliografia: Cytat za: K. Obremski, Stalin, panegiryści i prawo przechodzenia zmian ilościowych w jakościowe (w:) Pamiętnik Literacki, z. 3 (2007), s. 128. Cytat za: K. Obremski, Stalin, panegiryści i prawo przechodzenia zmian ilościowych w jakościowe (w:) Pamiętnik Literacki, z. 3 (2007), s. 129. Źródło: Wisława Szymborska, Lenin. Cytat za: poezja.org, [dostęp 23.12.2021]. Źródło: tekapomorska.pl [dostęp 22.12.2021 r.]. Cytat za: Celuloza, 1954, reż. Jerzy Kawalerowicz, filmpolski.pl, [dostęp 22.12.2021]. Cytat za: Piątka z ulicy Barskiej, 1954, reż. Aleksander Ford, filmpolski.pl [dostęp 22.12.2021]. Cytat za: Pokolenie, 1955, reż. Andrzej Wajda, filmpolski.pl [dostęp 22.12.2021]. Cytat za: hps://ising.pl/wiera-gran-ciemna-dzis-noc-2vm9ee-tekst. Przeczytaj Sztuka w służbie ideologii Dzieło socrealistyczne miało być czytelne (realistyczne) i nieść treści socjalistyczne, takie jak braterstwo broni, walka klasowa, robotnicy oraz rolnicy przy pracy (sojusz robotniczo‐chłopski), walka z imperializmem. Artyści chętnie portretowali przywódców jako światłych ojców narodu i dobrych gospodarzy. Ważnymi elementami były dydaktyzm oraz dwubiegunowe ukazanie rzeczywistości. Realizm socjalistyczny objął wszystkie dziedziny twórczości. W architekturze cechował się surowością form i przesadnym monumentalizmem. Budowle miały odzwierciedlać potęgę i możliwości socjalistycznego państwa. Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, fotografia z 1955 r. PKiN, zbudowany w centrum stolicy w latach 1952–1955 jako „dar narodu sowieckiego dla narodu polskiego”, stał się symbolem sowieckiej dominacji. Dwa dni po śmierci Józefa Stalina, 7 marca 1953 r., nadano mu imię zmarłego przywódcy ZSRS. Imię to nosił do 1956 roku. Źródło: Archiwum Fotograficzne Zbyszka Siemaszki, dostępny w internecie: audiovis.nac.gov.pl, tylko do użytku edukacyjnego. Wisława Szymborska Lenin Że w bój poprowadził krzywdzonych, że trwałość zwycięstwu nadał, dla nadchodzących epok stawiając mocny fundament - grób, w którym leżał ten nowego człowieczeństwa Adam, wieńczony będzie kwiatami z nieznanych dziś jeszcze planet Źródło: Wisława Szymborska, Lenin. Cytat za: poezja.org, [dostęp 23.12.2021]. “  W muzyce powstał nowy gatunek – pieśń masowa. Były to proste, przypominające nieco ludowe, utwory sławiące osiągnięcia ustroju i jego przywódców. Przykładami są usilnie upowszechniane Piosenka murarza czy Pieśń o planie sześcioletnim. Podobnie przesiąknięta ideologią była literatura. Mit polsko‐sowieckiego braterstwa broni, ruch robotniczy i rewolucyjny zdominowały twórczość pisarzy i poetów doby socrealizmu. Charakterystyczny patos mieszał się z przyziemnością tematu i wiernopoddańczymi hołdami składanymi przywódcom, jak np. w powieści Witolda Zalewskiego Traktory zdobędą wiosnę czy poemacie Władysława Broniewskiego Słowo o Stalinie. W Polsce socrealizm stał się oficjalnym kierunkiem państwowym w 1949 r. Podobnie jak w innych krajach rządzonych przez reżim komunistyczny sztuka stała się narzędziem nachalnej propagandy, a twórcy, którzy nie podporządkowali się obowiązującej wykładni, byli szykanowani. Robotnik i kołchoźnica, rzeźba autorstwa Wiery Muchiny, fotografia współczesna. Monumentalna 24-metrowa rzeźba zdobiła sowiecki pawilon na Wystawie Światowej w Paryżu w 1937 roku. Dziesięć lat później stała się symbolem studia filmowego Mosfilm. Obecnie znajduje się w Moskwie. Źródło: Сам лично, Wikimedia Commons, licencja: CC 0 1.0.  Przyjrzyj się temu i kolejnym obrazom. Jakie wrażenia na odbiorcach mogli chcieć wywrzeć artyści i/lub ich zleceniodawcy? Źródło: Isaak Izrailewicz Brodski, Włodzimierz Lenin w Smolnym, 1930, olej na płótnie, 190 x 287 cm, Wikimedia Commons, domena publiczna.  Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D3HjnT6cU Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Sztuka w służbie ideologii. Polecenie 1 Wymień najważniejsze elementy sztuki socrealistycznej. Czemu służył monumentalizm socrealistyczny w architekturze? Słownik awangarda (fr. avant garde – straż przednia) - grupa osób, których twórczość lub działalność w jakiejś dziedzinie jest nowatorska i niekonwencjonalna; ogół zróżnicowanych tendencji w sztuce XX w., odznaczających się radykalnym nowatorstwem dydaktyzm dążenie do kształtowania u kogoś właściwych postaw lub poglądów poprzez pouczanie go lub dawanie wzorów do naśladowania Prezentacja mulmedialna Polecenie 1 Zapoznaj się z prezentacją mulmedialną i wykonaj kolejne polecenia. Polecenie 2 Wyjaśnij najważniejsze założenia sztuki socrealistycznej. W jaki sposób miała kształtować „nowego człowieka”? Twoja odpowiedź Polecenie 3 Opisz, w jaki sposób socrealizm przejawiał się w architekturze i przestrzeni miejskiej. Dlaczego tak gorące spory wywołuje kwesa funkcjonowania Pałacu Kultury i Nauki w centrum Warszawy? Twoja odpowiedź Sprawdź się Pokaż ćwiczenia: 輸醙難 Ćwiczenie 1 Wyjaśnij, czym jest socrealizm. Twoja odpowiedź Ćwiczenie 2 W tabeli zamieszczono imiona i nazwiska trzech postaci tworzących w dobie dyktatu socrealizmu. Przyporządkuj im właściwe krótkie opisy. Ćwiczenie 3 Poniżej przedstawiono nazwy różnych budowli. Zaznacz, która z nich nie została wykonana w stylu socrealistycznym. Pałac Kultury i Nauki w Warszawie Hala Stulecia we Wrocławiu Kino Świt w Krakowie (dzielnica Nowa Huta) Instytut Muzyki Uniwersytetu Rzeszowskiego w Rzeszowie (dawny Dom Kultury WSK)     醙 輸 輸 Ćwiczenie 6 Zapoznaj się z przykładami rzeźb powstałych po II wojnie światowej i zaznacz kraje, w których najprawdopodobniej wciąż można je zobaczyć. Odpowiedź uzasadnij. Źródło: Иван, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0. Luksemburg Norwegia Grecja Rosja Szwajcaria Francja Polska Austria          醙 Bułgaria Litwa   Ćwiczenie 7 Zapoznaj się z fragmentem utworu Władysława Broniewskiego, a następnie wykonaj polecenia. Któż, jak On, przez dziesiątki lat na dziobie okrętu wytrwał? Szóstej Części przygląda się świat. Bitwa. Tam - bezrobocia, strajki, głód. Tu - praca. Natchniony traktor. Tworzy historię zwycięski lud. Chwała faktom! Któż, jak On, przez dziesiątki lat wiódł ludzkość na krańce dziejów? Jego imię - walczący świat: nadzieja. Rewolucjo! - któż wiatr powstrzyma, kto ziemię zawróci w biegu? Rewolucjo, tablice praw Rzymu obalamy od Chin po Biegun! Rewolucjo! siedemdziesiąt lat […] powiewa nad światem. I rodzi się nowy świat, świat stary pęka jak atom. Źródło: tekapomorska.pl [dostęp 22.12.2021 r.]. “ Utwór powstał z okazji 70. rocznicy urodzin: 醙 Fragment 3 drogę przestępczą. Stają przed sądem oskarżeni o kradzież. Ponieważ nie zjawił się świadek oskarżenia, Radziszewski, otrzymują dwa lata więzienia z zawieszeniem. Opiekę kuratora sprawuje nad nimi robotnik Wojciechowski. Reedukację utrudnia działalność przedstawicieli reakcyjnego podziemia. To oni żądają „unieszkodliwienia” owego świadka. Radziszewski zwabiony przez chłopców do piwnicy w czasie bójki wpada do wyrwy i zabija się. Odtąd nad chłopcami ciąży to nie chciane zabójstwo… Dwaj chłopcy otrzymują dzięki kuratorowi pracę przy budowie Trasy W-Z. Jeden z nich, Kazek, zakochuje się w Hance, dziewczynie pracującej jako kreślarz. Podziemie planuje wysadzenie w powietrze Trasy W-Z. Ma w tym wziąć udział „piątka z ulicy Barskiej”. Chłopcy odmawiają jednak posłuszeństwa. Milicja udaremnia zamach, ale Kazek zostaje ciężko ranny. Nie wiadomo, czy wyżyje i czy chłopcy staną przed sądem… Cytat za: Piątka z ulicy Barskiej, 1954, reż. Aleksander Ford, filmpolski.pl [dostęp 22.12.2021]. W warstwie fabularnej jest opowieścią o grupie lewicujących młodych ludzi, zaangażowanych w konspiracyjną walkę z hitlerowskim okupantem. Główny bohater - Stach rozpoczyna pracę w stolarni Berga. Działa tam komórka AK. Stach wszakże zaprzyjaźnia się z robotnikiem, związanym z lewicową Gwardią Ludową. Sekuła wyjaśnia mu istotę wyzysku kapitalistycznego i mobilizuje do nauki. Na tajnych kompletach Stach poznaje Dorotę - aktywistkę ZWM. Pod wpływem dziewczyny postanawia wstąpić do organizacji. Składa przysięgę wojskową, stara się też pozyskać do organizacji kolegę, ale on odmawia. Wkrótce Stach zostaje niesłusznie oskarżony o kradzież drewna i pobity przez niemieckiego oficera. Kolega zmaltretowanego chłopaka wykonuje na Niemcu wyrok, czym narusza zasady konspiracji. Tymczasem wybucha powstanie w getcie. Bohaterowie otrzymują rozkaz przejęcia grupy Żydów. Jasio Krone, ścigany przez Niemców, nie znajduje wyjścia z klatki schodowej i ginie samobójczą śmiercią… Stach zostaje na noc “ u Doroty. Rankiem, kiedy wychodzi po chleb, gestapo aresztuje dziewczynę… Teraz on przejmuje jej zadanie - organizuje nową grupę chłopców. Cytat za: Pokolenie, 1955, reż. Andrzej Wajda, filmpolski.pl [dostęp 22.12.2021]. Udowodnij, że polskie władze komunistyczne wykorzystywały film do uprawiania propagandy. Dla nauczyciela Autor: Martyna Wojtowicz Przedmiot: Historia Temat: Stalinizm w kulturze Grupa docelowa: Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum Podstawa programowa: Zakres podstawowy Treści nauczania – wymagania szczegółowe Zakres podstawowy LVI. Stalinizm w Polsce i jego erozja. Uczeń: 1) przedstawia proces sowietyzacji kraju na płaszczyźnie ustrojowej, gospodarczo-społecznej i kulturowej; Kształtowane kompetencje kluczowe: kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; kompetencje cyfrowe; kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się; kompetencje obywatelskie. Cele operacyjne: Uczeń: wyjaśnia, czym był realizm socjalistyczny. omawia zadania, jakie miał spełniać socrealizm i w jaki sposób kształtować społeczeństwo. wymienia przykładowe dzieła (w architekturze, literaturze, sztukach pięknych itp.) nawiązujące do socrealizmu. Strategie nauczania: konstruktywizm; konektywizm. Metody i techniki nauczania: rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
Docsity logo


Copyright © 2024 Ladybird Srl - Via Leonardo da Vinci 16, 10126, Torino, Italy - VAT 10816460017 - All rights reserved