Pobierz Tkanki i więcej Ćwiczenia w PDF z Transport tylko na Docsity! 2014-06-02 1 Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) Tkanki • komórki • macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty roślin ściany komórkowe 2014-06-02 2 Tkanki Komórki mogą się łączyć (komunikować) za pomocą : • bezpośrednich połączeń • substancji międzykomórkowej Tkanki zwierzęce substancja międzykomórkowa (ECM= extracellular matrix) ECM – wielocukry i białka : • glikozoaminoglikany (GAG) • proteoglikany • białka tworzące włókna • glikoproteiny (białka niekolagenowe) 2014-06-02 5 ECM –białka tworzące włókna tropokolagen Kolageny (typy I - XVII) 25% masy białek organizmu ssaka syntetyzowane przez fibroblasty, osteoblasty.. grube włókna pęczki sieci Cząsteczka kolagenu: długość sztywność trójniciowa struktura Synteza, struktura i organizacja kolagenu (typu I) Fibroblast (formowanie włókien kolagenowych) Syntetyzowany: prokolagen Kolagenaza odcina końcowe peptydy Agregacja i organizacja włókien kolagenowych Wytrzymałość na rozciąganie 2014-06-02 6 kolageny nietworzące włókien Kolagen typu IV ECM –białka niekolagenowe Fibronektyny ( glikoproteiny-220kD) połączenie substancji międzykomórkowej z cytoszkieletem komórki wpływają na formowanie włókien kolagenu ( napręŜenie ECM) integryny przenoszą napręŜenia przez błonę komórkową na cytoszkielet 2014-06-02 7 matriks zewnątrzkomórkowa RóŜne makrocząsteczki substancji międzykomórkowej (cząsteczki białek -zielone, cząsteczki glikozoaminoglikanów - czerwone) błona podstawna (model struktury) ECM (proteoglikany i białka) - funkcje • zapewniają wytrzymałość na rozciąganie • zapewniają odporność na ściskanie • regulują transport przez środowisko zewnątrzkomórkowe • uczestniczą w sygnalizacji międzykomórkowej • regulują migrację komórek 2014-06-02 10 Tkanki zwierzęce łączenie się komórek trwałe lub przejściowe połączenia międzykomórkowe i cząsteczki adhezyjne homofilowe heterofilowe za pomocą białek łączących Tkanki zwierzęce łączenie się komórek połączenia międzykomórkowe cząsteczki adhezyjne 2014-06-02 11 Tkanki zwierzęce cząsteczki adhezyjne białka integralne błon tworzące trwałe lub przejściowe połączenia tworzące połączenia między komórkami lub komórkami a macierzą międzykomórkową funkcje rozpoznające CAM-cell adhesion molecules Tkanki zwierzęce cząsteczki adhezyjne (CAM) kadheryny nadrodzina immunoglobulin selektyny integryny 2014-06-02 12 Tkanki zwierzęce połączenia międzykomórkowe • połączenia zamykające • połączenia zwierające desmosomy połączenia przylegające • połączenia komunikujące, szczelinowe Tkanki zwierzęce połączenia zamykające (tight junctions) • w komórkach nabłonkowych („obwódki zamykające”) • połączenia ścisłe, barierowe 2014-06-02 15 Tkanki zwierzęce połączenia komunikacyjne (szczelinowe) -neksus (gap junctions) komunikacja - metaboliczna (cząsteczki < 1200Da: cukry, aminokwasy, cAMP, jony) -elektryczna •całe królestwo zwierząt •prawie wszystkie tkanki Tkanki zwierzęce połączenia komunikacyjne (gap junctions) • zamykanie i otwieranie połączeń komunikacyjnych –regulacja przepuszczalności (bramkowanie jak kanałów jonowych?) np. wzrost stęŜenia wewnątrzkomórkowego Ca+2 powoduje spadek przepuszczalności połączeń szczelinowych konekson (6 koneksyn) róŜne koneksyny od 26 do 50kDa 2014-06-02 16 Tkanki zwierzęce połączenia komunikacyjne (gap junctions) płytki połączeniowe - setki (tysiące) koneksonów Tkanki roślinne połączenia międzykomórkowe (komunikacyjne) plazmodesmy 2014-06-02 17 Tkanki zwierzęce tkanki ssaków człowiek: • ponad 200 typów komórek •1012 komórek • nabłonkowa • łączna • nerwowa • mięśniowa Tkanki nabłonki komórki nabłonkowe: • róŜnorodne • wyścielają powierzchnię ciała i jamy ciała • budują gruczoły 2014-06-02 20 Tkanki zwierzęce nabłonki komórki nabłonkowe błona podstawna włókna kolagenowe w tkance podścieliska Nabłonki pokrywające połączenia międzykomórkowe 2014-06-02 21 Nabłonki pokrywające desmosomy i FP - funkcje wzmacniające FP desm odporność na rozciąganie i ściskanie naskórek Nabłonki pokrywające CAM ( białka adhezyjne) 2014-06-02 22 Nabłonki pokrywające odnawianie komórek Nabłonki pokrywające odnawianie komórek