zaliczenie finanse ćwiczenia, Notatki z Finanse publiczne

Pobierz zaliczenie finanse ćwiczenia i więcej Notatki w PDF z Finanse publiczne tylko na Docsity! FINANSE ĆWICZENIA – LISTA 1 Zadanie 1 Zidentyfikuj strumienie pieniężne (przychody i wydatki) każdego z podmiotów (ogniw) finansów: 1. Finanse gospodarstw domowych 2. Finanse przedsiębiorstw 3. Finanse publiczne 4. Finanse banków i instytucji kredytowych 5. Finanse ubezpieczeń Zadanie 2 Państwo Kowalscy prowadzą 4-osobowe gospodarstwo domowe, mają dwoje dzieci w wieku 5 i 9 lat. Pan Kowalski jest dyrektorem ds. marketingu zatrudnionym w firmie handlowej, a Pani Kowalska jest architektem. Oboje są zatrudnieni na umowę o pracę. Ze względu na niedawny awans Pan Kowalski zdecydował się na rozpoczęcie kursu języka angielskiego. Posiadają mieszkanie, 2 samochody, działkę rekreacyjną oraz niewielkie oszczędności. Spłacają kredyt bankowy wzięty na zakup drugiego samochodu, a ostatnio oszczędności zdecydowali się wpłacić na lokatę. Czynnie uczestniczą w powiazaniach z innymi ogniwami finansów. Proszę wymienić te powiązania. Zadanie 3 Zapoznaj się z poniższym tekstem i na jego podstawie uzupełnij schemat struktury systemu finansowego. System finansowy jest częścią systemu ekonomicznego (gospodarki), który z kolei jest częścią systemu społecznego. System społeczny (społeczeństwo) jest najszerszym punktem odniesienia. Umownie gospodarkę dzieli się na dwie części: sferę realną (sektor realny) oraz sferę finansową (sektor finansowy). Mówiąc o sferze realnej mamy na myśli przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe, a dokładniej aspekty rzeczowe (fizyczne) ich funkcjonowania. Sfera finansowa obejmuje tę część gospodarki, w której następuje kreowanie oraz ruch strumieni pieniężnych (siły nabywczej). Chociaż system finansowy jest ściśle powiązany z innymi systemami, ma własną specyfikę, będącą przesłanką do jego wyodrębnienia. Cechą wyróżniającą system finansowy jest to, że stanowi mechanizm, dzięki któremu świadczy się usługi pozwalające na krążenie siły nabywczej w gospodarce. Innymi słowy, rezultatem istnienia systemu finansowego jest możliwość współtworzeni pieniądza przez niefinansowe podmioty gospodarcze (przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe) oraz możliwość przepływu strumieni pieniężnych między nimi. Powyższe sformułowanie centralnej funkcji systemu finansowego wskazuje, że nie należy on do tzw. sfery realnej system ekonomicznego. Kreowanie oraz ruch strumieni pieniężnych to procesy, które nie dokonują się jednak tylko w wyniku działania systemu finansowego, ale także na skutek decyzji podejmowanych przez podmioty stery realnej. Tak więc pomimo podobieństwa terminologicznego pojęcie system finansowy nie pokrywa się z pojęciem sfera finansowa. Sfera finansowa jest pojęciem szerszym niż pojęcie system finansowy. Sfera finansowa dzieli się na dwie części: system finansowy oraz gospodarkę finansową podmiotów sfery realnej. Niejednorodnych charakter samego systemu finansowego sprawia, że dzieli się go na dwa kolejne segmenty: rynkowy oraz publiczny. Rozróżnienie to wynika głownie z faktu, że usługi dostarczane podmiotom sfery realnej przez system finansowy są świadczone za pomocą mechanizmów rynkowych oraz w trybie nieprywatny (publicznym). Rynkowy system finansowy funkcjonuje w oparciu o transakcje, w których zazwyczaj co najmniej jedna ze stron jest instytucją prywatną. STRUKTURA SYSTEMU FINANSOWEGO system prawny (prawo) system polityczny (polityka) system edukacyjny (edukacja) Inne Zadanie 4 Przyporządkuj poniższe elementy rynkowego systemu finansowego do jego odpowiednich segmentów: Banki, akcje, regulacje sektorowe, bony skarbowe, towarzystwa ubezpieczeniowe, obligacje, rynek pieniężny, zwyczaje, rynek walutowy, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, systemy płatnicze, instytucje regulujące i nadzorujące, fundusze emerytalne, rynek instrumentów pochodnych, kontrakty terminowe, rynek kapitałowy, kantory, akty prawne, opcje, domy maklerskie, systemy rozrachunku papierów wartościowych, firmy świadczące usługi finansowe np. firmy faktoringowe. a) instytucje finansowe banki, tow ubezpieczeniowe, kantory, domy maklerskie, firmy faktoringowe, fundusze emerytalne, tow funduszy inwestycyjnych b) rynki finansowe rynek: pieniezny, instrumentów pochodnych, kapitałowy, walutowy c) instrumenty finansowe obligacyjne, akcje, bony skarbowe, kontrakty terminowe, akty prawne RODZAJE RYNKÓW FINASOWYCH I II III IV v (rozmiar transakcji) pierwotne kasowe zindywidualizo- wanych transakicji finansowych pozabankowy Zadanie 7 Rozwiąż krzyżówkę: 1. funkcja finansów polegająca na podziale osiągniętych przez podmiot dochodów Redystrybucyjna 2. dokonuje się na nich transakcji instrumentami finansowymi Rynki finansowe 3. cena jednostki pieniężnej jednego kraju wyrażona w jednostkach pieniężnych innego kraju Kurs walutowy 4. …….. finansowe – to np. banki, fundusze emerytalne, firmy ubezpieczeniowe Instytucje 5. Polityka mająca na celu wyznaczanie ceny za użyczenie pieniądza Kredytowa 6. Przepływ pieniężny Strumień 7. Instrumenty (mechanizmy) prawnoekonomiczne umożliwiające gromadzenie i rozdysponowywanie funduszy publicznych Fiskalne 8. Rodzaj finansów dotyczących gromadzenia i wydatkowania środków pieniężnych przez budżet państwa, budżety jednostek samorządu terytorialnego Publiczne 9. Środki finansowe gromadzone np. w formie lokaty bankowej Oszczędności 10. Funkcja finansów polegająca na ingerencji państwa w działalność poszczególnych podmiotów Stymulacyjna 11. Zestawienie wpływów i wydatków z tytułu eksportu i importu dóbr i usług to bilans …….. Handlowy 12. Wydatkowanie środków finansowych na zaspokojenie potrzeb gospodarstw domowych Konsumpcja 13. Inaczej elementy systemu finansowego Ogniwa 14. Rodzaj finansów, którego przedmiotem jest gromadzenie i wydatkowanie środków pieniężnych zgodnie z potrzebami indywidualnymi Prywatne 15. Funkcja finansów polegająca na śledzeniu przepływu strumieni pieniężnych Informacyjna FINANSE ĆWICZENIA – LISTA 2 Zadanie 1 Uzupełnij schemat obiegu okrężnego pieniądza w gospodarce otwartej Zadanie 2 Przyporządkuj funkcje banku centralnego do opisów: Bank banków A Bank państwa E Emitent pieniądza gotówkowego C Pożyczkodawca ostatniej instancji B Funkcja stabilizująco-kontrolna D A – Bank Centralny zaopatruje banki komercyjne w pieniądz, reguluje rezerwy banków komercyjnych. Bank centralny realizuje również transakcje z zagranicznymi bankami centralnymi i instytucjami międzynarodowymi. B – Bank Centralny wspomaga pożyczkami banki i instytucje finansowe w sytuacji kryzysowej. C – Bank Centralny jest jedyną instytucją uprawnioną do emitowania znaków pieniężnych w danym państwie. D – Bank Centralny formułuje cele polityki pieniężnej państwa i steruje nią za pomocą dostępnych instrumentów; utrzymuje i zarządza rezerwami dewizowymi kraju, a także prowadzi politykę kształtowania kursu waluty krajowe; nadzoruje działalność banków komercyjnych, dbając o bezpieczeństwo systemu bankowego; reguluje podaż pieniądza w obiegu E - Prowadzi rachunki instytucji państwowych. Utrzymuje rachunki depozytowe państwa, prowadzi kasową obsługę budżetu, obsługuje dług publiczny. Zadanie 3 Uzupełnij: 1. Do podstawowych instrumentów, za pomocą których Bank Centralny może wpływać na podaż pieniądza zalicza się: Operacje otwartego rynku, rezerwa obowiązkowa, operacje depozytowo- kredytowe 2. Stopa depozytowa to kwota rezerw wyrażona w % zasobów depozytowych utrzymywana przez bank jako depozyt banku centralnego. 3. Operacje otwartego rynku to transakcje dokonywane z inicjatywy banku centralnego z bankami komercyjnymi. Obejmują one warunkową i bezwarunkową sprzedaż lub kupno papierów wartościowych lub dewiz, a także emisje własnych papierów dłużnych banku centralnego. 7 E2 Bankowy Fundusz Gwarancyjny 8 Ź Międzybankowy rynek pieniężny 9 N2 Depozyt 10 O Instytucje stabilizujące 11 Ś Rzeczywista Roczna Stopa Procentowa 12 Ć Biuro Informacji Kredytowej A polega na oddziaływaniu na funkcjonowanie banków poprzez określanie minimalnych standardów bezpieczeństwa w ich działalności, do których należą normy kapitałowe i ostrożnościowe Ć Instytucja posiadająca największy w kraju zbiór danych o klientach indywidualnych i przedsiębiorcach, także w obszarze pożyczek pozabankowych. E1 specyficzne dla banków, wyróżnione przez ustawę Prawo bankowe rodzaje działalności gospodarczej, polegające na odpłatnym, dokonywanym na podstawie zawartej z klientem umowy dostarczaniu określonych usług finansowych odbiorcom tych usług (klientom banku lub osobom trzecim). E2 działa na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego: gwarantuje depozyty zgromadzone w bankach i kasach oraz odpowiada za przeprowadzanie przymusowej restrukturyzacji instytucji finansowych zagrożonych bankructwem. I tworzą go Europejski Bank Centralny i banki centralne państw członkowskich UE, których walutą jest euro L jeden z najważniejszych podmiotów odpowiedzialnych za nadzór nad systemem bankowym w Polsce N1 jest powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na 6-letnią kadencję. Jest odpowiedzialny za organizację i funkcjonowanie Narodowego Banku Polskiego. N2 przyjmowanie przez banki wkładów i lokat pieniężnych od klientów oraz usługa bankowa polegająca na przyjmowaniu na przechowanie w szczególności papierów wartościowych, biżuterii, kruszców szlachetnych, numizmatów lub dokumentów O instytucje odpowiedzialne za nadzorowanie prawidłowego funkcjonowania całego systemu Ś całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym. Z podmiot prowadzący działalność charakterystyczną dla banków w oparciu o inne przepisy niż Ż rynek umożliwiający pożyczanie i lokowanie środków na okres do jednego roku wyłącznie pomiędzy bankami. Przedmiotem transakcji są: depozyty międzybankowe w walucie krajowej i zagranicznej oraz krótkoterminowe instrumenty finansowe. Zadanie 3 Wskaż minimum 2 argumenty przemawiające: a) za niezależnością Banku Centralnego od rządu 1. Istnieje ryzyko powiązania polityki pieniężnej z interesem władz rządzących 2. Im bardziej niezależny bank, tym niższy poziom inflacji b) przeciwko niezależności Banku Centralnego 1. Bank centralny powinien podlegać demokratycznej władzy, gdyż jest instytucją o kluczowych kompetencjach 2. Polityka pieniężna jako element polityki finansowej państwa nie powinna być prowadzona oddzielnie 3. Zadania i odpowiedzialność rządu może nakładać się z zadaniami i odpowiedzialnością banku centralnego Zadanie 4 Wymień cztery podstawowe usługi świadczone przez banki komercyjne. 1. Przyjmowanie depozytów 2. Udzielanie kredytów 3. Prowadzenie rachunków bankowych 4. Dokonywanie rozliczeń pieniężnych Zadanie 5 Wskaż najważniejsze cechy kredytu i pożyczki Kredyt Pożyczka Kto może udzielić? (Każdy / tylko bank) tylko bank każdy Kto jest właścicielem pożyczanych środków? Ludzie którzy wpłacają środki pożyczkodawca Regulacja prawna prawo bankowe kodeks cywilny Wymóg określenia terminu zwrotu (tak / nie) tak nie Przeznaczenie środków (celowe lub dowolne) celowe dowolne Cena (czy jest określona i co nią jest) prowizja, odsetki może być, nie musi Forma umowy (czy jest wymóg formy tak nie pisemnej?) Zadanie 6 Prawda/Fałsz 1. Nadzór nad działalnością Komisji Nadzoru Finansowego w Polsce sprawuje premier. P 2. Wielkość depozytów złożonych w jednym banku gwarantowana przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny to: 100.000 EUR. P 3. (WIBOR) WIBID to cena, jaką bank jest zobowiązany zapłacić za pożyczone na rynku lokat międzybankowych środki F 4. Banki komercyjne to organizacje typu non-profit, które przeprowadzają różnego rodzaju transakcje i operacje na rynku pieniądza krajowego, zagranicznego i papierów wartościowych. F 5. Banki komercyjne mogą udzielać kredytów w wartości nie większej niż łączna wartość przyjętych lokat. F Zadanie 7 Przyporządkuj rodzaje operacji bankowych do ich definicji, a następnie wskaż które z nich należą do operacji biernych, operacji rozliczeniowych bezgotówkowych oraz operacji pośredniczących. Rodzaj operacji Definicja 1. Rachunek lokat A. depozyty, które można wycofać (wypłacić) z banku w dowolnym terminowych momencie (depozyty na czas nieoznaczony) 2. Depozyty bieżące B. wykup przez podmiot świadczący tą usługę nieprzeterminowanych wierzytelności przedsiębiorstw należnych im od kontrahentów (odbiorców) z tytułu dostaw i usług. 3. Inkaso dokumentowe C. są papierami wartościowymi dłużnymi o okresie trwania wynoszącym co najmniej 1 rok 4. Depozyty terminowe D. Depozyty te można wycofać dopiero po upływie umownego terminu. Wypłata przed terminem umownym oznacza najczęściej utratę naliczonych odsetek. 5. Rachunek pomocniczy E. występują w formie depozytów a vista oraz depozytów terminowych i polegają na gromadzeniu środków w walucie obcej 6. Polecenie przelewu F. Rachunki prowadzone dla osób fizycznych. 7. Lokaty dewizowe G. Polega na złożeniu przez dostawcę w swoim banku polecenia pobrania należności od odbiorcy w zamian za wydanie odbiorcy dokumentów przekazanych przez sprzedającego. 8. Rachunki H. tworzony jest aby gromadzić pieniądze dla właściciela takiego oszczędnościowe, ROR rachunku przez osoby trzecie, najczęściej klientów. Umowa oraz rachunki zawierana jest między bankiem i posiadaczem rachunku, który aby terminowych lokat móc korzystać ze zgromadzonych pieniędzy musi spełnić warunki oszczędnościowych ustalone wcześniej w umowie. Na rachunku powierniczym występuje blokada środków pieniężnych, która chroni fundusze obu stron transakcji handlowej. 9. Czek I. korzysta z niego najczęściej przedsiębiorstwo posiadające wolne środki pieniężne. Oprocentowanie tych rachunków jest z reguły wyższe niż oprocentowanie rachunku bieżącego. 10. Lokaty J. Jest dyspozycją wydaną bankowi przez właściciela rachunku międzybankowe obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wskazanego w poleceniu. Jest inicjowane przez dłużnika. 11. Certyfikat K. banki, które w danej chwili mają zbyt dużo pieniędzy, lokują depozytowy nadwyżkę na określone terminy w innych bankach, a te, które mają ich za mało – przyjmują lokaty 12. Rachunek L. są krótkoterminowymi papierami wartościowymi emitowanymi przez powierniczy rząd (Ministra Finansów), mają określoną wartość nominalną, mogą być sprzedawane przez terminem ich zapadalności 13. Akredytywa M. Jest formą rozliczeń kompensacyjnych polegających na dokumentowa okresowym porównywaniu i rozliczaniu sald. 14. Bony skarbowe N. jest podstawowym rachunkiem bankowym podmiotów gospodarczych. Na rachunek ten wpływają środki z tytułu sprzedaży i świadczonych usług. Ze środków zgromadzonych na tym rachunku regulowane są zobowiązania np. wobec dostawców, podatki, opłaty, wobec pracowników itp. 15. Obligacje skarbowe O. Jest pisemnym zobowiązaniem banku otwierającego akredytywę, wystawionym na zlecenie Importera/Odbiorcy, do wypłacenia lub zabezpieczenia zapłaty określonej kwoty na rzecz beneficjenta (Eksportera/Dostawcy). Warunkiem koniecznym jest jednak przedstawienie przez beneficjenta, w terminie ważności akredytywy, dokumentów handlowych (np. faktury i dokumentu transportowego) spełniających jej postanowienia. 16. Rachunek bieżący P. Jest dyspozycją wydaną przez wierzyciela bankowi dłużnika na obciążenie rachunku dłużnika i uznanie rachunku wierzyciela. Inicjatorem jest wierzyciel. 17. Faktoring Q. Bezwarunkowe polecenie wypłacenia środków pieniężnych zawierające polecenie wystawcy, skierowane do banku, wypłacenia oznaczonej kwoty pieniężnej okazicielowi tego dokumentu. 18. Polecenie zapłaty R. jest bankowym papierem wartościowym, na którym zostało stwierdzone, że klient złożył w danym banku określoną sumę pieniędzy na określony czas i procent. 19. Okresowe rozliczenie S. służy do przeprowadzania przez jego posiadacza rozliczeń w saldami innych bankach Podatki samorządowe Dotacje celowe Podatki własne JST Udziały w dochodach państwowych Opis Wysokość określa JST, ale podstawę opodatkowania określa państwo Najczęściej państwo określa ich wysokość i wskazuje za co mogą być pobierane Wysokość i podstawę opodatkowania określa JST Ich wysokość i cel wykorzystania określane są państwo, mogą być współfinansowane przez JST Ich wysokość określa państwo, samorządy mają dowolność w sposobie ich wydatkowania Wysokość i podstawę opodatkowania określa państwo, JST ma stały udział w tym źródle finansowania Zadanie 6 Prawda/Fałsz 1. Alokacyjna funkcja budżetu oznacza, że budżet państwa jest narzędziem podziału części zasobów w gospodarce na dobra publiczne i prywatne P 2. Cło należy do niepodatkowych dochodów budżetowych państwa P 3. Plan na 2022 rok. zakłada, że polski budżet ma być zrównoważony tzn., że dochody mają być równe wydatkom F mamy deficyt budżetowy 4. Prywatyzacja majątku Skarby Państwa może być jednym ze sposobów na finansowanie deficytu budżetowego P 5. Zgodnie z Konstytucją RP dług publiczny w Polsce nie powinien przekraczać 50% wartości PKB w danym roku F (nie powinien przekraczać 60%) Zadanie 7 Przyporządkuj podatki do ich stawek w 2020r.: a) PIT: 17%, 32% Płacą osoby których dochód przekracza 1mln zł: b) Danina solidarnościowa: 4% c) CIT: 9%, 19% d) VAT: 8%, 5%, 23%, 0% Zadanie 8 Wyjaśnij różnicę pomiędzy systemem podatkowym: progresywnym, regresywnym i proporcjonalnym Progresywny: Jest konstruowany tak, że procent dochodu płaconego w formie podatku do budżetu państwa rośnie wraz ze wzrostem dochodów podatnika Regresywny: Polega na tym, że procent dochodu płacony w formie podatku zmniejsza się w miarę wzrastania dochodu podatnika Proporcjonalny: To taki sposób ustalania i pobierania podatków, w którym wszyscy płacą tą samą stopę podatkową Zadanie 9 Przyporządkuj poniższe rodzaje podatków do ich odpowiednich grup: podatek od towarów i usług, PIT, podatek akcyzowy, podatek rolny, podatek od nieruchomości, CIT, podatek od gier, podatek leśny, podatek od spadków i darowizn, uproszczona forma podatku dochodowego od osób fizycznych w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek od środków transportu a) podatki dochodowe: PIT, CIT b) podatki przychodowe: Uproszczona forma podatku dochodowego od osób fizycznych w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych c) podatki konsumpcyjne: Podatek od towarów i usług, akcyzowy, od gier d) podatki majątkowe: Podatek rolny, od nieruchomości, leśny, od spadków i darowizn, od czynności cywilno-prawnych, od środków transportu Zadanie 10 Wykreślanka 1. inaczej podatek od towarów i usług VAT 2. podatek pośredni nakładany na pewne rodzaje towarów np. tytoniowe czy energię AKCYZA 3. funkcja podatków mająca na celu przynoszenie państwu dochodów budżetowych FISKALNA 4. ………… podatkowa – stosunek wartości podatku do podstawy opodatkowania STAWKA 5. polegają na ograniczeniu przedmiotowego lub podmiotowego zakresu opodatkowania - a. …………………. Podatkowe ZWOLNIENIA 6. inaczej podatki od kosztów, podatki od wydatków KONSUMPCYJNY 7. rodzaj podmiotu, który nakłada podatek oraz na rzecz którego podatek jest pobierany CZYNNY 8. stawkę tego podatku obniżono od października 2019r. do 17% dla pierwszego progu podatkowego PIT 9. ………………podatkowy – zbiór reguł, zasad, sposobów i instytucji ustalania i pobierania podatków SYSTEM 10. zasada ta głosi, że podatnik powinien z góry i jasno wiedzieć, jakie podatki, w jakiej wysokości i w jakich terminach zobowiązany jest zapłacić PEWNOŚCI 11. akt prawny regulujący przepisy podatkowe to ………. opodatkowania ŹRÓDŁO 12. ciąży na nim obowiązek zapłacenia podatku od czynności cywilno-prawnych przy umowie sprzedaży KUPUJĄCY 13. zwolniony z płacenia podatku od spadków i darowizn MAŁŻONEK 14. podatek dochodowy od osób prawnych CIT 15. podatek to świadczenie: publicznoprawne, nieodpłatne, bezzwrotne i PRZYMUSOWE 16. angielski odpowiednik słowa podatek TAX 17. miesiąc, w którym należy złożyć zeznanie podatkowe PIT KWIECIEŃ 18. ciąży na nim obowiązek zapłacenia podatku od czynności cywilno-prawnych przy umowie darowizny OBDAROWANY FINANSE ĆWICZENIA – LISTA 6 Zadanie 1 Wskaż trzy przykłady przepływów pieniężnych, które można zakwalifikować do wskazanych poniżej kategorii, odnosząc się do poniższego opisu działalności firmy XYZ: PRZEDSIĘBIORSTWO XYZ to firma zajmująca się produkcją i sprzedażą suplementów diety. Firma posiada nieruchomość składającą się z dwóch budynków. W jednym mieści się: hala produkcyjna, magazyn i biuro. Drugi budynek jest wynajmowany firmie ABC, która prowadzi działalność kurierską – przychody z tego tytułu to 10.000 zł miesięcznie. Dodatkowo firma najmuje 3 niewielkie lokale, w których prowadzi sklepy. Łączny miesięczny koszt związany z ich najmem to 7.000 zł + media. Firma posiada także wolne środki finansowe, które utrzymuje w formie lokaty bankowej oprocentowanej 2% w skali roku. W przedsiębiorstwie zatrudnionych jest 20 pracowników na umowę o pracę oraz 3 osoby W banku zaciągnięto kredyt na kwotę 50 000 zł na okres 9 miesięcy. Bank nalicza odsetki w wysokości 0,5% miesięcznie. Kapitalizacja jest prosta. Ile wyniosą odsetki? Zadanie 4 Przedsiębiorstwo zaciągnęło w banku kredyt w dniu 5 marca na kwotę 75 000 zł i zwróciło go 13 listopada tego samego roku. Bank nalicza odsetki w wysokości 12% w skali roku, kapitalizacja jest prosta. Ile wyniosą odsetki? Zadanie 5 Przedsiębiorstwo analizuje warunki kredytu proponowane przez dwa banki: A i B. Bank A oferuje kredyt przy założeniu, że odsetki płatne będą z dołu, a stopa inkasa wynosić będzie 15%. Bank B oferuje natomiast kredyt przy założeniu, że odsetki płatne będą z góry, a stopa dyskonta wynosić będzie 12%. Która z ofert jest korzystniejsza dla przedsiębiorstwa? Zadanie 6 Przedsiębiorstwo ma do uregulowania fakturę od swojego dostawcy. Termin jej płatności wynosi 45 dni od dnia jej wystawienia. Dostawca proponuje skonto w wysokości 2% wartości faktury, jeśli zostanie ona opłacona w terminie 3 dni od jej wystawienia. Aby uregulować płatność przed terminem przedsiębiorstwo może skorzystać z kredytu bankowego oprocentowanego 19% rocznie. Co przedsiębiorstwo powinno zrobić: skorzystać z kredytu bankowego i opcji wcześniejszej zapłaty, czy zapłacić w terminie wskazanym na fakturze? Zadanie 7 Na lokatę wpłacasz 5 000 zł. Roczna stopa procentowa wynosi 5%. Znajdź wartość przyszłą lokaty, jeśli kapitalizacja jest prosta, a okres, przez jaki kapitał ulegał oprocentowaniu wynosi: a) 1 rok; b) 3 lata; c) 4 miesiące; d) 148 dni. Zadanie 8 Ile wpłaciłeś na lokatę, jeśli po jej zakończeniu łączna kwota jaką otrzymałeś wraz z odsetkami wyniosła 10 000 zł, przy założeniu, że roczna stopa procentowa wynosi 5%, kapitalizacja jest prosta, a kapitał podlegał oprocentowaniu przez: a) 270 dni; b) 3 miesiące; c) 2 lata. Zadanie 9 Wartość kapitału początkowego wynosi 100 zł, kapitału końcowego 200 zł. Jak długo wynosił okres kapitalizacji, jeśli roczna stopa procentowa to 10%? Zadanie 10 Ile powinna wynosić roczna stopa procentowa, aby po 10 latach inwestycji kapitał początkowy był dwukrotnie większy? 3 Przychody Koszty całkowite Koszty stałe Koszty zmienne Próg rentowności Próg rentowności w ujęciu ilościowym: 𝑷𝑹𝒊 = 𝑲𝑺 𝒄𝒋−𝒌𝒋𝒛 KS – koszty stałe 𝑐𝑗 – cena jednostkowa 𝑘𝑗𝑧 - koszt jednostkowy zmienny 4 Próg rentowności w ujęciu wartościowym: 𝑷𝑹𝒘 = 𝑲𝑺 𝒄𝒋−𝒌𝒋𝒛 × 𝒄𝒋 KS – koszty stałe 𝑐𝑗 – cena jednostkowa 𝑘𝑗𝑧 - koszt jednostkowy zmienny 𝒄𝒋 Zadanie 2 lista 6 5 Cena sprzedaży wynosi 35 zł, jednostkowy koszt zmienny: 10 zł, koszty stałe: 15.000 zł. Proszę obliczyć wielkość sprzedaży dla progu rentowności. 𝑷𝑹𝒊 = 𝑲𝑺 𝒄𝒋−𝒌𝒋𝒛 𝑷𝑹𝒊 = 𝟏𝟓𝟎𝟎𝟎 𝒛ł 𝟑𝟓 𝒛ł/𝒔𝒛𝒕−𝟏𝟎 𝒛ł/𝒔𝒛𝒕 = 600 szt. Odp. Przy sprzedaży w wysokości 600 szt., firma nie osiąga zysku, ani nie przynosi straty. Zadanie 3 lista 6 6 Zdolność produkcyjna firmy ABC wynosi 10.000 szt., koszty stałe: 30.000 zł, koszty zmienne 5 zł / szt. Cena jednostkowa sprzedawanego przez firmę ABC produktu to 12 zł / szt. Oblicz i zinterpretuj ilościowy i wartościowy próg rentowności. 𝑷𝑹𝒊 = 𝑲𝑺 𝒄𝒋−𝒌𝒋𝒛 𝑃𝑅𝑖 = 𝟑𝟎𝟎𝟎𝟎 𝒛ł 𝟏𝟐 𝒛ł/𝒔𝒛𝒕−𝟓 𝒛ł/𝒔𝒛𝒕 = 4286 szt 𝑷𝑹𝒘 = 𝑲𝑺 𝒄𝒋−𝒌𝒋𝒛 × 𝒄𝒋 𝑃𝑅𝑤 = 𝟒𝟐𝟖𝟔 𝒔𝒛𝒕.× 𝟏𝟐 𝒛ł 𝒔𝒛𝒕 = 𝟓𝟏𝟒𝟑𝟐 𝒛ł Odp. Firma musi sprzedać minimum 4286 szt. produktu, aby przychody, były równe kosztom. Wartość sprzedanych produktów musi wynieść 51.432 zł, aby firma nie ponosiła strat, ani nie przynosiła zysków. Zadanie 4 lista 6 7 Wskaż po trzy przykłady kapitałów własnych i obcych stanowiących źródło finansowania przedsiębiorstwa: Kapitały własne: Kapitały obce: Odpowiedź na kolejnym slajdzie. Własne źródła finansowania Wewnętrzne Przekształcenia majątkowe 10 Koszt kapitału Należy pamiętać, że kapitału własnego nie należy traktować jak darmowego źródła kapitału. Korzystanie z kapitału własnego nie oznacza realnego odpływu środków pieniężnych z przedsiębiorstwa, ale zainwestowane pieniądze mogłyby być przeznaczone na inny – bardziej dochodowy cel. Dlatego koszt kapitału własnego należy pojmować jako koszt alternatywny (koszt utraconych możliwości), którego wysokość jest trudna do oszacowania. Korzystanie z kapitałów obcych (z długu) jest związane z ponoszeniem kosztów, które są związane z wysokością oprocentowania ustaloną w umowie. 11 Koszt kapitału uprzywilejowanego 12 Przy określaniu kosztu kapitału pod pojęciem akcje uprzywilejowane należy rozumieć tylko i wyłącznie akcje uprzywilejowane do dywidendy. Mają one dokładnie określoną wartość wypłacanej ich posiadaczom dywidendy. Dywidenda ta może być wypłacana nawet wówczas, gdy firma nie wypracuje zysku. 𝒌𝒖 = 𝑫 𝑷 − 𝑭 gdzie: 𝑘𝑢 − koszt kapitału akcyjnego uprzywilejowanego 𝐷 − dywidenda przypadająca na jedną akcję 𝑃 −cena bieżąca jednej akcji 𝐹 − koszt emisji przypadający na jedną akcję W praktyce akcje uprzywilejowane nie są przedmiotem obrotu giełdowego, dlatego też nie zawsze możliwe jest wyznaczenie ich ceny bieżącej. W takim przypadku zamiast ceny bieżącej do oszacowania kosztu kapitału akcyjnego uprzywilejowanego używa się ceny uzyskanej w momencie sprzedaży tej akcji. Zadanie 5 lista 6 13 Spółka akcyjna wyemitowała 40 000 akcji uprzywilejowanych, które zostały sprzedane na rynku po cenie 37 zł za akcję. Każda akcja daje swoim posiadaczom prawo do otrzymania co roku dywidendy w wysokości 6,5 zł. Emisja akcji kosztowała spółkę 20 000 zł. Wyznacz koszt pozyskanego w ten sposób kapitału. 𝒌𝒖 = 𝑫 𝑷 − 𝑭 𝒌𝒖 = 𝟔,𝟓 𝒛ł 𝟑𝟕 𝒛ł−𝟎,𝟓 𝒛ł = 0,1781 = 17,81% Koszt kapitału zwykłego akcyjnego 14 17 Oblicz koszt kapitału pochodzącego z kredytu bakowego o wartości 200 000 zł wiedząc, że kredyt ten oprocentowany jest 15% w skali roku. Stopa podatku dochodowego wynosi 19%. 𝑘𝑘 = 𝑑𝑛 ∗ (1 − 𝑇) 𝑘𝑘 = 0,15 ∗ (1 − 0,19) = 0,1215 = 12,15% Koszt kapitału obcego – pochodzącego z emisji obligacji 18 𝑘𝑜 = 𝐼 𝑉0 ∗ (1 − 𝑇) gdzie: 𝐼 − wielkość odsetek płaconych od obligacji (odsetki od obligacji zawsze liczone są od jej wartości nominalnej) 𝑉0 −skorygowana wartość obligacji 𝑉0 = 𝑃 ∗ (1 − 𝑚 12 ∗ 𝑑𝑛) gdzie: 𝑃 − cena rynkowa obligacji 𝑚 −liczba miesięcy jakie upłynęły od daty ostatniej płatności odsetek 𝑑𝑛 − nominalne oprocentowanie obligacji Zadanie 8 lista 6 19 Oblicz koszt kapitału pochodzącego z emisji obligacji o wartości nominalnej 175 zł każda. Obligacje te są oprocentowane 12,4 % rocznie, wartość rynkowa jednej obligacji wynosi 180 zł, a odsetki wypłacone były pół roku temu. 𝑉0 = 𝑃 ∗ (1 − 𝑚 12 ∗ 𝑑𝑛) 𝑉0 = 180 ∗ (1 − 6 12 ∗ 0,124) = 168,84 zł 𝑘𝑜 = 𝐼 𝑉0 ∗ (1 − 𝑇) 𝑘𝑜 = 175∗0,124 168,84 ∗ (1 − 0,19) = 10,4% Średni ważony koszt kapitału (WACC) WACC (średni ważony koszt kapitału) – przeciętny koszt kapitału, wykorzystywanego przez przedsiębiorstwo uwzględniający strukturę i koszt każdego składnika kapitału mierzony średnią ważoną poszczególnych składników w kapitale całkowitym. 𝑾𝑨𝑪𝑪 = ෍ 𝒊=𝟏 𝒏 𝒘𝒊 × 𝒌𝒊 wi – udział danego źródła w całości finansowania ki – koszt i-tego kapitału n – liczba źródeł FINANSE ĆWICZENIA - LISTA 7 Zadanie 1 Wskaż przykłady ryzyk, które mogą towarzyszyć prowadzeniu działalności gospodarczej. Zadanie 2 Zapoznaj się z poniższym opisem prowadzonej działalności, a następnie zidentyfikuj ryzyka, jakie są z nią związane. Podziel je na te, których skutki może odczuć bezpośrednio właściciel oraz osoby trzecie. Zakład Serwisowy Samochodów Osobowych „AUTO-NAPRAWA” 1. Budynek biurowo/magazynowo/serwisowy jest własnością właściciela serwisu. Budynek wykonany jest z płyty warstwowej wypełnionej pianką pouliretanową. Powierzchnia serwisu to 600m2, powierzchnia działki: 3000m2. 2. Działka usytuowana jest na nizinnym terenie w pobliżu rzeki. 3. W bezpośrednim sąsiedztwie serwisu znajduje się zakład produkcyjny wykorzystujący materiały łatwopalne składowane w dużej ilości na terenie obiektu. 4. Zabezpieczenie: teren ogrodzony, obiekt jest podłączony do systemu monitoringu agengi ochrony, na terenie zainstalowane są kamery z systemem rejestrującym. 5. Oferowane usługi: mechanika, wulkanizacja, stacja kontroli pojazdów. 6. Wyposażenie - Biuro: 2 komputery przenośne, 1 drukarka laserowa, router internetowy, meble; - Recepcja: lada recepcyjna, 1 komputer stacjonarny; - Serwis: 3 podnośniki hydrauliczne, instalacja ciśnieniowa do pneumatyki, urządzenie do wyważania kół, zdejmowania i zakładania opon z/na felgi, wyciąg do silników, narzędzia pneumatyczne, 4 skrzynki kompletu profesjonalnych narzędzi. 7. W obiekcie znajduje się magazyn części zamiennych. 8. Pieniądze przechowywane są w kasie fiskalnej. Przyjmowanie płatności gotówką i kartami płatniczymi. Bank, w którym firma posiada konto znajduje się 300m od zakładu. Pieniądze z utargu zanoszone są do banku przez właściciela zakładu co dwa-trzy dni zawsze o tej samej porze dnia. 9. W ciągłej naprawie jest 8 samochodów, przy czym często zdarza się, że kilka samochodów oczekuje na naprawę na terenie obiektu. Zgodnie z regulaminem serwisu właściciel nie odpowiada za samochody oczekujące na naprawę. Ryzyko pozostawienia pojazdu w zakładzie leży po stronie właściciela pojazdu. 10. Zakład zatrudnia 9 osób. 11. .Wszystkie dokumenty finansowe składowane są na miejscu. Zadanie 5 Wskaż pięć podstawowych różnic pomiędzy agentem i brokerem ubezpieczeniowym: 1 ................................................................................................................................................. 2 ............................ .. ................................................................................................................. 3 ................................................................................................................................................. 4 ................................................................................................................................................. 5 ................................................................................................................................................. Zadanie 6 Prawda/Fałsz - ubezpieczenia komunikacyjne W przypadku braku polisy odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ma prawo nałożyć na niego karę finansową. Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC komunikacyjnego wynika z Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia posiadacza pojazdu mechanicznego. .................... W przypadku chęci zmiany Ubezpieczyciela w zakresie polisy OC ppm dotychczasową umowę ubezpieczenia należy wypowiedzieć najpóźniej w dniu kończącej się polisy. .................... Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC komunikacyjnego powstaje w dniu rejestracji pojazdu mechanicznego (za wyjątkiem pojazdów historycznych) przed wprowadzeniem go do ruchu. .................... Każda polisa OC ppm wznowi się automatycznie na kolejny okres pod warunkiem, że została wcześniej opłacona w całości. .................... Każdy zarejestrowany pojazd mechaniczny podlega obowiązkowi posiadania polisy OC ppm nawet w sytuacji, gdy nie jest używany. .................... Zwrot składki z tytułu niewykorzystanego okresu ubezpieczenia OC sprzedanego pojazdu przysługuje zbywcy jedynie w przypadku wypowiedzenia przez nabywcę pojazdu dotychczasowej umowy. .................... Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych obowiązuje na terytorium całego świata. .................... Ubezpieczenie AC jest ubezpieczeniem nieobowiązkowym, zaś ubezpieczenie NNW jest ubezpieczeniem obowiązkowym zawieranym każdorazowo wraz z ubezpieczeniem OC ppm. .................... Ubezpieczenie obowiązkowe OC ppm nie ma określonej górnej granicy odpowiedzialności ubezpieczyciela czyli tzw. sumy gwarancyjnej. Zadanie 4. Wyjaśnij czym zajmuje się osoba pełniąca zawód będący rozwiązaniem zadania 3. Underwriter – zajmuję się analizą ryzyka ubezpieczeniowego, które ponosi zakład ubezpieczeniowy, zawierając umowę z klientem. Zadanie 3 Dopasuj do siebie nazwy i definicje podane w tabeli. 1 U Agent ubezpieczeniowy 2 N Komisja Nadzoru Finansowego 3 D Reasekuracja 4 E1 Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny 5 R1 Broker ubezpieczeniowy 6 W Asekuracja 7 R2 Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych 8 I Polska Izba Ubezpieczeń 9 T Koasekuracja 10 E2 Multiagent 11 R3 Rzecznik finansowy transfer przez towarzystwo ubezpieczeń na inny podmiot części lub całości ryzyka, które zostało już raz przyjęte od ubezpieczającego na podstawie stosunku umowy ubezpieczenia. jego zadaniem jest m.in. wypłacanie odszkodowań i świadczeń z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i rolników posiadających gospodarstwa rolne, gdy sprawca nie zawarł umowy ubezpieczenia (szkoda na mieniu i osobie) lub nie został zidentyfikowany (szkoda na osobie). podmiot, który wykonuje czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń jest organizacją samorządu branżowego reprezentującą wszystkie zakłady ubezpieczeń działające w Polsce. Do podstawowych zadań należy wspieranie ustawodawcy w zakresie kształtowania prawa asekuracyjnego, działania mające na celu zwiększenie świadomości ubezpieczeniowej społeczeństwa oraz prowadzenie wielostronnego dialogu na rzecz rozwoju sektora ubezpieczeń pełni funkcję nadzoru nad rynkiem ubezpieczeniowym w Polsce osoba fizyczna lub prawna upoważniona przez ubezpieczonego do stałego bądź doraźnego dokonywania w jej imieniu czynności prawnych lub faktycznych, związanych z zawieraniem lub doprowadzaniem do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia itp. to organizacja skupiająca zakłady ubezpieczeń, które na terytorium Polski prowadzą obowiązkowe ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów jego działanie polega przede wszystkim na rozpatrywaniu skarg w sprawach indywidualnych związanych z zawarciem lub obsługą ubezpieczeń, a także stwarzaniu możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między ubezpieczającymi, ubezpieczonymi, uposażonymi lub uprawnionymi z umów ubezpieczenia a zakładami ubezpieczeń, agentami lub